د ملګرو ملتونو یوه چارواکې وايي د اسراییلو په عملیاتو کې په ځپل شوې غزه کې اوس پوره قحطي راغلې ده.

غزه له څه باندې شپږو میاشتو راهیسې د درنو جګړو او د اسراییل له خوا د فلسطینیانو قلمرو ته پر خوراکي موادو د سختو محدودیتونو له کبله له ډېر سخت ناورین سره مخامخ ده.

د ملګرو ملتونو د خوړو د نړیوال پروګرام مشرې سیندي مککېن لومړنۍ نړیواله مخکښه مشره وه چې په لومړي ځل یې وویل د غزې هغه اوسېدونکي چې د کلابندې ترټولو بد حالت کې راګېر دي د قحطۍ حالت ته نژدې شوې دي.

مېرمن مککېن پرون له NBC ټلویزیون سره په مرکه کې چې سبا یکشبنې خپرېږي وویل چې په غزه کې وحشت روان دی، په شمال کې یې قحطي راغلې او دا قحطي د جنوب خوا ته هم روانه ده.

بل خوا د حماس د مرکچیانو پلاوی د اوربند لپاره د اسراییل د طرحې په اړه د خبرو لپاره مصر ته رسېدلی.

د مصر دولتي آژانس القاهره نیوز د جګپوړو چارواکو له قوله چې نوم یې نه دی اخیستی، راپور ورکړی چې وايي، د حماس، چې امریکا او اروپايي ټولنه یې د یوې تروریستي ډلې په توګه پېژني او اسراییل ترمنځ په خبرو کې د پام وړ پرمختګ شوی.

فرانسه د لومړي ځل لپاره په ویتنام کې د هغې جګړې یاد غونډې ته بلل شوې چې په نتیجه کې یې په هندو چین سیمه کې د فرانسې استعماري ځواک پای ته ورسېد.

پاریس پرون خبر ورکړ چې دفاع وزیر سیباستیان لیسورنو به راروانه اوونۍ د دین بین پو Dien Bien Phu د جګړې د اویایمې کلیزې په یاد غونډه کې د فرانسې استازیتوب وکړي.

د فرانسې دفاع وزارت ویلي دا چې ویتنام د لومړي ځل لپاره فرانسه دې مراسمو ته بولي ښيي چې دا هېواد غواړي د راتلونکي لپاره له فرانسې سره ښه اړیکي وپالي.

دین بین پو په ۱۹۵۴م کال کې د ویتنام په شمال کې د ویتنام د کمونیست پوځ پرضد د هغې مشهورې جګړې ډګر و چې په هندوچین کې یې د فرانسې استعماري واکمني پای ته ورسوله.

حماس ډله وايي چې پلاوی یې نن قاهرې ته ځي څو په غزه کې د اوربند په اړه خبرې بیا پیل کړي.

له بلې خوا ملګرو ملتونو خبرداری ورکړی چې که اسراییل هسې چې ګواښ یې کړی دی پر رفح ښار پوځي عملیات وکړي نو د وینو ویالې به وبهېږي.

بهرني منځګړي منتظر دي چې حماس، چې امریکا او اروپايي ټولنه یې د یوې تروریستي ډلې په توګه پېژني، د اسراییلي برمته وو د خوشې کېدو په بدل کې د فلسطیني بندیانو د خوشې کېدو او په غزه کې د ۴۰ ورځني اوربند لپاره د اسراییلو طرحې ته څه ځواب وايي.

د دواړو خواوو ترمنځ خبرې چې له څو میاشتو راهیسې پیل شوي په غزه کې د دایمي اوربند لپاره د حماس د غوښتنې او د اسراییل د صدراعظم بنیامین نتنیاهو د هغې ژمنې له کبله بې نتیجې پاتې دي چې وايي، له رفح کې څخه به د حماس ډلې جرړې وباسي.

پاکستان د ناروې په پلازمېنه کې په ډزو تورن، یو مشکوک سختدریځی د ناروې دولت ته سپارلی دی.

