افغانستان
ماليې وزارت: ښځو ته پر خپل ځای د نارينو د ګمارنې اختيار ورکړل شوی دی
د طالبانو مالیې وزارت وایي چې د دې وزارت له ټولو ښځینه کارکوونکو څخه یې نه دي غوښتي چې په خپل ځای د کورنۍ یو غړی دې وزارت ته ور وپيژني.
دې وزارت پرون په یوه اعلامیه کې لیکلي دي چې یوازې د عوایدو عمومي ریاست د کاري فشار راکمولو او د چارو د چټکتیا په هدف خپلو ښځینه کارکوونکو ته اختیار ورکړی چې کولی شي د خپلې کورنۍ کوم نارینه غړی د خپل ځای ناستي په صفت دې ریاست ته ورمعرفي کړي.
تر دې مخکې د برېتانیا ګارډین ورځپاڼې راپور ورکړی و چې د طالبانو مالیې وزارت له ټولو ښځینه کارکوونکو غوښتې دي چې په خپل ځای د کورنۍ یو نارینه غړی دې وزارت ته ور وپېژني.
د اګست له پنځلسمې راوروسته چې طالبانو کابل نیولی دی، یو شمېر ښځینه مامورینې یې په کورونو کښېنولې دي او وایي چې دوی دې کار نه کوي معاش به کورته ور رسيږي.
د ښځینه حقونو مدافعان دا د دوی د بشري حقونو پر ضد پرېکړه بولي او وایي چې ښځه د نارینه په څېر د کار حق لري.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
رینا امیري د افغانستان د بحران د حل لپاره د بشري حقونو مرکزیت ته باید پام وشي
د افغانستان د ښځو، نجونو او بشري حقونو لپاره د امریکا ځانګړې استازې وايي چې د افغانستان د بحران د حل په برخه کې باید د بشري حقونو د مرکزیت مسئلې ته پاملرنه وشي.
رینا امیري پرون پر خپله ایکس پاڼه د بشري حقونو د نړیوالې ورځې په مناسبت په یوه بیان کې ویلي چې د افغان ښځو او نجونو لپاره د طالبانو د جنسیتي شکنجې او د اقلیتونو، مذهبي ډلو، خبریالانو او د بشري حقونو له فعالانو سره د ناوړه چلند پالیسیو د افغان ولس کړاوونه زیات کړي او د سوله ایز او باثباته افغانستان لرلید زیانمن کړی دی.
د بشري حقونو د نړیوالې ورځې په مناسبت د افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې استازولۍ هم په یوه بیان کې د ټولو افغانانو د بشري حقونو، په ځانګړي ډول د نجونو او ښځو د تعلیم او کار د حق پر ملاتړ ټینګار کړی. همداراز د افغانستان لپاره د امریکا د سفارت شارژدافیرې کرن ډیکر پر خپله ایکس پاڼه په یوه ویډیویي پیغام کې پوښتنه کړې ده چې طالبان د افغانانو بشري حقونو ته د درناوي غوښتنې ولې له پامه غورځوي.
پرون د ډسمبر لسمه د بشري حقونو نړیواله ورځ وه. زموږ حقونه، زموږ راتلونکې همدا اوس سږکال د دې ورځې شعار و.
د افغانستان او زیمبابوې لومړی ۲۰ اوره سیالي
د افغانستان او زمبابوې د کرکټ ملي لوبډلې نن چهارشنبې د درې شل اوره سیالیو د لړۍ لومړۍ لوبه کوي.
د دې لړۍ لوبې د زمبابوې په کوربه توب د دې هیواد په پلازمینه هراري کې ترسره کیږي. د دغې لوبلړۍ په ترڅ کې افغانستان او زمبابوې درې شل اوریزې، درې یو ورځنۍ او دوه ټېسټ لوبې ترسره کوي.
دواړه لوبډلې به نورې دوه شل اوره سیالۍ د راتلونکې جمعې په ورځ، د ډسمبرپه ۱۳ او بله د شنبې په ورځ، د ډسمبرپه ۱۴مه ترسره کړي.
