د لاسرسۍ وړ لېنکونه

تازه خبر
سه شنبه ۱۵ لړم ۱۴۰۳ کابل ۰۸:۵۵
امریکا کې ولسمشریز انتخابات
امریکا کې ولسمشریز انتخابات

د امریکا متحده ایالاتو ولسمشريز انتخابات

امریکايي رايې ورکوونکي د نومبر د درېیمې انتخاباتو په نتيجه کې نه یوازې دا ټاکي چې څوک به ولسمشر وي بلکې دا هم چې څوک به په سنا او استازو جرګه کې اکثریت لري.

امریکايي رايې ورکوونکي د نومبر د درېیمې انتخاباتو په نتيجه کې نه یوازې دا ټاکي چې څوک به ولسمشر وي بلکې دا هم چې څوک به په سنا او استازو جرګه کې اکثریت لري.

د کانګریس د دواړو خونو کنترول به ډونالډ ټرمپ یا جو بایډن ته وړتیا ور په برخه کړي چې تر ولسمشر ټاکل کېدو وروسته خپله اجنډا عملي کړي.

تراوسه د راغلو شمېرو له مخې ۲۷۰ الکټورل کالج رایو ته د رسېدو لپاره ۲۱۳ ټرمپ او ۲۲۰ جوبایډن ګټلي چې دا شمېرې تر اوسه نهایي نه دي.

د ولسمشریزو انتخاباتو کاندید جوبایډن نن د چهارشنبې (د لړم ۱۴مه) وویل چې باوري دی چې د انتخاباتو ګټلو لپاره پر سم لور روان دی.

اوسنی ولسمشر او د جمهوري غوښتونکو ګوند نوماند ډونالد ټرمپ او مخکېنی مرستیال ولسمشر او د ډیموکرات ګوند نوماند جوبایډن د راتلونکو څلورو کلونو لپاره د ولسمشرۍ پر څوکۍ سره سیالي کوي.

د امریکا متحده ایالاتو د سږ کال ولسمشریز انتخابات په داسې حال کې ترسره کېږي چې تر اوسه شااوخوا ۹ میلیونه او ۲۰۰ زره امریکايي وګړي په کرونا ویروس اخته شوي دي.

۱۵:۵۱ ۱۵.۸.۱۳۹۹

په داسې حال کې چې د امریکا په ځینو کلیدي ایالتونو کې د ولسمشرۍ ټاکنو رایه-شمېرنه روانه ده، په ټوله امریکا کې د ټاکنو د پایلو پر سر کړکېچ زیات شوی دی.

د رایو مرکزونو له تړل کېدو ۲۴ ساعته وروسته هم د ټاکنو نتیجه معلومه نه‎ده.

د امریکا په ګڼو ښارونو کې د ډونالډ ټرمپ مخالفانو هم مظاهرې وکړې او غوښتنه یې وکړه چې د ټاکنو کارکوونکي دې د خپل کار ختمولو ته پرېښوول شي.

د امریکا په ګڼو ښارونو کې مظاهره کوونکو وغوښتل چې د ټاکنو کارکوونکي دې د خپل کار ختمولو ته پرېښوول شي.  

د ولسمشرۍ کاندید، ډیموکرات جوبایډن نن سهار وختي هم تر ډونالډ ټرمپ مخکې و، دا وروسته له هغې چې په مشیګان او ویسکانسن ایالتونو کې یې بریاوې خپلې کړې.

وروسته له هغې چې اعلان شوه، جوبایډن د مشیګان ایالت رایې وړي، نوموړي وویل، دی د انتخاباتو د ګټلو تمه کوي.

بایډن زیاته کړه، باوري دی؛ اوس دا روښانه ده چې د ټاکنو ګټلو لپاره به د کافي ایالتونو رایې خپلې کړي.

د امریکا د ټاکنو سیسټم یو څه پېچلی دی، ځکه یو ولسمشر تر ډېره د ټاکنیزو کالجونو د رایو د شمېر له مخې ټاکل کېږي.

د پلازمېنې واشنګټن ډي سي په ګدون د امریکا پنځوس ایالتونه په ټوله کې ۵۳۸ ټاکنیز کالجونه یا "الکټورال" لري او هر کاندید چې ۲۷۰ انتخاباتي کالجونه خپل کړي، هغه د امریکا د ولسمشرۍ ټاکنو ګټونکی ګڼل کېږي.

