د اسلامي دولت ډلې (داعش) خراسان څانګې د بدخشان په مرکز فیض اباد کې د طالبانو د موټرو پر کاروان د پرونۍ چاودنې مسوولیت په غاړه اخیستی.

دغې ډلې تېره شپه په خپل ټیلیګرام چینل کې یوه علامیه خپره کړه او لیکلي یې دي چې د طالبانو د ځواکونو د هدف ګرځولو لپاره یې چاودیدونکي مواد په یوه موټرسایکل کې ځای پر ځای کړي وو.

تر دې مخکې په بدخشان کې د طالبانو امنيې قوماندانۍ ويلي وو چې د فيض اباد ښار د جوزګون په سيمه کې د چهارشنبې په ورځ غرمه مهال د ماين په چاودنه کې درې طالبان وژل شوي او پنځه نور ټپيان دي.

خو په بدخشان کې محلي سرچینو ازادي راډيو ته وویل چې په دې پېښه کې اووه کسان وژل شوي او څوارلس نور ټپیان دي.

دغه چاودنه د طالبانو د موټرو هغه کاروان په نښه کړ چې د کوکنارو د پاکولو لپاره روان وو.

وروسته له هغه چې طالبان د ۲۰۲۱ کال په اګست کې واک ته ورسېدل، داعش ډلې څو وژونکو بریدونو مسوولیت منلی دی.

د افغانستان د خبریالانو مرکز د طالبانو له بنده په هرات کې د صلح ټلویزیون د مسوول مدیر رامین امیري د خوشې کېدو خبر ورکوي.

هغه ۴۸ ورځې له طالبانو سره بندي و. دې مرکز چې له افغانستانه بهرفعالیت کوي، پرون چهارشنبې په یوه بیان کې وویل چې ښاغلی امیري په یوه مالي قضیه کې د طالبانو د استخباراتو د ادارې له خوا نیول شوی و او د ضمانت په بدل کې آزاد شو.

د طالبانو د استخباراتو د ریاست د رسنیو د برخې مسوول جواد امین پرون چهارشنبې په هرات کې د امیري آزادیدل تایید کړل خو پر هغه د لګول شوي تور د قضیې په اړه یې نورجزیات ورنکړل.

د افغانستان د خبریالانو مرکز د ښاغلي امیري د خوشې کیدو د هرکلي ترڅنګ، د هغه نیول او د اوږدې مودې لپاره یې په بند کې ساتل پرته له دې قانوني مراحلو ته پام وشي، د افغانستان د رسنیو د قانون خلاف وبلل.

په تېرو نژدې درېیو کلونو کې چې طالبان بیا پرافغانستان واکمنان شوي، د دوی له خوا یو شمېر خبریالان نیول شوي چې له څومیاشتو بند تېرولو وروسته په ضمانت خوشې شوي دي.

د حال وش په نوم یوه رسنۍ چې د ایران د سیستان او بلوچستان له وضعیت څخه راپورونه برابروي، د افغانستان د یوه تبعه د اعدامیدو خبر ورکوي.

دغې رسنۍ اعدام شوی کس خان محمد اسحق زی، د فراه ولایت د لاش جوین ولسوالۍ اوسیدونکی یاد کړی او ویلي یې دي چې هغه د مخدره موادو په تړاو پرون چهارشنبې د ورځې ناوخته د کرمان په زندان کې له مخکینۍ خبرتیا او له کورنۍ سره یې د وروستۍ لیدنې پرته اعدام شو.

حال وش د ځینو سرچینو له قوله ویلي چې ۴۰ کلن اسحق زی په ۲۰۲۰ کال کې د مخدره موادو په تړاو نیول شوی او د ایران د سمنان ښار د انقلابي محکمې له خوا په اعدام محکوم شوی و.

ویل کیږي هغه متاهل او د پنځو اولادونو پلار و.