د شل اوریزو سیالیو لپاره د اعلان شوې لوبډلې مشري به راشدخان او د یو ورځنیو سیالیو حشمتالله شهیدي کوي.
بلینکن د افغانستان په اړه یو وار بیا استماعیه غونډې ته حاضریږي
د امریکا د بهرنیو چارو وزیرانتوني بلینکن به د امریکا د کانګرس په یوه استماعیه غونډه کې ګډون وکړي.
د استازیو جرګې د بهرنیو اړیکو جمهوریپال مشرمایکل مکال د نوومبرمیاشتې په ۲۶ نیټه اعلان وکړچې ښاغلي بلینکین منلې چې د ډسمبرپه یولسمه به د دې کمیټې په غونډه کې ګډون وکړي اوڅه باندې درې کاله مخکې له افغانستان څخه د امریکا د وتلو د څرنګوالي په اړه په اړه به د دې کمیټې د غړیو پوښتنو ته ځوابونه ووایي. د رویترز خبري آژانس د راپورله مخې ښاغلی بلینکین چې څو ځلې مخکې د استازیو جرګې په استاعیه غونډو کې نه ووحاضرشوی، د دې کمیټې د مشرله خوا استازیو جرګې ته په سپکاوی تورن شوی او د هغه د استیضاح لپاره یې هم هڅه کړې وه.
خو د امریکا د بهرنیوچارو وزارت ویلي و چې بلینیکین له افغانستان څخه د امریکا د وتلو په اړه تراوسه د کانګرس په ۱۴ غونډو کې ګډون کړی اوهم دې وزارت په زرګونه سندونه او ثبتي مکالمې دې کمیټې ته سپارلې دي.
د ډیموکراټ ولسمشرجوبایډن پرادارې یوشمیرجمهوریپالان انتقاد کوي چې له افغانستان څخه د امریکایي ځواکونو بهیریې سم ندی مدریت کړی. د ۲۰۲۱ م کال د اګسټ په پای کې له افغانستان څخه په ګډوډۍ کې د ټولو امریکایي ځواکونو د وتلو بهیرلابشپړشوی نه وچې له ملاتړه برخمن پخوانی حکومت یې ړنګ او طالبان بیا واک ته ورسیدل.
د افغانستان د موسیقۍ ملي انسټیټیوت پر طالبانو د دیپلوماتیک فشار غوښټنه وکړه
د افغانستان د موسیقۍ ملي انسټیټیوټ پرون سې شنبې د ډسمبرلسمه د بشري حقونو د نړیوالې ورځې په مناسبت یوه اعلامیه کې د موسیقۍ او فرهنګ په ګډون د افغانستان د وګړو د بشري حقونو ترپښولاندې کول په کلکه وغندل او له نړیوالې ټولنې یې وغوښتل چې په دې هیواد کې د بشري حقونو د تامین لپاره پرطالبانو ډیپلوماتیک او عملي فشارونه زیات کړي.
دې انسټیټیوټ چې له افغانستانه بهرفعالیت کوي، ویلي چې موسیقي، د نړیوالې ژبې او د انسان د قدرت د بیان په توګه د یوه ملت د نه جلاکیدونکي هویت او فرهنګي حقوقو یوه برخه ده.
خو طالبانو نه یوازې د موسیقي او د افغانستان د بډایه فرهنګ په ځپلو سره بشري حقونه ترپښو لاندې کړي بلکې په ډله ییزه توګه د یوه هیواد روح او هویت یې په نښه کړی دی.
په اعلامیه کې د طالبانو دغه اقدامات له فرهنګي حقوقو، د بیان له آزادۍ او نورو بنسټیزو آزادیو سره ښکاره سرغړونه بلل شوې او له نړیوالې ټولنې او د بشري حقونو له مدافع ټولنواو ټولو بنسټونو څخه غوښتنه شوې چې د طالبانو چلندونه په کلکه وغندي.
طالبانو په تیره څه باندې درې کلنه واکمني کې نه یوازې د موسیقۍ پرغږولو بندیز لګولی او د موسیقۍ الې یې ماتې کړې بلکې د ښځو په وړاندې د سختوچلندونو په ترڅ کې یې ان هغوی په عام محضرکې په لوړغږ له خبرو کولو هم منع کړي دي.
