افغانستان
په افغانستان کې د ګوزڼ په وړاندې د مبارزې پر هڅو خوښي څرګنده شوې
د ملګرو ملتونو د روغتیا نړیوال سازمان یوه چارواکي په وروستیو دوو کلونو کې په افغانستان او پاکستان کې د ګوزڼ یا پولیو په وړاندې د مبارزې پر هڅو خوښي وښوده.
په دغه سازمان کې ماشومانو د ګوزڼ یا فلج د اپیډمي لوژي مخکښ کارپوه، ډاکټر زبیر ودود پرون په هغه ویډیويي پیغام کې چې د روغتیا نړیوال سازمان خپور کړی ویلي: "کله چې د افغانستان او پاکستان خبره راځي، دا ډېره هڅوونکې ده چې لیدل کېږي په تېرو دوو کلونو کې ډېر پرمختګونه شوي. په افغانستان کې تر درېیو ملیونو ډېر ماشومان چې مخکې یې امکانات نه درلودل په دوامدار ډول دا واکسین ولګوي، اوس د ګوزڼ ضد واکسین ترلاسه کوي. تېر کال هم د واکسین کمپاین په منظم ډول عملي شوی دی."
په نړۍ کې افغانستان او پاکستان هغه دوه هېوادونه دي، چې لا هم د ماشومانو ګوزڼ یا پولیو په کې ختمه شوې نه ده.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
د ملي مقاوت جبهې فارياب کې د يو طالب د وژنې او دوو نورو د ټپي کېدو ادعا کړې
د طالبانو یوې مخالفې ډلې، د افغانستان د ملي مقاومت جبهې ادعا وکړه، چې په فاریاب ولایت کې د دوی په برید کې د طالبانو یو تن وژل شوی او دوه نور ټپیان شوي دي.
د دې جبهې لهخوا په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي، چې دغه برید تېره شپه د فاریاب ولایت په قیصار ولسوالۍ کې د طالبانو پر ګزمه شوی دی.
طالبانو تر اوسه د دې ادعا په اړه څه نهدي ویلي.
د ازادې اروپا / ازادي راډیو په خپلواکه توګه دا ادعا تاییدولی نهشي.
اسلاماباد کې د طالبانو سفير له اسحاق ډار سره د دوه اړخيزو اړيکو پر پياوړتيا خبرې کړي
په اسلاماباد کې د طالبانو تر کنټرول لاندې د افغانستان د سفارت سرپرست سردار احمد شکېب د پاکستان له بهرنیو چارو وزیر او د صدراعظم له مرستیال محمد اسحاق ډار سره د دواړو لوریو د اړیکو پر پیاوړتیا خبرې وکړې.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت نن دوشنبه پر خپله ایکسپاڼه لیکلي، چې دواړو لوریو د پاکستان او افغانستان پر ژورو اړیکو خبرې وکړې او پرېکړه یې وکړه، دا اړیکې لا پیاوړې کړي.
وړاندې لیکل شوي، چې پهدې کتنه کې د افغانستان لپاره د پاکستان نوي ګمارل شوي استازي محمد صادق هم برخه درلوده.
صادق تېره اوونۍ یو وار بیا د افغانستان لپاره د پاکستان د ځانګړي استازي په توګه وټاکل شو.
د پاکستان پخوانی ځانګړی استازی اصف درانی په وږي/ سنبلې میاشت کې له دندې لیرې کړای شو.
پاکستان د ګوتو په شمېر هېوادونو له ډلې دی، چې د طالبانو ډیپلوماتان یې منلي او په کابل کې یې سفارت فعال دی، خو پاکستاني چارواکو په وروستیو کې په وار وار ادعا کړې، چې د تحریک طالبان پاکستان جګړهمار د افغانستان په خاوره کې حضور لري او د طالبانو حکومت یې په وړاندې اقدام نهکوي.
خو پر افغانستان واکمنو طالبانو د افغانستان په خاوره کې د پاکستاني طالبانو د حضور موضوع رد کړې او ویلي دي، چې هېچا ته اجازه نه ورکوي، چې د افغانستان له خاورو د نورو هېوادونو پر خلاف کار واخلي.
اوچا: په افغانستان کې ۶ میلیونه او ۶۰۰زره وګړي سرپناه ته اړتیا لري
د ملګرو ملتونو یو بنسټ وايي، په افغانستان کې ۶ میلیونه او ۶۰۰زره وګړي سرپناه ته اړتیا لري.
د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو لویې کمېشنرۍ په یوه راپور کې چې پرون د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همږغۍ ادارې یا اوچا پر خپله ویبپاڼه (ریلیف ویب) خپور کړی دا خبره کړې ده.
په راپور کې ویل شوي، د ستنېدونکو لوی شمېر، اقلیمي بدلون، د بېکارۍ او بېوزلۍ زیاتوالی، دغه راز د زلزلو او سېلابونو په څېر طبیعي افتونه، سرپناه ته د اړتیا د زیاتېدو عمده علتونه ګڼل کېږي.
