د افغانستان د بدن ښکلا فنلنډ میشتي لوبغاړي فرهاد ساپي د جمعې په ورځ د نومبر په ۲۲مه نېټه د بدن ښکلا د نړیوالو سیالیو په ترڅ کې د سرو زرو مډال وګاټه.

دغه سیالۍ د ډنمارک په کوربتوب ترسره شوې چې ساپي د منفي اتیا کیلو ګرامه وزن په سیالیو کې تر خپلو سیالانو مخکې شو او د سرو زرو مډال یې وګاټه.

په دې نړیوالو سیالیو کې له بېلابېلو هېوادونو ۵۰۰ لوبغاړو ګډون کړی و او فرهاد ساپي په‌کې د افغانستان په استازولی برخه اخیستې وه.

فرهاد ساپي د ازادي راډیو له دري څانګې سره په خبرو کې ویلي، تر ټولو ستره هیله یې دا ده چې د بدن ښکلا د "مسټرالمپیا" په سیالیو کې هم د افغانستان په استازولۍ د سرو زرو مډال وګټي.

د ویلو ده چې تر دې وړاندې هم د بدن ښکلا په سیالیو کې ګڼو نورو افغان لوبغاړو هم بېلابېل مډالونه ګټلي دي.

په هند کې یو سړی مخکې له دې چې مړی یې په اور کې وسوځول شي ژوندی شو.

۲۵ کلن روهیتاش کومار د هغې ناروغۍ له کبله چې په افغانستان کې د میرګي په نوم یادېږي، د راجستان په یوه روغتون کې بستر شوی و او یوه ډاکتر روغتون ته له رسېدو سره سم د هغه مړینه تایید کړې وه.

د روغتون مسوولو کسانو د دې په ځای چې د ناروغ د مړینې د علت د معلومولو لپاره لازم معاینات وکړي، هغه یې د روغتون سړې خونې ته یووړ څو وروسته د هندو مذهب له رسم سره سم وسوځول شي.

د روغتون سرطبیب ډي سېنګ فرانسپرس خبري آژانس ته وویل څو شېبې مخکې له دې چې اور ولګول شي، د روهیتاش وجود په حرکت راغی.

د ډي سېنګ په وینا، نوموړی ژوندی و او سا یې ایسته.

کومار سمدستي بیا روغتون ته ولېږدول شو، خو پرون د علاج پر مهال یې په رښتیا ساه وخته او دا ځل یې مړینه تایید شوه.

چارواکو د درې واړو ډاکترانو دندې ځنډولي او پولیسو په دې اړه تحقیقات پیل کړي دي.

د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي وايي روسیه هڅه کوي مخکې له دې چې منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ په کار پیل وکړي کورسک سیمه بېرته له اوکراین څخه ونیسي، خو هغه دا یادونه هم وکړه چې د اوکراین په دونېڅک سیمه کې روان پوځي وضعیت خورا ډېر کړکېچن دی.

زیلینسکي پرون په یوه خبري غونډې کې وویل، دی ډاډه دی چې د روسیې ولسمشر ولادیمیرپوتین غواړي د ۲۰۲۵م کال جنوري په شلمه د ټرمپ له لوړې مخکې پر اوکراین فشار زیات کړي.

اوکراین د سږني کال په اګست میاشت کې د روسې د کورسک سیمې شاوخوا ۱۴۰۰ مربع کیلومتره ساحه ونیوله.

دې ته پام سره چې ټرمپ د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو ژمنه کړې ده، که مسکو ژرترژره اوکرایني ځواکونه له کورسک څخه ونه باسي نو بیا به اړ وي چې د اوکراین اشغال شوې سیمې له کورسک سره تبادله کړي.

چارواکو د شنبې په ورځ وویل چې د کانګو په جګړه ځپلي ډیموکراتیک جمهوریت کې تر سختو بارانونو وروسته د ځمکې ښویېدنې له امله د یوې مور او د هغې د اوو ماشومانو په ګډون نهه کسان وژل شوي دي.

د فرانسې خبري اژانس د راپور له مخې، چارواکو دا هم ویلي چې په نکوبي ښارګوټي کې د دې پېښې له کبله کورونه زیانمن شوي، د سیمه‌ییز کرنیز کوپراتیف یوه وداني ویجاړه شوې او ډېرې کروندې زیانمنې شوي دي.

یوه سیمه‌ییز چارواکي توماس باکینګا ویلي، یوه مور او د هغې اووه ماشومان د کور د نړېدو په پېښه کې مړه شول.

سخت باران د جمعې په ورځ د نکوبي ښارګوټي په شاوخوا کې چې د یوې شنې غونډۍ په لمنو کې پروت دی، پیل شو.

د فرانسې خبري اژانس راپور ورکړی چې د اسلامي دولت ډلې د خراسان ولایت څانګې پرون شنبه د بغلان ولایت په نهرین ولسوالۍ کې د صوفيانو پر یوه زیارت د وسله‌وال برید مسوولیت ومانه.