اروپايي ټولنې د افغانانو په تیره بیا د نجونو د تعلیم له حقه پر خپل ملاتړ ټینګار وکړ
د افغانستان لپاره د اروپایي ټولنې استازولۍ وایي، بشري حقونه د یوه پیاوړي دولت د جوړولو او د یوه سوکاله افغان ولس لپاره ډیرمهم دي.
دې استازولې پرون سې شنبې د ډسمبر د لسمې د بشري حقونو د نړیوالې ورځې په مناسبت په خپله ایکس پاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې اروپایي ټولنه د ټولو افغانانو د بشري حقونو، په ځانګړې توګه د کار او تعلیم په برخو کې د ښځو له حقونو څخه د ملاتړ په برخه کې خپله ژمنه بیا تکراروي.
پرون د بشري حقونو د نړیوالې ورځې په مناسبت ډیرو نورو لورو هم په افغانستان کې د طالبانو له لورې له بشري حقونو په تیره د ښځو او نجونو له حقونوڅخه سرغړونې په کلکه وغندلې او د دغو حقونو د دفاع لپاره یې پرخپلو ژمنو یوځل بیا ټینګاروکړ.
د افغانستان لپاره د امریکا شارژدافیرې کرن ډیکر په یوه ویډیویي پیغام کې چې پرون سې شنبې یې پرخپله ایکس پاڼه یا پخواني ټویټرکې خپورکړی ویلي چې “ زموږ حقونه، زموږ راتلونکې اوس” د بشري حقونو د سږني کال د نړیوالې ورځې پیغام دی او د افغانستان اکثریت وګړي هم همداشی غواړي خو زیاته یې کړه چې ولې طالبان دغو غوښتنو ته غوږ نه نیسي؟
امریکایي ډيپلوماته تعلیم د افغانانو د هوساینې لومړنی شرط بولي
د افغانستان لپاره د امریکا سفارت شارژدافیره کرن ډیکر وایي، د افغانانو ترڅنګ دریږي او د ټولو تړل شویو تعلیمي مرکزونو د خلاصېدو غوښتنه کوي.
میرمن ډیکر د بشري حقونو د نړیوالې ورځې په مناسبت نن سه شنبه ( د لیندۍ شلمه) پر خپله ایکس پاڼه یا پخواني ټویټر لیکلي چې ښوونه او روزنه د روغتیا او هوساینې لومړنی شرط دی او ټول افغانان ، ښځې او نرینه یې مستحق دي.
هغې زیاته کړې چې د افغانستان خلک د دې وړ دي چې باعزته ژوند ولري.
هغې طالبانو څخه پوښتنه کړې چې ولې د خلکو غوښتنو باندې غوږ نه ږروي.
نن د د سمبر لسمه د بشري حقونو نړیواله ورځ ده. دغه ورځ سږ کال " زمونږ حقونه، زمونږ راتلونکې" په شعار سره لمانځل کیږي.
دغه ورځ داسې مهال را رسیږي چې په افغانستان کې د طالبانو حکومت د خپلې واکمنۍ په څه باندې درې کلونو کې د بشري حقونو په نقض تورن شوي دي.
طالبانو تر شپږم ټولګي پورته نجونې له ښونځیو راګرځولي او د هغوی پوهنتونونه یې هم ورتړلي دي. هغوی تېره اونۍ د نجونو د روغتیایي زده کړو موسسې هم بندې کړې.
د سالنګ لار د موټرو پر مخ وتړل شوه
د سالنګ لویه لاره د دوو اونیو لپاره د لویو مسافروړونکو موټرو پرمخ تړل شوې ده.
د طالبانو د حکومت د فواید عامې وزارت پرون پر خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې وویل چې په تېرو څو ورځو کې په سالنګونو کې د پرله پسې واورو او توپانونو او د لارې په فرعي سړکونو کې د واورې او کنګل د زیاتېدو له کبله دا لویه لاره د ترافیکي ګڼې ګوڼې وړتیا نه لري نو ځکه لوی مسافروړونکي بسونه، فلایینګ کوچونه او لوی مسافروړونکي او بار وړونکې موټر د مرغومي یا جدي تر ۴مې نېټې پورې پر دې لاره د تګ راتګ اجازه نه لري خو کوچني مسافروړونکي تېزرفتار موټر له دواړو خواوو پر دې لاره تلای راتلای شي.