ډیموکرات جوبایډن نن سهار وختي هم تر ډونالډ ټرمپ مخکې و،
ډیموکرات جوبایډن نن سهار وختي هم تر ډونالډ ټرمپ مخکې و،

له تېرې شپې په څلورو کلیدي ایالتونو اریزونا، جورجیا، پنسلوانیا او ناویدا کې د رایو شمېرنه روانه ده او د جو بایډن د ټاکنیزو کالجونو یا الکټورال شمېر ۲۵۳ او د ډونالډ ټرمپ ۲۱۴ دی.

ولسمشر ډونالډ ټرمپ له شواهدو وړاندې کولو پرته ټینګار کړی چې په رایه اچونه او رایه شمېرنه کې لویې ستونزې وې.

جمهوریت غوښتونکو چې ډونالډ ټرمپ یې کاندید دی، په څو ایالتونو کې د انتخاباتو په اړه محکمې ته عرض کړی او د ولسمشر ټرمپ پارېدلي پلویان د ډیټرویت او فینکس د رایې ورکولو مرکزونو مخې ته راټول شوي وو.

د امریکا په ګڼو ښارونو کې د ډونالډ ټرمپ مخالفانو هم مظاهرې وکړې او غوښتنه یې وکړه چې د ټاکنو کارکوونکي دې د خپل کار ختمولو ته پرېښوول شي.

ټرمپ په څو ایالتونو کې د انتخاباتو په اړه محکمې ته عرض کړی
ټرمپ په څو ایالتونو کې د انتخاباتو په اړه محکمې ته عرض کړی

تراوسه معلومه نه ده، چې د امریکا د ولسمشرۍ د څلورکلنې دورې ګټونکی څوک دی، ۷۴ کلن ډونالډ ټرمپ که یې ډیموکرات سیال ۷۷ کلن جوبایډن؟

هرڅوک چې د ټاکنو ګټونکی وبلل شو، په جنورۍ میاشت کې د شپږڅلوېښتم ولسمشر په توګه د وفادارۍ لوړه پرځای کوي.

۱۸:۴۱ ۱۴.۸.۱۳۹۹

د امریکا د انتخاباتو په اړه په کابل کې افغان ښاریان بېلابېل نظرونه لري چې د ازادي راډیو خبریالې د یوه ویډیويي راپور په بڼه رانغاړلي دي.

د امریکا د ټاکنو په اړه د افغانانو بېلابېل نظرونه
هيله ده انتظار وکړئ

No media source currently available

0:00 0:01:43 0:00

۱۸:۰۸ ۱۴.۸.۱۳۹۹

د امریکا نیوادا ایالت کې د ولسمشرۍ ټاکنو د رایو شمېرل د نوومبر تر پنځمې نېټې ځنډیدلي دي.

په دغه ایالت کې چې ډونالډ ټرمپ او جوبایډن په کې ټاکنیزې سیالۍ کې یو بل ته نژدې دي، د راغلي ځنډ دلیل مشخص نه دی.

د نیوادا تر څنګ د امریکا د پنځو نورو ایالتونو د رایو برخه لیک لا معلوم نه دی.

د دغه ایالت د ټاکنو ادارې ویلي، د هغو رأیو شمېرنه چې د پوست له لارې ور رسیدلي ډېر وخت غواړي، خو دا یې نه ده روښانه کړې چې د رایو شمېرنه یې ولې بلې ورځې ته ځنډولې.

۱۷:۵۰ ۱۴.۸.۱۳۹۹

د افغانستان یو شمېر سیاسیون، د ملي شورا غړي او عام خلک، د امریکا د جمهوري ریاست د انتخاباتو او پر افغانستان یې د اغېز په اړه بېلابېل نظرونه لري.

په تېره دوره کې د افغانستان جمهوري ریاست ته کاندید او د ملي امنیت مخکینی رئیس رحمت الله نبیل، د افغانستان په اړه د امریکا د اوسني جمهور رئیس ډونالډ ټرمپ پر چلند په انتقاد سره، ازادي راډیو ته وايي، په امریکا کې به د نوي حکومت له راتګ سره، د افغانستان پر وړاندې د هغه هېواد په سیاست کې ډېر بدلون را نه‎شي.

