د قطر یوه ډیپلومات د طالبانو د حکومت د ریاست‌الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر سره په کتنه کې غوښتي چې حکومت یې په دوحه کې د افغانستان په اړه درېیمې غونډې ته استازی ولېږي.

دا خبره د طالبانو د حکومت ریاست الوزرا سیاسي معاونیت پر خپله ایکس‌پاڼه یا پخواني ټویټر خپره کړې ده.

په دې ټویټ کې زیاته شوې چې د قطر د بهرنیو چارو وزارت مرستیال محمد بن عبدالعزیز الخلیفي له عبدالغني برادر سره نن د مې ۲۳مه په کابل کې وکتل.

په ټويټ کې همداراز زیاته شوې چې عبدالغني برادر ټینګار کړی چې د طالبانو له استازي پرته دا ډول غونډې بې پایلې دي نو باید د دوی د حکومت "دریځ ته درناوی او خبره یې واورېدل شي."

خو په ټویټ کې دا نه دي ویل شوي چې ایا طالبان به د دوحې په راتلونکې غونډه کې چې ټاکل شوې ده د جون په دېرشمه نېټه پیل شي، ګډون وکړي که‌نه.

ملګرو ملتونو په دې غونډه کې طالبانو د د ګډون رسمي بلنه ورکړې ده.

تېر ځل دا غونډه په دوحه کې د فبرورۍ په ۱۸ او ۱۹مه د شاوخوا ۲۵ هېوادونو او د افغانستان لپاره د سیمه‌ییزو سازمانونو د ځانګړو استازو په حضور کې جوړه شوه.

خو طالبانو په‌کې ګډون نه و کړی او یو لامل یې دا یاد شوی و چې ګواکې د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بل ځانګړي استازي ټاکلو ته اړتیا نه‌شته.

د ملګرو ملتونو سرمنشي انټونیو ګوټېرېش هغه مهال ویلي وو چې په هغه غونډه کې د ګډون لپاره د طالبانو شرطونه ملګرو ملتونو ته د منلو نه وو.

د طالبانو د بهرنیو چاور سرپرست وزیر د ترکیې د کډوال ادارې له مشرغوښتي چې افغانانو ته د ویزو د ورکړې په برخه کې اسانتیاوې رامنځته کړي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد نن پر خپلې ایکس شبکه یا پخواني ټویټر لیکلي، د ترکیې د کډوالو ادارې مشر اتیلا توروس په مشرې پلاوي د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیرخان متقي سره په کتنه کې د کډوالۍ د مدیریت په برخه کې د دوه اړخیزو همکاریو پر پیاوړتیا او د مافیايي کړیو پر وړاندې د مبارزې په اړه خبرې اترې کړي دي.

په کتنه کې، متقي له ترکیې پلاوي غوښتي چې افغانانو ته د ویزو په برخه اسانتیا رامنځته کړي څو دوی وکولی شي په قانوني توګه ترکیې ته سفر وکړي.

په دې کتنه کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د اقتصادي او د خصوصي سکتور پر ودې هم خبرې شوي دي.

د طالبانو د حکومت د دفاع او کورنیو چارو سرپرست وزیرانو کابل ته راغلي قطري پلاوي سره کتلي دي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د کورنیو چارو وزارت نن پر ایکس شبکې یا پخواني ټویټر لیکلي، د کورنیو چارو سرپرست وزیر سراج‌الدین حقاني د قطر د بهرنو چارو وزارت مرستیال محمد بن عبدالعزیز الخلیفي سره د سیاسي اواقتصادي مسایلو په اړه خبرې کړي او دواړو لوریو هوکړه کړې چې دوه اړخیزو اړیکو او همکاریو ته به دوام او وده ورکوي.

وړاندې د قطري پلاوي په حواله ویل شوي چې قطر د افغانستان ترڅنګ په هر ډول حالات کې ولاړ دی.

بل پلو، د طالبانو تر کنټرول لاندې د دفاع وزارت نن پر خپلې ایکس‌پاڼې له همدې قطري پلاوي د دفاع د سرپرست وزیر محمد یعقوب مجاهد خبري چې له وروستیو سېلاب ځپلو سره د قطر هېواد له مرسته يې مننه کړې او د دوه اړخیزو اړیکو پر پراختیا او دوام يې ټینګار کړی خپرې کړي دي.

