د ایران ولسمشر مسعود پزشکیان پرون د دغه هېواد سیستان او بلوچستان ولایت ته سفر وکړ.

دا سفر داسې وخت کېږي چې د اکټوبر میاشتې په ۲۶مه په دغه ولایت کې په یوه حمله کې چې ایراني چارواکي تروریستي برید بللی، شاوخوا ۱۰ پولیس ووژل شول.

سیستان او بلوچستان چې د ایران د پلازمېنې تهران په ۱۲۰۰ کیلومترۍ کې پروت دی، له افغانستان او پاکستان سره پوله لري.

په وروستیو کې په دغه ولایت کې د ایران د امنیتي ځواکونو او د بلوڅ اقلیت د یاغیانو، افراطي سُني ډلو او د مخدره موادو د کار و باریانو ترمنځ د وسله‌والو شخړو راپورونه ورکړل شوي دي.

د ایران دولتي رسنۍ وايي، پزشکیان د تېرې میاشتې په حمله کې د وژل شویو پولیسو د کورنیو له غړو سره هم وکتل.

د حماس تر ولکې لاندې د غزې روغتیا وزارت پرون وویل چې د فلسطینیانو په دغه قلمرو کې د روانې جګړې له کبله د مړو شمېر تر ۴۴زرو کسانو واوښت.

د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه توندلارې ډله حماس یو تروریستي سازمان ګڼي.

د غزې روغتیا وزارت نه دي ویل شوي چې په وژل شویو کې څو تنه یې ملکیان او څو تنه یې جګړه مار دي، خو ویلي یې دي چې په وژل شویو کې تر نیمايي زیات یې ښځې او ماشومان دي.

په همدې حال کې د اسراییل پوځ د شواهدو له وړاندې کولو پرته ویلي چې څه باندې ۱۷زره افراطي وسله‌وال یې وژلي دي.

د غزې روغتیا وزارت ویلي، د ۲۰۲۳م کال د اکټوبر له اوومې د اسراییل او حماس ډلې ترمنځ په روانه جګړه کې د وژل شویو کسانو شمېر ۴۴زه ۵۶ او د ټپیانو شمېر ۱۰۴زره ۲۶۸ ته رسېدلی دی.

دغه وزارت وايي، ښايي دغه شمېرې تر دې لوړې وي، ځکه په زرګونو مړي تر نړېدلو ودانیو لاندې پاتې دي.

د جرمونو نړیوالې محکمې یا آی‌سي‌سي نن د نومبر ۲۱مه د اسراییل د صدراعظم بنیامین نتنیاهو او د پخواني دفاع وزیر یوآف ګالانت او د حماس د پوځي قوماندان محمد ضیف د نیولو حکم صادر کړ.
حماس د امریکا د متحدو ایالتونو او اروپايي اتحادیې له خوا ترهګره ډله ګڼل کېږي.
دا کسان د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷مه د حماس له خوا په اسراییل د برید او وروسته د اسراییل د پوځي مداخلې په تړاو د بشریت پر ضد په جنایت او د جنګي جرمونو په ترسره کولو تورن دي.
دا حکم وروسته له هغې صادر شو چې د جرمونو د نړیوالې محکمې څارنوال کریم خان په مې میاشت کې وویل چې د هغو کسانو د نیولو د حکمونو د صادرولو په لټه کې دی چې د غزې د جګړې اړوند جرمونو باندې تورن دي.
اسراییل د نړیوالې جزایي محکمې صلاحیت نه دی منلی، خو محکمې ویلي چې د اسراییل له خوا د دې محکمې د صلاحیت منل ضروري نه دی.

په پاکستان کې د نومبر په لومړیو درېیو اوونیو کې لږ تر لږه ۵۵ امنیتي ځواکونه په نښتو او ځانمرګو بریدونو کې وژل شوي دي.

په اسلام‌اباد کې د شخړو او امنیتي مطالعاتو انسټېټیوټ (PICSS) په یوه راپور کې، چې نن پنجشنبې خپور شو، وویل، د نومبر په لومړیو ۲۰ ورځو کې ۵۵ امنیتي ځواکونه وژل شوي، په داسې حال کې چې تېره میاشت په همدې موده کې ۳۰ تنه وژل شوي وو.