د طالبانو د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالمتین قانع د جمعې په ورځ ازادي راډیو ته ویلي وو چې د پنجشنبې په شپه په دغه برید کې ۱۰ تنه وژل شوي دي.

د راپورونو له مخې، دغه کسان د ډزو پر مهال په سید پادشاه اغا زیارت کې په عبادت بوخت وو.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت یا یوناما د شنبې په ورځ دغه برید غندلی او پر طالبانو یې غږ کړی چې په دې اړه هراړخیزه څېړنه وکړي.

یوناما له طالبانو دا هم غوښتي چې په راتلونکي کې د نورو بریدونو مخه ونیسي او ډاډ ترلاسه کړي چې پرګنې خوندي دي.

تر دې مخکې د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بینېټ په خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي وو چې په افغانستان کې مذهبي اقلیتونه تر جدي ګواښ لاندې دي.

هغه زیاته کړې، ټول افغانان حق لري چې په سوله او ارامۍ کې عبادت وکړي.

د داعش ډلې د خراسان ولایت څانګې په تېرو څه باندې درېیو کلونو کې چې طالبان پر افغانستان واکمنان دي، د څو وژونکو بریدونو مسوولیت منلی دی.

د درې اړخیزو سیالیو په لړ کې د افغانستان د نولس کلنو ځوانانو ملي لوبډله نن یکشنبه د نومبر په ۲۴مه نېټه له عربي متحده اماراتو سره سیالي کوي.

دغه سیالي به د کابل پر وخت سهار لس بجې پیل شي.

دا د روانو درې اړخیزو سیالیو په ترڅ کې د افغانستان څلورمه لوبه ده چې تر دې وړاندې یې یوه سیالي له پاکستان او دوهمه له عربي متحده اماراتو ګټلې ده، خو پاکستان ته یې یوه سیالي بایللې هم ده.

تر دې دمه د درې اړخیزو سیالیو د نومرو په جدول کې پاکستان او افغانستان یو په بل پسې په لومړي او دوهم مقام کې قرار لري.

تر دې سیالۍ وروسته به د نومبر په ۲۶مه نېټه د افغانستان او پاکستان د نولس کلنو ځوانانو لوبډلې پایلوبه ترسره کوي.

د ویلو ده چې دا لوبلړۍ د ۱۹ کلنو ځوانانو د اسیا جام سیالیو د تیارۍ په موخه ترسره کېږي او اسیا جام به د نومبر په ۲۹مه نېټه پیل شي.

د طالبانو یوې عمده مخالفې ډلې، د افغانستان د ملي مقاومت جبهې ادعا وکړه چې په کابل او کاپیسا کې یې طالبانو ته مرګ ژوبله اړولې ده.

دغې جبهې تېره شپه په یوه خبرپانه کې وویل چې د جمعې ناوخته یې کسانو د کاپیسا ولایت په نجراب ولسوالۍ کې د طالبانو پر ګزمه حمله کړې، د طالبانو یو غړی یې وژلی او دوه نور ژوبل کړي دي.

د ملي مقاومت جبهې تر دې مخکې په بله خبرپاڼه کې ادعا کړې وه چې په کابل کې یې ځواکونو په یوه کمین کې دوه طالبان وژلي دي.

د خبرپاڼې له مخې، په دې حمله کې چې د جمعې پر ماسپښین شوې، په بالاحصار ساحه کې د طالبانو د استخباراتو غړي په نښه شوي دي.

دغې جبهې پرون ویلي چې په لړم یا عقرب میاشت کې یې په ۱۱ ولایتونو کې د طالبانو خلاف ۴۱ عملیاته کړي دي.

د طالبانو د دغې مخالفې ډلې د ادعا له مخې، په دغو عملیاتو کې د طالبانو ۷۲ غړي وژل شوي او ۴۳ تنه نور ژوبل شوي دي.

طالبانو د ملي مقاومت جبهې د دغو ادعاوو په باب څه نه دي ویلي او ازادي راډیو هم نه شي کولی چې په بې پرې ډول ادعاوې تایید کړي.

د افغانستان لپاره د چین ځانګړي استازي یوشیاو یونګ د شنبې په ورځ په کابل کې د طالبانو له ځینو چارواکو سره وکتل.

د چین دغه چارواکي د طالبانو د ریاست الوزرا له سیاسي مرستیال مولوي عبدالکبیر سره تر کتنې وروسته د یکشنبې ماښام پر خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر لیکلي چې دوی د افغانستان د بیارغونې لپاره د ښه ګاونډیتوب د اړیکو د پراخولو په هدف د ګډ کار پر دوام خبرې وکړې.

