د ناټو غړو هېوادونو له اوکراین سره په راتلونکي ۲۰۲۵م میلادي کال کې د ۴۰ میلیارده یورو پوځي مرستې موافقه کړې ده.

رویټرز او د "جرمني ډي‌پي‌اې" خبري اژانسونو نن چهارشنبه د یو شمېر ډيپلوماتانو په حواله ویلي، د ناټو غړي لا هم نه دي توانېدلي چې جګړه ځپلي اوکراین ته د څو کلونو مرستو یوه بسته باندې سلا شي.

د ناټو سرمنشي ینس سټولټنبرګ له غړو هېوادونو غوښتي چې د راتلونکې اوونۍ تر غونډې مخکې چې په واشنګټن کې جوړېږي پر دې سلا شي چې هر کال به اوکراین ته ۴۳ میلیارده ډالر ورکوي.

د ناټو غړو هېوادونو تراوسه د سټولټنبرګ د دغې غوښتنې ملاتړ نه دی کړی.

د اسټرالیا د کرکټ ادارې یوځل بیا ویلي چې په افغانستان کې د ښځو د حقونو تر تامینېدو پورې له دغه هېواد سره دوه اړخیزې لوبې نه کوي.

کریک انفو ویبپاڼې نن چهارشنبه د اسټرالیا د کرکټ د اجرایوي مشر نیک هاکلي په حواله ویلي چې دوی د افغانستان له کرکټ بورد سره وخت نا وخت پر دې مسئله غږېږي او هیله کوي چې راتلونکې کې بېرته لوبې پيل کړي.

اسټرالیا له ۲۰۲۲م کال راهیسې درې ځله په همدې دلایلو له افغانستان سره د کرکټ پلان شوې دوه اړخیزې لوبې لغوه کړي، خو لوبډله یې بیا په پنځوس اوریز او شل اوریز نړیوال جام کې له افغانستان سره مخامخ شوې ده.

افغان لوبډلې په شل اوریز نړیوال جام کې چې تازه پای ته ورسېد، اسټرالیا ته ماتې ورکړه.

د اسټرالیا کرکټ بورد داسې مهال افغانستان کې د ښځو د حقونو پر تامین ټینګار کوي چې تازه په اسټرالیا کې د افغانستان د کرکټ یو شمېر ښځینه لوبغاړو د کرکټ له نړیوالې شورا غوښتي چې دوی ته په کډوالۍ کې د لوبډلې د جوړېدو اجازه ورکړي.

د کرکټ نړیوالې شورا تراوسه د افغان کرکټرانو دغه لیک ته ځواب نه دی ورکړی.

دوحې ته د طالبانو د حکومت د تللي پلاوي مشر او د حکومت ویاند ذبیح‌الله مجاهد وایي، د غونډې په څنډه کې یې له امریکایي استازو سره د زندانیاتو پر تبادلې هم خبرې کړي دي.

مجاهد نن چهارشنبه په کابل کې خبریالانو ته وویل، دوه امریکایي اتباع دا مهال د دوی په زندان کې دي او په خبره یې د ازادۍ لپاره یې باید د طالبانو د حکومت شرطونه ومنل شي.

هغه وايي: "له امریکایي استازو سره د خبرو پر مهال ځینې مسایل چې باقي پاته وو، تر بحث لاندې راغلل. هغو کې د دوو امریکایي اتباعو موضوع هم چې افغانستان کې بندیان دي یاده شوه. د هغوی د خلاصون په اړه مخکې هم مونږ دوی سره بحثونه کړي وو. د افغانستان شرایط باید ومنل شي، مونږ هم اتباع لرو چې امریکا او ګوانتانامو کې بندیان دي. مونږ باید د امریکایانو په بدل کې خپل اتباع را خلاص کړای شو. څرنګه چې هغوی ته امریکایي اتباع مهم دي، مونږ ته افغانان مهم دي."

مجاهد دا معلومات ورنه کړل چې څه شمېر افغانان دا مهال په ګوانتانامو او د امریکا په زندانونو کې بندیان دي.

مجاهد دوحې ته د خپل پلاوي سفر هم ګټور یاد کړ او وې ویل، یوه لاسته راوړنه یې داوه چې غونډه د دوی له شرایطو سره سمه ترسره شوه.