په راپور کې راغلي چې د ۲۰۲۳م کال په اکټوبر میاشت کې په هرات کې د زلزلو له کبله څه باندې ۴۸زره کورونه زیانمن یا هم ویجاړ شول.
وړاندې راغلي چې روان میلادي کال په ټول افغانستان کې سېلابونه هم د استوګنې د څه باندې ۱۸زره او ۴۶۰ کورونو د زیانمنېدو او ویجاړېدو سبب شول.
افغانستان د اقلیمي بدلونونو له کبله لسو زیانګالو هېوادونو له ډلې دی.
په دغه هېواد کې په میلیونونو کسان د سرپناه تر څنګ بشري مرستو ته اړتیا لري.
د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ ادارې د شمېرو له مخې، په افغانستان کې دا مهال بشري مرستو ته د اړو کسانو شمېر تر ۲۷ میلیونو زیات دی.
قطري او امریکايي استازو په افغانستان کې د ثبات د ټینګښت لپاره پر نړیوالو هڅو خبرې کړي
د امریکا د متحدو ایالتونو او قطر دوو استازو د افغانستان پر وضعیت خبرې وکړې.
د قطر د بهرنیو چارو وزارت پرون یکشنبه ویلي چې د قطر د بهرنیو چارو وزارت ځانګړي استازي فیصل بن عبدالله الحنزاب، د افغان ښځو، نجونو او بشري حقونو لپاره د امریکا د متحدو ایالتونو له ځانګړې استازې رینا امیري سره د دوحې فورم د غونډې په څنډه کې کتلي او د دواړو لوریو د نږدې اړیکو تر څنګ یې په افغانستان کې د ثبات د ټینګښت لپاره پر نړیوالو هڅو خبرې وکړې.
په دې اړه نور تفصیل نه دی ورکړل شوی.
قطر تېره شنبه او یکشنه د دوحې فورم د غونډې کوربه و.
قطر له هغو ګوتو په شمېر هېوادونو دی چې له طالبانو سره نږدې اړیکې لري او د طالبانو سیاسي دفتر لا هم په کې فعال دی.
په تېرو څه باندې درېیو کلونو کې چې طالبانو پر افغانستان ولکه ټینګه کړې د افغانستان لپاره د لوېدیځ اکثر سفارتونه د قطر له پلازمېنې دوحې فعالیت کوي.
د افغانستان د فوټبال د اتلانو لیګ؛ نن دوې لوبې کېږي
د افغانستان د فوټبال د اتلانو لیګ د څلورم پړاو په دویمه اوونۍ کې به نن دوشنبه دوې لوبې وشي.
په لومړۍ لوبه کې به د عینو مېنې او موج ساحل لوبډلې او په دویمه لوبه کې به د خادم ایفسي او سرخ پوشان لوبډلې له یو بل سره مخامخې شي.
په پرونیو سیالیو کې د استقلال لوبډلې یو د صفر په مقابل کې د جوانان لوبډلې ته ماتې ورکړه او د اټک انرژي لوبډلې د خراسان فاریاب لوبډلې ته دوه د صفر په وړاندې ماتې ورکړه.
د افغانستان د فوټبال د اتلانو ليګ د سیالیو څلورم پړاو د جمعې په ورځ په هرات کې د ۱۲ لوبډلو په ګډون پیل شو.
سراجالدین حقاني یوځل بیا په غیرمستقیم ډول د خپل مشرتابه پر تګلارو نیوکه کړې
د طالبانو د کورنیو چارو سرپرست وزیر سراجالدین حقاني یوځل بیا په غیرمستقیم ډول د خپل مشرتابه پر تګلارو نیوکه کړې ده.
نوموړي پرون یکشنبه د کابل د ارغندې مدرسې فراغت غونډې ته ویلي، حکومت یې باید داسې کارونه ونه کړي چې خلک له اسلامه زړه توري کړي.
هغه ویلي: "که زمونږ په نظام کې خلک مفسد شول او خلک کفر ته ولاړل، بیا خو دا معنا ده چې زمونږ تنګ نظري چې کومه ده، زمونږ فکر چې کوم دی، له اسلامي نظام سره مو وفا ونه کړه، بلکې زمونږ کمزورتیا ګڼلې کېږي. فکر به داسې نه کوئ چې نه، نن نه وروسته زه واکمن یم، که مې خبره څوک مني ودې مني، که نه هیڅ اسمان نه پرې ړنګېږي. نه، ته خدای ته مسوول یې."
که څه هم حقاني په مستقیم ډول د چا نوم یاد نه کړ، خو دغه څرګندونې یې داسې مهال کېږي چې طالبانو تېره اونۍ په طبي انستیتیوتونو کې هم د نجونو پر زده کړو بندیز ولګوه چې پراخ کورني او نړیوال غبرګونونه یې وپارول.
تر دې وړاندې هم حقاني او د طالبانو د کابینې یوشمېر نورو غړو د خپل مشر ملا هبتالله اخندزاده پر یوشمېر تګلارو او فرمانونو غیر مستقیمې نیوکې کړي دي.