ډبيلوايچاو: اکتوبر کې تر ۱۳۴زره ډېرو افغانانو په روغتيايي مرکزونو کې طبي مشورې ترلاسه کړي
د روغتیا نړیوال سازمان د افغانستان د بېړني روغتیایي وضعیت په اړه د اکتوبر میاشتې راپور خپور کړ.
پهدې راپور کې ویل شوي چې، د اکتوبر په میاشت کې په افغانستان کې تر ۱۳۴ زره زیاتو کسانو په ۱۱۷ روغتیایي مرکزونو او روغتونونو کې، چې د دې سازمان تر ملاتړ لاندې دي، طبي مشورې ترلاسه کړي دي.
راپور زیاتوي چې شدید اوبلن نسناستی، د بدن د اوبو کمېدا، د ډینګې تبه، شری او کوویډ-۱۹ د اکتوبر په میاشت کې عامې ناروغۍ وې.
د روغتیا نړیوال سازمان همداراز وايي چې، د نشهيي توکو د درملنې له ۱۲ مرکزونو سره یې په افغانستان کې مرسته کړې ده.
توماس نيکلاسن: افغانستان کې مو د ميليونونه يورو په ارزښت پروژو د تطبيق چارې روانې دي
کهڅه هم د طالبانو حکومت د اروپایي اتحادیې د پروژو د تطبیق په څرنګوالي نیوکه کړې، خو دغه اتحادیه وایي چې، په افغانستان کې یې له خلکو سره د مرستې لپاره د لسګونو میلیونو یورو په ارزښت پروژې روانې دي.
د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر دولتي خبري اژانس د دوشنبې په ورځ راپور ورکړ چې، د کرنې وزارت معین مولوي صدراعظم عثماني د افغانستان لپاره د اروپایي اتحادیې له ځانګړي استازي توماس نیکلاسن سره په کتنه کې د ځینو پروژو د لوړو اداري لګښتونو په اړه نیوکه وکړه.
مولوي صدراعظم عثماني ويلي: "هغه پیسې چې د افغانستان خلکو ته ځانګړې کېږي، له بدهمرغه زیاتره د پروژو له لارې په اداري لګښتونو مصرفیږي."
خو ښاغلي نیکولاسن په ځواب کې ویلي چې، اروپایي اتحادیه په اوسني وخت کې په افغانستان کې د ۴۴ میلیون یورو په ارزښت پروژې لري، چې له هغې به تقریباً یو میلیون خلک ګټه پورته کړي.
ټاکل شوې سبا چهارشنبه د افغانستان او زمبابوې د شل اوريزو سياليو لومړۍ لوبه وشي
د افغانستان او زمبابوې د کرکټ ملي لوبډلې به سبا (چهارشنبې) د درې شل اوره سیالیو د لړۍ په لومړۍ مسابقه کې مخامخ شي.
په پام کې ده چې دواړه لوبډلې دوهمه سیالي د جمعې په ورځ، چې د دسمبر ۱۳مه کېږي او همداراز د شنبې په ورځ، چې د دسمبر ۱۴مه ده، دوې نورې شل اوره سیالۍ وکړي.
دواړه لوبډلې همداراز د دسمبر په ۱۷مه، ۱۹مه او ۲۱مه په درې یو ورځنیو یا پنځوس اوره سیالیو کې هم مخامخ کېږي.
ورپسې په پام کې ده چې دواړه لوبډلې دوې ټېست سیالۍ وکړي.
د دوی لومړۍ ټېسټلوبه د دسمبر په ۲۶مه پیلیږي او ټاکل شوې ده، چې دوهمه د جنورۍ په دوهمه پیل شي.
دا مسابقې د زمبابوې په کوربهتوب په هرارې کې کېږي.