په تېرو ۲۰ ورځو کې د امنیتي ځواکونو او وسله‌والو ترمنځ د نښتو پر مهال ۶۳ شکمن وسله‌وال هم وژل شوي دي.

د شخړو او امنیتي مطالعاتو د انسټېټیوټ د معلوماتو له مخې، په اکټوبر میاشت کې، ۶۲ امنیتي ځواکونه وژل شوي وو چې د روان کال تر بلې هرې میاشتې ډېر شمېر دی.

یوازې د اکټوبر په وروستیو لسو ورځو کې ۳۲ امنیتي ځواکونه وژل شوي وو.

اکثره بریدونه په دوو ایالتونو خیبرپښتونخوا او بلوچستان کې شوي دي.

په تېرو لسو میاشتو کې په پاکستان کې د دولت د وسله‌والو مخالفو ډلو له لوري ۷۸۵ بریدونه شوي چې له امله یې ۹۵۱ کسان وژل شوي او ۹۶۶ نور ټپیان شوي دي.

د خیبرپښتونخوا په کوزه کورمه کې نن پنجشنبې د سپرلیو پر موټرو په یوه برید کې لږ تر لږه ۲۸ کسان وژل شوي دي.

د سیمې د پولیسو یوه چارواکي د نوم د نه ښودلو په شرط د ازادي راډیو مشال څانګې ته ویلي، برید ماسپښین مهال د علیزو او څپرې ترمنځ سیمه کې په داسي حال کې وشو چې د شاوخوا ۲۰۰ موټرو په یوه کاروان کې سپرلۍ له پېښوره پاړه چنار ته روانې وې.

د پولیسو د دغه چارواکي په وینا، وژل شوي کسان په مندوزیو قبیلې پورې تړاو لري.

په دې برید کې ۱۱ نور ټپیان شوي دي.

تراوسه پورې د دې برید مسوولیت کومې ډلې په غاړه نه دی اخیستی، خو په دې سیمه کې له اوږدې مودې راهیسي د سنیانو او شیعه مذهبو ترمنځ نښتې کېږي.

پینټاګون په پام کې لري چې، د جو بایډن د حکومت په وروستیو ورځو کې اوکراین ته لږ تر لږه د ۲۷۵ میلیون ډالرو په ارزښت پوځي وسلې واستوي.

په‌‌‌دې وسلو کې ځمکني ماینونه هم شامل دي.

دا وسلې په‌داسې حال کې اوکراین ته ورکول کېږي چې، د جګړې د شدت په اړه اندېښنې زیاتې شوې دي.

دواړه خواوې ښکاره هڅه کوي چې د ډونالډټرمپ د حکومت تر پیل مخکې، چې ژمنه یې کړې ده د جګړې د پای ته رسولو لپاره به کار وکړي، خپل موقعیت ښه کړي او برلاسی ترلاسه کړي.

د متحدایالتونو د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن د چهارشنبې په ورځ (د لړم ۳۰مه) په یوه بیان کې وویل، دوی به د اوکراین ملاتړ ته دوام ورکړي ترڅو هغوی په جګړه کې بریالي شي او د روسیې پر وړاندې خپله دفاع وکړي.

د متحدایالتونو ولسمشر جوبایډن دا اوونۍ اوکراین ته اجازه ورکړه چې، د امریکا پر اوږد واټنه توغنديو د روسیې په خاوره کې د بریدونو لپاره کار واخلي.

د متحدایالتونو حکومت ویلي چې، اسراییل په لبنان کې د حزب‌الله د وسله‌‌والې ډلې پر وړاندې په جګړه کې ځینې مهم هدفونه ترلاسه کړي دي او له همدې امله د جګړې د پای ته رسېدو امکان شته.

د متحدایالتونو د بهرنیو چارو وزارت ویاند متیومېلر د چهارشنبې په ورځ (د لړم ۳۰مه) په یوه خبري غونډه کې وویل، هغه څه چې دوی لیدلي دا دي چې اسراییل خپلو یوشمېر مهمو هدفونو ته رسېدلي دي.

هغه زیاته کړه، دوی په تېرو دوو میاشتو کې لیدلي چې اسرايیل د حزب‌الله د امکاناتو په له‌‌‌منځه وړلو کې بریالی عمل کړی دی.