په عین حال کې راغلي پلاوي د طالبانو د رییس الوزار له اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر سره هم کتلي او ژمنه يې کړې چې د قطر هوايي شرکتونه به وهڅوي څو خپلې الوتنې افغانستان ته بیا پیل کړي.

په دې کتنو کې په دوحه کې د راتلونکې غونډې په هم خبرې اترې شوي دي.

د طالبانو د بهرنیو چارو سرپرست وزیر د قطر د سرې میاشتې اړوند د خیریه او نړیوالې پراختیايي څانګې له مشر په کتنه کې له افغانستان سره د قطر پر مرستو خبرې کړي دي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد نن پر خپلې ایکس شبکې یا پخواني ټویټر لیکلي، د قطر د سرې میاشتې اړوند د خیریه او نړیوالې پراختیايي څانګې مشر محمد صلاح د یوه پلاوی په مشرۍ امیرخان متقي سره په خبرو کې ویلي: " قطري سرې میاشتې تراوسه له افغانستان سره د روغتیايي اړتیاوو، د پوهې د ملاتړ او بشري همکاریو په برخو کې مرستې کړي دي."

ضیا احمد د صلاح له قوله ویلي چې تراوسه يې په زرګونو افغانانو ته روغتیايي خدمتونه برابر کړي دي.

وړاندې ویلي شوي چې صلاح بغلان ته سفر کړی و او پر سېلاب ځپلو مرستې ویشلي دي.

د وروستیو سېلابونو زیانمونو شویو کسانو سره یو شمېر نړیوالو سازمانونو له هغې ډلې د ملګرو ملتونو د ماشومان د ساتنې صندوق نغدې مرستې کړي دي.

د طالبانو په کنټرول کې د ټرانسپورټ او هوايي چلند وزارت د هوا پېژندې ریاست نن او سبا د افغانستان په یو شمېر ولایتونو کې د تېز باران، تالنده برښنا، تېزو بادونو او سېلابونو د راوتو اټکل کړی دی.

دې ادارې نن پر خپلې ایکس شبکې یا پخواني ټویټر د سالنګونو په ګډون په بدخشان، کونړ، نورستان، پنجشېر، تخار، کندز، بغلان، کاپیسا، لغمان، پروان، کابل، سمنګان، میدان وردک، بلخ، بامیان، سرپل، دایکندي، جوزجان، فاریاب، بادغیس او غور ولایتونو کې له ۱۵ تر ۵۰ ملي مترو باران د ورښت اټکل کړی دی.

په عین حال کې دې ادارې په شمالي، لوېدیځو، سویلي او مرکزي ولایتونو کې د سالنګونو په ګډون د نسبتاً تېزو بادونو د پېښېدو خبرداری هم ورکړی دی.

وروستیو ورښتونو او سېلابونو په افغانستان کې خلکو ته مالي او ځاني زیانونه اړولي دي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د ښځو څانګې ویلي، له خپلو شریکانو سره په ګډه کار کوي څو هغو ښځو ته چې په وروستیو سېلابونو کې زیانمنې شوي مرستې ورسوي.

دې څانګې نن پر خپلې ایکس شبکې یا پخواني ټویټر د غور ولایت د اوسېدونکې ۵۰ کلنې حمیدې کیسه راخیستې چې وايي، سېلابونو يې د مې په ۱۷مه کور ور وران کړ.

وړاندې د اغلې حمیدې له قوله ویلي شوي: "د سېلاب وېرې د هغې د لور په رحم د هغې ماشوم مړ کړی دی."

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د ښځو څانګې ویلي، دوی په ګډه کار کوي څو د زیانمنو ښځو اړتیاوې په توګه او مرستې وروسوي.

له دې وړاندې د ملګرو ملتونو د ماشومانو وجهي صندوق یا یونېسف په غور او بغلان ولایتونو کې سېلاب ځپلو ښځو سره نغدي مرستې کړې وې.

په افغانستان په تېرو دوو اوونیو کې د سختو وروښتونو له کبله د غور په ګډون په ډېر شمېر ولایتونو کې سېلابونه جاري شوي دي.

په سرپل کې سېلابونو خلکو ته مالي او ځاني زیانونه اړولي دي.

د سرپل ولایت د والي ویاند حبیب‌الله رسنیو ته ویلي چې دا سېلابونه تېره شپه د کوهستانات ولسوالۍ په صوفک کلي کې راوتي او له امله يې څلور ښځې او یو ماشوم مړه شوي دي.