د فرانسپرس خبري آژانس د راپور له مخې ۴۶ کلن عرفان بتي چې په ناروې کې اوسېده او د ۲۰۲۲ کال په جون میاشت کې په ناروې کې د ډزو د پېښې د پلان په تنظیمولو تورن دی له دې پېښې مخکې له ناروې څخه پاکستان ته تللی و.

بتي په دې پېښه کې لاس لرل رد کړي دي او مخکې یې هم ناروې ته د ده د سپارلو له پرېکړې سره مخالفت ښودلی و.

په اوسلو کې د ډزو د قضیې اصلي تورن ایرانی وګړی ۴۴ کلن زنیار متاپور دی چې د ۲۰۲۲ کال په جون میاشت کې یې د دوو بارونو مخې ته ډزې وکړې. په دې پېښه کې دوه کسان ووژل شول او دوه نور ټپیان شول.

متاپور خپل جرم نه دی منلی.

که څه هم ناروې او پاکستان د تورنو د استرداد موافقه نه ده کړې، خو بیاهم د بتي د سپارلو په مسئله کې اسلام آباد د اوسلو غوښتنه ومنله.

د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي پرون پر خپل هېواد د روسیې د یرغل د ۸۰۰ اته سومې ورځې په مناسبت وویل چې ټول اوکراینیان او د اوکراین متحدان باید تر وسې وسې د کریملین د پلانونو د مخنیوي لپاره هڅه وکړي.

ولسمشر زیلینسکي د اوکراین سرحدي ځواکونو ته په وینا کې وویل چې اوکراین له یوه سخت پړاو څخه د تېرېدو په حال کې دی، خو د ده په وینا تردې هم یوبل سخت پړاو پاتې دی چې هغه په مناسبو شرایطو د جګړې پای ته رسول دي.

هغه زیاته کړه چې نن ورځ د اوکراین خلک او متحدان یې باید د روسیې د پلانونو د شنډولو لپاره تر وسې وسې هڅه وکړي.

ښاغلي زیلینسکي دا څرګندونې بېګا داسې مهال وکړې چې د اوکراین په دونېڅک سیمه کې د روسیې په توغندويي حملو کې لږترلږه درې کسان ووژل شول.

روسې د ۲۰۲۲ کال د فبروري په ۲۴مه پر اوکراین یرغل وکړ چې دا اشغال لاهم روان دی.

د حماس ډلې یو جګپوړي چارواکي رویټرز خبري آژانس ته د خپل نوم نه ښودلو په شرط ویلي چې د دې ډلې یو پلاوی به نن د مې په ۴مه د مصر پلازمېنې قاهرې ته ولاړ شي.

حماس ډلې چې امریکا او اروپايي ټولنې یې د یوې تروریستي ډلې په توګه پېژني، دا خبره په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو او د اسراییلي برمته وو د خوشې کولو لپاره د اسراییلو طرحې ته د لیکلي ځواب په بڼه کړې ده.

د مصر د یوې امنیتي سرچینې او د قاهرې په هوايي ډګر کې د چارواکو له خوا د ورکړل شویو معلوماتو له مخې، پرون د مې په دریمه نېټه قاهرې ته د امریکا د استخباراتو د مرکزي ادارې د مشر ویلیم برنز له رسېدو وروسته د حماس دې چارواکي دا څرګندونې وکړې.

برنز د غزې د جګړې په اړه د بحث لپاره مصر ته رسېدلی دی.

د پاکستان د بلوچستان ایالت په خضدار کې په بمي چاودنه کې خبریال او د سیمې د پرېس کلب مشر مولانا محمد صدیق مینګل په ګډون درې تنه وژل شوي دي.

د خضدار پوليسو تاڼې مشر غلام مصطفی رند د ازادي راډیو مشال څانګې ته وويل چې مينګل نن د هغه پر ګاډي د مقناطيسي بم په چاوده کې ووژل شو.