ښاغلي نبیل زیاته کړه:"که جوبایډن یا ټرامپ ګټونکی شي په لویو پالیسیو کې یې بدلون نه راځي، ځکه بایډن مخکې له دې هم په دې اړه اظهارات لرل. کله چې د کرزي صاحب په وخت کې راغلی و، کومې څرګندونې چې په غونډه کې لرلې، فکر نه‎کوم لوی بدلونونه به راشي. ښه دا ده چې موږ افغانان د خپل وضعیت په اړه تحلیل ولرو او بیا اقدام وکړو."

رحمت الله نبیل
رحمت الله نبیل

د سیاسي چارو پوه عمر صدر وايي، لومړی د ډونالډ ټرمپ بهرنی سیاست په افغانستان کې له هرکلي سره مخ شو او دغه سیاست پر پاکستان د فشار راوستلو لامل شو، خو د وخت په تېرېدو سره، د ښاغلي ټرمپ دغه سیاست بدل شو.

ښاغلي صدر زیاته کړه:"ټرمپ د بایډن پرتله د افغانستان لپاره هېڅ ښېګڼه نه‎لري، بایډن دا ښېګڼه لري چې ډموکرات دی او ډموکراتان د ښځو د حقونو، د بیان د ازادۍ او داسې نورو ارزښتونو په ګډون، نړیوالو قوانینواو د بشر حقونو ته ډېر درناوی لري هغو ارزښتونو ته چې موږ د نړیوالې ټولنې په مرسته ترلاسه کړي دي. جوبایډ چې دغه درناوی لري، نه غواړي هرڅه طالبانو ته وسپاري."

د ولسي جرګې غړی هلمند هلمند وايي، په امریکا کې به د نوي حکومت له راتګ سره، د افغانستان په اړه د هغه هېواد په ستراتیژۍ کې بدلون را نه‎شي.

دی زیاتوي:"زما په نظر د افغانستان په اړه د امریکا په ستراتيژۍ کې بدلون نه راځي، ښايي یوازې پالیسي یې بدله شي. د خپلو ځواکونو د وتلو په اړه توافق لري. ټرمپ د دغو ځواکونو په ډېر ژر وتلو ټنیګار کوي او جوبایډن وايي، باید په قانونمنده توګه ووځو، دا يې توپیر دی. موږ باید خوشبینه نه اوسو چې د هر یوه په بریالیتوب سره به بدلون راشي، ځکه ستراتیژي یې نه بدلیږي."

د مشرانو جرګې غړی محمد اصف صدیقي هم ورته نظر لري او د امریکا له نوي حکومته غواړي چې له افغانستان سره په ژمنو او د امریکا او افغانستان ترمنځ امنیتي تړون ته ژمن پاتې شي.

د افغانستان د مشرانو جرګه
د افغانستان د مشرانو جرګه

ښاغلي صدیقي زیاته کړه:"هیله‎مند یم، هر حکومت چې راځي، که د ټرمپ وي یا د جوبایډن، پر ګاونډیو هېوادونو چې د ترورېزم ملاتړي دي، ډېر فشار راولي چې موږ ترې وژغورل شو او تر هغه وخته چې په افغانستان کې سراسري امنیت نه وي تأمین شوی، افغان امنیتي ځواکونو په پښو نه وي دریدلي، باید په افغانستان کې خپل حضور ته ادامه ورکړي."

  • د امریکا د انتخاباتو او پر افغانستان ېې د اغېز په اړه کابل ښاریان څه نظر لري؟

محمد حضرت او مسافر وايي: "هر څوک چې جمهور رئیس کېږي لږ تر لږه دې د افغانستان وضعیت درک او پام دې ورته وکړي، ځکه موږ بې وزلي یو، امنیتي وضعیت هم ښه نه دی. امنیتي تړون ته دې ژمن اوسي. اوس د افغانستان سیاسي وضعیت بهرنیو هېوادونو پورې تړلی ځکه امریکا له مالي او پوځي پلوه د افغانستان تمویلوونکی دی، که جوبایډن د امریکا جمهوررئیس شي، ښايي د افغانستان او د افغانستان د سولې په اړه به يې سیاست بل وي."

اوس به لیدل شي چې په امریکا کې به د نوي حکومت په راتګ سره، له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو د وتلو او د سولې د خبرو برخلیک څه وي.

نور راوښيه

XS
SM
MD
LG