د روانې ثور میاشتې په لومړیو کې د هه‌نگاو په نوم د ایران د بشري حقونو یو بنسټ وویل چې د روان ۲۰۲۴م کال له پیله د ایران په زندانونو کې د اعدام شویو افغان وګړو شمېر ۱۴ ته ورسېد.

ایران په نړۍ کې د اعدامونو د شمېرو له پلوه لوړځای لري چې تل پرې د بشري حقونو ډلو سخت انتقادونه کړي دي.

د طالبانو د حکومت د ټرانسپورټ او هوایي چلند وزارت د هواپېژندنې ریاست نن پنجشنبې د افغانستان په ۷ ولایتونو کې د ورښت، چټکو بادونو او سېلابونو اټکل کړی دی.

دې وزارت په یوه خبرپاڼه کې هرات، بادغیس، فاریاب، سرپل، غور، سمنګان او بغلان له خطرسره مخ ولایتونه یاد کړي او ویلي یې دي چې په ځینو سیمو کې به د ورښت کچه له ۱۵ تر ۲۵ ملي مترو پورې وي او په یو شمېر ولایتونو کې به د چټکو بادونو سرعت په ساعت کې د ۳۰ څخه تر ۷۵ کیلومترو پورې وي.

وروستیو ورښتونو او سېلابونو د افغانستان په یو شمېر سیمو کې خلکو ته ډېرځاني او مالي زیانونه اړولي دي.

د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې اوچا پرون چهارشنبې په خپله ایکس پاڼه ولیکل چې د شریکانو په مرسته یې له سېلاب ځپلو سره د خوراکي موادو، خېمو، روغتیایي خدمتونو او نغدو پیسو مرستې کړې دي.

د ایران دولتي خبري اژانس ایرنا ویلي چې یو سپین ږیری افغان کارګر څا ته له لوېدلو وروسته ساه ورکړې ده.

د تهران ښاروالۍ د اطفایې او خوندیتوب ادارې ویاند سید جلال ملکي اژانس ته ویلي چې دغه پېښه پرون د مې په ۷مه شوې ده.

نوموړي ویلي، دغه ۷۰ کلن کارګر د یوې څا د پاکولو پر مهال هغه وخت لاندې ولوېد چې په ځان پورې تړلې رسۍ یې وشلېده.

ملکي ویلي، د ژغورنې ټیمونه څو ساعته وروسته توانېدلي چې د دغه کس مړی له څا راوباسي.

د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ په وینا شاوخوا درې میلیونه افغان کډوال دا مهال ایران کې ژوند کوي چې اکثره یې په درنو کارونو لګیا دي.

په بدخشان کې د طالبانو امنیه قومانداني وایي، ننتۍ چاودنې د فیض‌اباد په ښار کې د دوی درې پولیس وژلي او پنځه تنه ټپيان کړي دي.

په سیمه کې یو شمېر سرچینو ازادي راډیو ته ویلي چې په دې چاودنه کې د طالبانو اووه پولیس وژل شوي او څوارلس تنه نور ټپیان شوي دي.

د دې قومانداني ویاند احسان‌الله کامګار په یوه بیان کې څرګنده کړه چې دا چاودنه نن ماسپښین د فیض‌اباد ښار د جوزګون په سیمه کې د پولیسو پر کاروان شوې ده.

د کامګار په وینا، چاودېدونکي مواد په یوه موټر سایکل کې ځای پرځای شوي وو او دا چاودنه هغه مهال وشوه چې د طالبانو پولیس د کوکنارو د کروندو د له منځه وړلو لپاره روان وو.

تراوسه چا یا کومې ډلې د دې چاودنې مسوولیت نه دی منلی.

د قزاقستان سوداګرۍ خونې په رسمي توګه د افغانستان په هرات ولایت کې خپله څانګه پرانیسته.