رند زياته کړې چې په بمي چاودنه کې دوه موټر سايکل سپاره کسان هم ووژل شول او اووه نور ژوبل شول.

تر اوسه د هغه بريد پړه چا نه ده منلې.

پوليس وايي، د پېښې په اړه يې پلټنې پيل کړي او په بريد کې به لاس لرونکو کسانو خلاف اقدامات کوي.

دا په داسې حال کې ده چې په بلوچستان او په ځانګړې توګه بلوڅ مېشتو سیمو کې په دې وروستیو کې د ناامنۍ پېښې زیاتې شوې دي.

پرون په دوکۍ سیمه کې د ځای پر ځای بمب په چاودنه کې یو کس وژل شوی او د پوليسو د ترهګرۍ ضد څانګې (سي ټي ډي) د يو سرتېري په ګډون ۲۰ کسان ژوبل شوي وو.

د کانګو جمهوریت د ګوما ښار په څنډه کې د بېځایه شویو په یوه کمپ کې یوې چاودنې لږه تر لږه ۹ کسان ووژل.

د مرکزي افریقا په دغه جمهوریت کې عیني شاهدانو ویلي چې دغه چاودنه نن شوې ده.

د دغه هېواد په ختیځ کې د یاغیانو او دولتي ځواکونو ترمنځ شخړې روانې دي.

تر اته کلنې ډیموکراسۍ وروسته یاغیانو په ۲۰۲۱م کال کې وسله واخیسته او د شمالي کیوو ولایت زیاتې برخې یې ونیولې.

د امریکا د متحدو ایالتونو ولسمشر جو بایډن له روسیې د ټولو بندي خبریالانو د خوشې کېدو غوښتنه وکړه.

په دغو کسانو کې د ازادې اروپا/ازادي راډیو خبریاله السو کورماشیووا، د والسټریت ژورنال خبریال ایوان ګریشکوویچ شامل دی او دواړه د هغو تورونو له کبله نیول شوي چې د هغوی ادارې او ملاتړي یې ردوي او وايي سیاسي انګېزه لري.

بایډن نن د مې د درېیمې یا د مطبوعاتو د ازادۍ نړیوالې ورځې په مناسبت په یوه اعلامیه کې ویلي، د نړۍ په هېڅ برخه کې باید خبریالي جرم ونه ګڼل شي.

جو بایډن ویلي، امریکايي خبریالان ایوان ګریشکوویچ او السو کورماشیووا والسټریت ژورنال او د ازادې اروپا/ازادي راډیو لپاره د خپل کار په تړاو نیول شوي دي.

کورماشیووا چې د امریکا او روسیې تابعیت لري، د اکټوبر له اتلسمې د بهرنیو اجنټاتو له قانون د سرغړونې له کبله په بند کې ده.

منتقدین وايي، کرملین له دغه قانون د هر مخالف غږ د غلي کولو لپاره کار اخلي.

د فرانسې د بهرنیو چارو وزیر وايي، پر اوکراین د روسیې د یرغل پر مهال یونیم لک روسي سرتېري وژل شوي دي.

سټیفن سژورني دا څرګندونې په هغه مرکه کې کړي چې نن جمعه خپره شوه.

د فرانسې د بهرنیو چارو وزیر د روسیې له نوایا ګزیت یوروپ غیردولتي ورځپاڼې سره په مرکه کې ویلي په دې جګړه کې چې درېیم کال ته داخله شوې، د فرانسې د اټکل له مخې ۵ لکه نور روسي سرتېري ټپیان شوي دي.

سټیفن سژورني ویلي اروپا او شریکان به یې د اړتیا تر وخته یو موټي او هوډمن پاتې وي او د روسیې د پوځ ناکامي څرګنده ده.

روسیې د اوکراین په جګړه کې خپلو پوځیانو ته د اوښتې مرګ‌ژوبلې شمېرې خپرې کړې نه دي.