د طالبانو په کنټرول کې برښنا شرکت: د ایران د وارداتي برښنا تخنیکي ستونزه حل شوه
د برښنا شرکت خبر ورکړی چې د ایران د وارداتي برښنا تخنیکي ستونزه حل او د بریښنا رسونې لړۍ منظمه شوه.
دا وروسته له هغه چې یکشنبه د راپورونو له مخې، د ایران وارداتي برښنا په ایران کې دننه د تخنیکي ستونزو په سبب پرې شوې وه او د افغانستان د لوېدیځ لویه برخه بې برقه پاتې وه.
د طالبانو تر کنټرول لاندې برښنا شرکت د ورځې په وروستیو کې بېرته اعلان وکړ چې تخنیکي عارضه بېرته حل شوې ده.
تر دې مخکې یکشنبه سهار د ترکمنستان وارداتي برښنا هم له ستونزو سره مخ وه.
افغانستان خپله اړتیا وړ شاوخوا ۷۰ فیصده برښنا له تاجکستان، ازبکستان، ترکمنستان او ایران څخه تامینوي.
تر دې مخکې هم د یادو هېوادونو لهخوا عمدتاً د تخنیکي او یا مالي ستونزو په سبب پر افغانستان باندې برښنا بنده شوې چې خلک یې له ګڼو ستونزو سره مخ کړي دي.
ملګري ملتونه په افغانستان کې ۱۷۵۰۰۰ داخلي بېځایه شويو کسانو ته ژمنۍ مرستې رسوي
د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ یا "یواینایچسيآر" UNHCR وايي، په راتلونکي ژمي کې به ۱۷۵۰۰۰ داخلي بېځایه شوي کسانو ته ژمنۍ مرستې ورسوي.
دغې ادارې د یکشنبې په ورځ وویل، په دې مرستو کې کمپلې، د پخلنځي لوښي او ترپالونه شامل دي چې د چین د نړیوالې پراختیايي ادارې په همکارۍ او په افغانستان کې د چین سفارت په مټ به وویشل شي.
دغه مرستې په داسې حال کې کېږي چې طبیعي پېښو لکه سېلابونو، سختو بارانونو او طوفانونو سږ کال د افغانستان په یو شمېر ولایتونو کې د ډېرو بې ځایه شویو خلکو کورونه ویجاړ کړي دي.
طالبانو د "هیئت تحریرالشام" په لاس د سوريې حکومت د سقوط هرکلی کړی
د طالبانو حکومت د "هیئت تحریرالشام" ډلې له لوري د سوریې د حکومت د سقوط هرکلی کړی او ویلي یې دي چې، پهدې بدلون سره د سوریې د جګړې او بېثباتۍ عامل لهمنځه تللی دی.
متحدایالتونه او ډېری هېوادونه د هیئت تحریرالشام ډله د ترهګره ډله ګڼي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت نن (یکشنبه) په بېلابېلو ژبو یوه اعلامیه خپره کړې او د سوریې خلکو ته یې د یاغیانو د بریا مبارکي ویلې ده.
دې وزارت د سوریې وروستي بدلونونه د یوه انقلاب په توګه یاد کړي او زیاته کړې یې ده چې، اړخونه باید وضعیت داسې مدیریت کړي چې یو امن، متحد او باثباته نظام رامنځته شي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت ویلي، واک لېږد باید داسې وشي چې، د ټولو خلکو له هیلو سره سم یو اسلامي نظام رامنځته کړي.
طالبانو له سوري یاغیانو غوښتي چې له اختلافاتو پرته عمومي بښنه اعلان کړي او ټول خلک سره متحد کړي.
طالبانو دغهراز ويلي، سوري ياغيان بايد یو مثبت سیاست غوره کړي چې سوریه له بهرنیو سیالیو څخه وساتي او د میلیونونو سوري کډوالو د بېرته راستنېدو زمینه برابره کړي.
کرکټ؛ د افغانستان ملي لوبډلې د زمبابوې پر وړاندې سیالیو ته چمتووالی پیل کړ
د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې د زمبابوې پلازمېنې هرارې ته تر رسېدو وروسته نن یکشنبه د ډسمبر په ۸مه نېټه د خپل چمتووالي کمپ پیل کړی دی.
کرکټ بورډ په خپلې فېسبوک پاڼې لیکلي چې، د افغانستان او زمبابوې ترمنځ به لومړی د درې شل اوریزو سیالیو لوبلړۍ د ډسمبر په ۱۱مه نېټه د چهارشنبې په ورځ پيل شي.
په انځورونو کې لیدل کېږي چې د ملي لوبډلې ټول لوبغاړي زمبابوې ته رسېدلي دي او تمرینات یې پيل کړي دي.
د ویلو ده چې افغانستان او زمبابوې به درې د شل اوریزو، درې د یو ورځنیو او دوه د ټېسټ لوبو لوبلړۍ ترسره کړي.