د حبیب په خبره، دې سېلابونو ۱۵۰ کورونه او کرنیزې ځمکې هم ویجاړې کړي دي.

په وروستیو دوو اوونیو کې په افغانستان کې د سېلابونو د راوتو له کبله یوازې په فاریاب او غور ولایتونو کې ترسلو ډېر کسان مړه شوي دي.

دې سېلابونو د بغلان او تخار په ګډون په فاریاب، غور او یو شمېر نورو ولایتونو کې په زرګونه کورونه او کرنیز ځمکې ویجاړې کړي او خلکو ته د مالي زیان سربېره ځاني تاوانونه هم رسولي دي.

د ازموینو د ملي ادارې سرپرست وايي، له دې وروسته د کانکو ازموینه په څلور ژبو اخیستل کېږي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د ازموینو د ملي ادارې سرپرست عبدالباقي حقاني نن په کابل کې په یوې خبري ناسته کې رسنیو ته ویلي، د کانکور ازموینه به د پښتو او دري سربېره په انګلیسي اوعربي ژبو هم اخیستل کېږي.

هغه زیاته کړه، په انګلیسي او عربي ژبو د پوښتنې کتابچې هم چمتو شوي دي.

د حقاني په خبره، دا پرېکړه يې هغو کسانو ته د سهولت برابرول په موخه کړې چې په دري او پښتو ژبو نه پوهېږي، خو افغانستان ته راستانه شوي او غواړي چې زده‌کړو ته دوام ورکړي.

حقاني په دې ناسته کې وویل، د سږ کال د کانکور ازموینه به په پنځو پړاونو کې واخیستل چې لومړی پړوا به يې په ۱۶ ولایتونو کې د غبرګولي په ۱۷ مه، دویمه به يې د کابل په ګډون د چنګاس په لومړی او دویمه، درېیم پړوا به يې د چنګاښ په ۷مه او اتمه او څلورم پړوا به د چنګاښ پر ۱۴مه اخیستل کېږي.

حقاني دا نه دي ویلي چې ایا طالبان به سږ کال نجونې په کانکور ازموینه کې ګډون ته پرېږدي که‌نه، خو د طالبانو د حکومت د لوړو زده‌کړو وزارت تېر کال ویلي وو، تر څو چې د نجونو د زده کړو موضوع تر امر ثاني معطل وي، کانکور به یې هم معطل وي.

تېر کال په کانکور کې د ګډونوالو د کمښت یو لامل دا یاد شوی و چې له کانکور ازموینو د نجونو مخه نیول شوې وه.

یو شمېر طالب چارواکو په ایران کې د حماس ډلې د سیاسي دفتر له مشر سره کتلي دي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد نن پر خپلې ایکس‌پاڼې ویلي چې د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر او د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیر خان متقي پرون په تهران کې د حماس ډلې د سیاسي دفتر مشر اسماعیل هنیه سره کتلي دي.

حماس هغه ډله ده چې امریکا او اروپايي ټولنه يې د ترهګریز سازمان په توګه پېژني.

ضیا په دې اړه چې دې مشرانو پر کومو مسایلو خبرې اترې کړي څه نه دي ویلي.

د طالب چارواکو په ګډون د سیمې یو شمېر لوړپوړي چارواکي پرون تهران ته د ایران د ولسمشر ابراهیم رییسي په جنازه کې د ګډون په موخه تللي وو.

د سره صلیب نړیواله کمېټه یا "آی‌سي‌آرسي" وایي، د روان کال د جنوري تر مارچ میاشتې پورې یې په افغانستان کې له ۲۱۶زره زیاتو کسانو ته روغتیایي خدمات وړاندې کړي دي.

د دې کمېټې د افغانستان څانګې پرون چهارشنبې په خپله ایکس‌پاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې په دې موده کې له ۷۳زره زیات کسان د دې کمېټې په ملاتړ روغتیایي کلینیکونو کې واکسین شوي او له ۱۶۰۰ څخه د زیاتو ماشومانو درملنه شوې چې پرسختې خوارځواکۍ اخته و.

د سره صلیب نړیواله کمېټې همدارنګه ویلي چې له نورو شریکانوسره به د افغانستان د خلکو لاسنیوي ته دوام ورکړي.