باختر اژانس چې د طالبانو تر واک لاندې دی، د طالبانو د سوداګرۍ او صنعت وزارت په حواله ویلي چې دغه خونه د دواړو هېوادونو د سوداګریزو اړیکو په پیاوړتیا کې ښه رول لرلی شي.

قزاقستان وروسته تر هغه په هرات ولایت کې د سوداګرۍ څانګه پرانیزي چې هرات څو ورځې وړاندې د قزاقستان، ترکمنستان او د طالبانو د حکومت او افغان سوداګرو د یوې غونډې کوربه و.

هغې غونډه کې موافقه وشوه چې هرات کې به یو لوی لوجیستیکي مرکز هم پرانستل کیږي.

د طالبانو حکومت که څه هم تراوسه د کوم هېواد له خوا په رسمیت نه دی پېژندل شوی، خو د روسیې او چین په ګډون د سیمې او ګاونډ یوشمېر هېوادونه ورسره سوداګریزې او اقتصادي اړیکې پالي.

ناتایید شوې راپورونه وایي چې د بدخشان په مرکز فیض اباد کې نن غرمه مهال یوه چاودنه شوې ده.

د چین سینهوا خبري اژانس د یوه شاهد په حواله ویلي چې دغه چاودنه ممکن مرګ ژوبله هم ولري.

تراوسه د طالبانو د حکومت سرچینو د دغې پېښې په اړه څه نه دي ویلي او د پېښې د څرنګوالي معلومات هم نشته.

تر دې مهاله د طالبانو د حکومت کومې مخالفې ډلې د برید پړه نه ده منلې.

د طالبانو حکومت وایي چې د دوی د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي د ملګرو ملتونو د مالي او اداري چارو د مشورتي کمېټې له یو شمېر غړیو سره په بېلابېلو مسلو خبرې کړي.

په یوه بیانیه کې راغلي چې پرون په دې ناسته کې په ملګرو ملتونو کې د افغانستان پر استازیتوب،بشري مرستو موثریت او په افغانستان کې د انکشافي پروژو د ملاتړ په امکان خبرې وشوې.

د بیانیې په حواله مولوي متقي په یو شمېر برخو له هغې ډلې خصوصي سکتور کې د ښځو رول مهمه بللی.

د ملګرو ملتونو د مالي او اداري چارو د مشورتي کمېټې مشر بچار بونګ عبدالله چې د یوه شل کسیزه پلاوي مشري په غاړه لري ویلي افغانستان ته یې د سفر هدف د یوناما د چارو ارزونه ده او غواړي د افغانستان د لومړیتوبونو په اړه د ملګرو ملتونو عمومي اسمبلۍ ته معلومات وړاندې کړي.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد وایي په بدخشان ولایت کې د کوکنارو د له منځه وړلو پر سر رامنځته شوې لانجه هواره شوه.

مجاهد سه شنبه ناوخته په خپله ایکس پاڼه لیکلي چې د درایم او ارګو خلکو له حکومتي پلاوي سره په ناسته کې ژمنه کړې چې د کوکنارو له محوې ملاتړ کوي او د ده په خبره مزاحمت به نه ورته کوي.

په ارګو او درایم کې د طالبانو د کوکنارو د له منځه وړلو ټیمونو له ولسي خلکو سره لانجه کړې وه چې په نتیجه کې یې د سیمې دوه تنه وژل شوي وو او شپږ نور ټپیان وو.

ذبیح الله مجاهد ویلي چې د زیانمنو ستونزو ته به رسیدګي کېږي او له دې وروسته به په دې برخه کې څه شخړه نه رامنځته کېږي.
د ارګو او درایم لسګونو اوسیدونکو د طالبانو په وړاندې تاوتریخجنې مظاهرې وکړې او له دې سیمو یې د طالبانو د ځواکونو د وتلو غوښتنه کوله.

خلکو شکایت کاوه چې د طالبانو وسله وال د دوی شنې کروندې او میوه داره ونې هم د کوکنارو د له منځه وړلو پر مهال له منځه وړي.