تر دې مخکې د طالبانو حکومت په یوه خبرپاڼه کې ویلي وو چې د چین ځانګړي استازي پاکستان ته د خپل سفر په اړه معلومات ورکړل او د افغانستان، پاکستان او چین ترمنځ یې د اړیکو او تفاهم پر ښه کولو ټینګار وکړ.

په خبرپاڼه کې د مولوي عبدالکبیر له قوله راغلي چې افغانستان له چین سره ښې اړیکې لري او د دواړو هېوادونو ترمنځ اقتصادي او سوداګریزې همکارۍ د پراختیا په حال کې دي.

د افغانستان لپاره د چین ځانګړي استازي د طالبانو د دفاع له سرپرست وزیر محمد یعقوب مجاهد سره هم کتلي دي.

د طالبانو دفاع وزارت په یو خبرپاڼه کې ویلي چې دواړو لوریو پر اقتصادي همکاریو، د دوه اړخیزو اړیکو پر پیاوړتیا، پولو، پانګونې او نورو مسایلو خبرې وکړې.

وړاندې راغلي چې مجاهد چین د افغانانو یو مهم ګاونډی او شریک وباله او په ګډو برخو کې یې د همکارۍ لپاره د طالبانو پر ژمنتیا ټینګار وکړ.

یوشیایو یونګ شاوخوا یوه اوونۍ وروسته له هغې کابل ته تللی چې د افغانستان پولې ته څېرمه د تاجکستان په خاوره کې یو چینایي وګړی ووژل شو او څلور نور چینایان ټپیان شول.

باخبرو سرچینو چې د امنیتي دلایلو له مخې یې د نوم له څرګندولو ډډه کوله ازادي راډیو ته ویلي چې دا برید د لړم پر ۲۷مه د افغانستان له خاورې شوی و.

د چین د بهرنیو چارو وزارت دغه برید غندلی او پر تاجکستان یې غږ کړی چې په دې اړه پلټنې وکړي.

د تاجکستان حکومت او طالبانو د پېښې په اړه څه نه دي ویلي.

د طالبانو د اعلامیې له مخې، د دوی د ریاست الوزرا سیاسي مرستیال د افغانستان لپاره د چین له ځانګړي استازي سره په کتنه کې ویلي، د طالبانو حکومت ټولو ګاونډیانو او نړۍ ته ډاډ ورکړی چې له افغانستان څخه به هیچا ته ګواښ نه پېښېږي.

دغه چینايي چارواکي تېره اوونۍ د بیجینګ ډیالوګ له مرکز سره په مرکه کې ویلي وو چې په افغانستان کې تر ۲۰ ډېرې ترهګرې ډلې فعالیت کوي.

چین یو له هغو څو هېوادونو څخه دی چې له طالبانو سره نږدې اړیکې لري او د دغې ډلې سفیر یې منلی دی.

د سوډان پوځ نن ویلي، چې له یاغي ملېشه‌و یې د پلازمېنې خرطوم د یوه کلیدي ایالت مرکز بېرته نیولی دی.

دغه ځای له پنځو میاشتو راهیسې د مخالفو ملېشه‌‌و په لاس کې و.

د سِنار ایالت مرکز سنجه په روانه ۱۹ میاشتنۍ جګړه کې د پوځ او د چټک ملاتړ ځواکونو په نوم د ملېشه‌‌و ترمنځ د جګړې پر مهال سټراتیژیک ارزښت درلود.

دغه ښار پر هغه کلیدي سړک پروت دی، چې د پوځ تر کنټرول لاندې ساحې د مرکزي سوډان له ختیځ سره تړي.

د سوډان پوځ ویلي، سنجه د پوځ په ټکو له تروریستي ملېشه‌و نیول شوې ده.

د ۲۰۲۳م کال د اپرېل میاشتې پر ۱۵مه د سوډان د پوځ او چټک ملاتړ ځواکونو په نوم ملېشه‌و تر منځ د جګړې له کبله زرګونه کسان وژل شوي دي.

د امریکا د متحدایالتونو دفاع وزیر لوید اسټین وايي، واشنګټن په لبنان کې د روان کړکېچ ډیپلوماتیک حل ته ژمن دی.

هغه په عین‌حال کې له اسرايیل غوښتنه وکړه، چې په غزه کې د ناوړه وضعیت د ښه کېدو لپاره اقدام وکړي.

د رسنیو راپورونه وايي، ښاغلي اسټین نن شنبه له خپل اسرايیلي سیال ایسرایل ګتځ سره په ټلیفوني مکالمه کې دا څرګندونې وکړې.

د امریکا د دفاع وزارت یا پنټاګون ویاند ویلي، اسټین په دغو خبرو کې ټینګار وکړ، چې د امریکا متحدایالتونه په لبنان کې ډیپلوماتیکې حل لارې ته ژمن دی.

د ده په وینا په دغو خبرو کې د امریکا دفاع وزیر په غزه کې د بشري وضعیت د بهترۍ لپاره له اسرايیل د عملي اقداماتو غوښتنه وکړه.