له همدې امله باور لري، اوس هغه پړاو دی چې د یو ډیپلوماتیک حل لپاره کار وکړي.

د متحدایالاتو ځانګړی استازی د منځني ختیځ په چارو کې اموس هاکسټین هڅه کوي چې، د اوربند لپاره خبرې اترې پر مخ بوځي.

د راپورونو له‌‌مخې، نوموړی د چهارشنبې په ورځ اسرايیل ته رسېدلی دی او ټاکل شوې چې د اسرايیل له صدراعظم بنیامین نتانیاهو سره وویني.

یو هنري اثر چې د یوې ساده کېلې په مرسته جوړ شوی او د ټېپ په وسیله په دېوال پورې نښلول شوی و، د نومبر په ۲۰مه د نیویارک په یوه لیلام کې په ۶ میلیونه او ۲۰۰ زره ډالره وپلورل شو.

دغه اثر چې "کومدین" نومېږي، ایټالیايي هنرمند موریزیو کاتیلان جوړ کړی و.

دا اثر په ۲۰۱۹ کال کې د امریکا د میامي په "آرت بازل" ساحل کې نندارې ته وړاندې شو.

دا یوه په زړه‌پورې پېښه وه چې نندارچیانو یې هڅه کوله معلومه کړي چې آیا دا زېړه مېوه چې په سپین دېوال نښلول شوې، یو طنز دی که‌نه.

په پای کې یوه بل هنرمند کیله له دېواله لیرې کړه او ویې خوړله.

دې اثر دومره ډېر پام ځان ته واړاوه چې درې نسخې یې له ۱۲۰ زره څخه تر ۱۵۰ زره ډالرو پورې وپلورل شوې.

اوس، پنځه کاله وروسته د ډیجیټلي اسعارو د پلیټ‌فارم (TRON) بنسټګر جاستین سان د ساتبې په لیلام کې د دې اثر د اصالت تصدیق د ۴۰ برابره لوړې بیې په بدل کې ترلاسه کړ.

په‌‌‌دې توګه، هغه اوس دا حق لري چې یوه کیله په دېوال پورې ونښلوي او هغه "کومدین" بولي.

د سوریې د دفاع وزارت وایي چې، د دغه هېواد پر پالميرا ښار د اسراییل په هوایي بریدونو کې لږ تر لږه ۳۶ تنه وژل شوي او ۵۰ نور ټپیان شوي دي.

پالمیرا ښار د تاریخي ابدو او میراثونو د درلودو له کبله مشهور دی.

په بریتانیا کې مېشت د سوریې د بشري حقونو د څار یو بنسټ بیا ویلي چې، د اسراییل په هوایي بریدونو کې چې تېره ورځ شوي، ۶۱ تنه وژل شوي دي.

اسراییل په اسانه په سوریه کې د خپلو عملیاتو په تړاو تبصره نه‌‌‌کوي، خو وړاندې یې په زغرده ویلي، اجازه نه ورکوي چې دغلته ایران خپلې نیابتي ډلې پراخه کړي.

دا د امریکا په تاریخ کې لومړی ځل دی چې یو برحاله ولسمشر یا د وسله‌‌‌والو ځواکونو اعلی سر قومندان یې دغه عمر ته رسیږي.

د ازادي راډیو د خبر مرکزي څانګې لیکلي چې، د بایډن د ورځنیو چارو په مهال‌‌‌‌‌وېش کې داسې عمومي غونډې او لیده کاته نه‌‌‌‌دي شامل.

بایډن د نومبر د پنځمې نېټې له ولسمشریزو ټاکنو نه هم په ظاهره د عمر د زیاتوالي او پر هغه د رایه ورکونکو د نه باور له کبله په شا شو.

هغه خپله مرستیاله کامالا هریس د ډیموکرات ګوند نومانده کړه چې، د جمهوري غوښتونکي ډونالډټرمپ په وړاندې یې ماتې وخوړه.

راپور کې راغلي چې، ډونالډټرمپ به د ۲۰۲۹ کال په جنورۍ کې چې واک بل ولسمشر ته سپاري، د عمر په لحاظ له بایډن نه هم پوخ عمره ولسمشر او سن به یې د ۸۲ کلونو او ۷ میاشتو وي.