د دوحې په غونډه کې د افغان ميرمنو او مدني فعالانو ځای خالي و.

ټاکل شوې د امریکا ولسمشر جوبایډن او د اسراییلو صدراعظم بنیامین نتنیاهو د همدې جولای میاشتې په وروستیو کې په واشنګټن کې سره وګوري.

رویټرز خبري اژانس نن چهارشنبه لیکلي چې نتنیاهو د امریکا کانګرس ته د غزې د جګړې په اړه د وینا په هدف واشنګټن ته سفر کوي.

نوموړی به د جولای میاشتې په ۲۴مه د امریکا کانګرس ته وینا وکړي.

که څه هم امریکا د غزې په جګړه کې د اسراییل سیاسي او پوځي ملاتړ کوي، خو ولسمشر بایډن په ځینو مواردو کې د اسراییلو پر چلند اندېښنه ښودلې ده.

په غزه کې د اسراییلو د جګړې له پيله تراوسه د څه باندې ۳۸ زره ملکیانو د وژلو راپورونه ورکړل شوي دي.

د غزې جګړه د تېرې اکټوبر میاشتې په ۷مه، وروسته تر هغه پيل شوه چې حماس وسله‌والې ډلې چې امریکا او اروپایي ټولنه یې ترهګر بولي، پر اسراییلو غلچکي برید سره شاوخوا ۱۲۰۰ کسان ووژل او ۲۵۰ نور یې برمته کړل.

اروپایي چارواکي وایي، چیني او روسي کمپنۍ په ګډه غواړي چې د ایران شاهد ډوله بې پیلوټه الوتکو په څېر نور جنګي ډرونونه جوړ کړي.

دغو اروپایي چارواکو د نوم نه ښودو په شرط بلومبرګ ته ویلي، دغو کمپنیو تېر ۲۰۲۳م کال کې پر دې خبرې پيل کړي چې د شاهد په څېر الوتکې جوړې کړي او یوه هغه یې سږ کال د ازمېښت لپاره روسیې ته هم لېږلې ده.

د چین د دفاع ویبپاڼې او یو شمېر رسنیو یې ویلي چې هېواد یې د همداسې بې پیلوټه الوتکو پر جوړولو کار کوي.

شاهد داسې بې پيلوټه الوتکې دي چې د توغندي په څېر توغول کیږي او هدف ته د رسېدو په وخت کې چاودنه کوي.

لوېدیځ هېوادونه ایران تورنوي چې روسیې سره د اوکراین په جګړه کې د دې ډول الوتکو مرسته کوي.

د ازادي راډيو د خبر مرکزي څانګې نن چهارشنبه د اروپایي چارواکو په حواله ویلي، چینایي شاهد الوتکې تراوسه د اوکراین په جګړه کې نه دي کارول شوي.

د هند په اتر پردېش کې د مذهبي مراسمو پر مهال د ټېل ماټېل له کبله د مړو شمېر ۱۲۱ ته پورته شوی دی.

د جرمني "ډي‌پي‌اې" خبري اژانس لیکلي، د هند په شمال کې دغو پرونیو مراسمو ته شاوخوا یونیم لک کسان راټول شوي وو او د مراسمو د پای په شېبو کې خلک تر پښو لاندې شوي دي.

د راپورونو له مخې ګڼ شمېر خلک د چټلو اوبو یوې ویالې ته لوېدلي او ګڼو نورو بیا د خلکو تر پښو لاندې سا ورکړې ده.

په مړو شویو کې ګڼ شمېر یې ښځې دي او لږ تر لږه ۷ ماشومان هم په کې شامل دي.

د اتر پردېش د پوهنې وزیر ساندیپ سنګ ویلي، د پېښې په اړه پلټڼې پیل شوي او په خبره یې هر هغه څوک چې ملامت وپېژندل شي، سزا به ورکړل شي.

د یمن حوثي یاغیانو د سې شنبې په ورځ اعلان وکړ چې دوی د عراق له اسلامي مقاومت ډلې سره په ګډه د اسراییل پر ضد ګډ پوځي عملیات کړي او په حیفا کې یې پر یوه مهم مرکز برید کړی دی.

د حوثي یاغیانو ویاند یحیی سريع په یوه تلوېزیوني وینا کې پرته له دې چې د برید دقیق ځای ته اشاره وکړي، ویلي چې دا پوځي برید د یو شمېر کروز توغندیو په مرسته شوی دی.

حوثي یاغیانو په غزه کې له فلسطینیانو سره د پیوستون په ادعا له نوومبر راهیسې پر نړیوالو بېړیو ګڼ بریدونه کړي دي.

خو په دې وروستیو اوونیو کې د "عراق د اسلامي مقاومت" غورځنګ، چې د حوثي یاغیانو متحد بلل کېږي، له دوی سره ګډ عملیات کوي.

په عراق کې د اسلامي مقاومت ډلې د تېرې چهارشنبې په ورځ د اسراييل په جنوبي بندري ښار ايلات کې د بريد مسووليت پر غاړه واخيست.

په هغه ورځ د اسراییل پوځ په یوه خبرپاڼه کې په ايلات بندر کې برید تایید کړ، خو ويې ويل چې بهرنۍ بې پيلوټه الوتکه ونه توانېده چې د اسراییل حریم ته ننوځي.

د سوریې د حکومت د یوې مخالفې سرچینې او د دغه هېواد د شمال لوېدیځو سیمو د اوسېدونکو په وینا، یو شمېر قهرېدلیو خلکو په دغو سیمو کې د ترکیې د پوځ په مرکزونو د تودو او سړو وسلو حملې وکړې.

هغوی په دې غوسه شوي وو چې په وروستیو کې یې پر هېوادوالو په ترکیه کې حملې شوې وې.

د دغو پېښو په غبرګون کې د ترکیې حکومت د دوشنبې په ورځ د سوریې له شمال لوېدیځو سیمو سره د خپل هېواد تر ټولو مهمه سرحدي لار بنده کړه.

په عین حال کې د ترکیې د کورنیو چارو وزیر وویل چې د تېرې شپې په عملیاتو کې یې په ټول هېواد کې ۴۷۴ تنه، چې په سوریه‌والو باندې په حملو کې یې لاس درلود، نیولي دي.

د ترکیې په ټولو ولایتونو کې د یکشنبې په ورځ وروسته له دې د سوریه‌والو خلاف تاوتریخوالي پیل شول، چې یو سوریه‌وال پر یوې ماشومې په جنسي تېري تورن شو.

د ایران د بشري حقونو سازمان خبر ورکړی چې دوه تنه افغان اتباع د شیراز په زندان کې اعدام شوي دي.

دغه سازمان پرون د جولای په دویمه راپور ورکړ چې دغه دوه کسان، علي‌الله بخش او افضل‌الله بخش نومېدل او یکشنبه د شیراز په عادل آباد زندان کې اعدام شوي.

علي او افضل سره نږدې خپلوان بلل شوي او درې کاله وړاندې د مخدره موادو اړوند جرمونو په تړاو بندیان شوي وو.

ایران یو له هغو هېوادونو دی چې د اعدامونو کچه په‌کې لوړه ده او له همدې امله د بشري حقونو د ډلو له خوا پرې نیوکې کېږي.

د طالبانو حکومت تېر کال ویلي وو چې په ایران کې اوه زره افغان بندیان دي، خو دا نه ده څرګنده، چې څومره یې په اعدام محکوم شوي دي.

طالبانو د پوهنې وزارت په پکتیا ولایت کې د لسو نویو ښوونځیو د جوړولو د پیل خبر ورکړی دی.

د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر خبري اژانس د جولای په دویمه راپور ورکړ چې دغه ښوونځي به د پکتیا ولایت په نهو ولسوالیو کې د یوې غیر انتفاعي موسسې په همکارۍ جوړ شي.

د دغو ښوونځيو د جوړولو لګښت څه باندې ۱۹۶ میلیونه افغانۍ اټکل شوی دی.

دا ښوونځي داسې وخت جوړېږي چې له شپږم ټولګي څخه د پورته نجونو پر وړاندې له څه باندې ۱۰۰۰ ورځو راهیسې ښوونځي تړل شوي او ښځې له یو نیم کال راهیسې پوهنتونونو ته له تلو هم منع دي.