د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیریش پرون د ونزویلا له چارواکو د ټولو هغو کسانو د خوشې کېدو غوښتنه وشوه، چې په دغه هېواد کې په خپلسري ډول نیول شوي دي.

دغه کسان د تېرې جون میاشتې له ټاکنو وروسته د پیل شویو ناکراریو پر مهال نیول شوي دي.

دا په داسې حال کې ده، چې نیکولاس مادورو په نړیواله سطحه له انتقادونو سره- سره د ولسمشر په توګه لوړه وکړه.

د ملګرو ملتونو ویاند سټیفان دوجاریک پرون خبریالانو ته وویل، سرمنشي انتونیو ګوتیریش د جولای د ۲۸مې له ولسمشرۍ ټاکنو وروسته، د سیاسي مخالفانو، خبریالانو د بشري حقونو د مدافعانو په ګډون د خلکو د پراخې ډلې نیول غندي.

د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین پرون مادورو ته د ولسمشر په توګه د لوړې مبارکي ویلې ده.

د ایټالیا د بهرنیو چارو وزیر انتونیو تاجاني وايي، د شپږو میاشتو یا یوه کال لپاره یې پر سوریې د اروپايي ټولنې د بندیزونو د ځنډولو غوښتنه کړې ده.

تاجاني پرون جمعه په لبنان کې یوه کنفرانس ته ویلي، د بندیزونو لیرې کول د ایټالیا کومه ملي پرېکړه نه ده، دا د اروپايي ټولنې پرېکړه ده.

د سوریې اوسنیو واکمنو په وار- وار د هغو بندیزونو د لیرې کېدو غوښتنه کړې، چې پر سوریې لګېدلې دي.

د یوې افراطي ډلې هیئت تحریر الشام په مشرۍ د سوریې نویو واکمنو چې تېره میاشت پر قدرت ولکه ټینګه کړې، هڅه کوي چې د سوریې د بیارغونې لپاره نړیوالې مرستې جلب کړي.

د ترکیې د بهرنیو چارو وزیر هاکان فیدان تېره میاشت دمشق ته د سفر پر مهال له نړیوالو غوښتنه وکړه، چې پر سوریه لګول شوي بندیزونه لیرې کړي، چې دغه جګړه ځپلی هېواد وکړای شي د پرمختګ لار خپله کړي.

د ایران یوه لوړ رتبه چارواکي ویلي، هېواد یې د سیستان و بلوچستان ولایت د اوبو د حق د تامین لپاره له افغانستان سره په مذاکرو بوخت دی.

ایراني رسنیو پرون جمعه د ایران د انرژۍ د وزیر عباس علي‌آبادي څرګندونې رااخیستي چې په سیستان و بلوچستان کې یې د اوبو د یوې پروژې د کتنې پر مهال دا څرګندونې کړې دي.

هغه ویلي، بېلابېلې طرحې لرو، چې د دغه ولایت د اوسېدونکو د اوبو حق د دې سیمې او افغانستان د اوبو له سرچینو تامین شي او دا د ایران په لومړیتوب کې شامله موضوع ده.

ایران په وروستیو کې تور لګولی، چې افغانستان پر هغو سیندونو چې ایران ته ور روان دي د بندونو په جوړولو سره د ایران د اوبو له حق سرغړونه کوي.

د ایران د بهرنیو چارو وزارت ویاند اسماعیل بقايي په تلې/ میزان میاشت کې ویلي وو، د هلمند له سینده د دغه هېواد بشپړه د اوبو حق ابه له طالبانو اخلي.

د طالبانو د حکومت چارواکو ویلي، د دواړو هېوادو ترمنځ د ۱۳۵۱کال معاهدې له‌مخې د هلمند له سینده، د ایران د ایران د اوبو حق تامینوي.

پاکستان پرون د راروانو درېیو کلونو لپاره افغان محصلانو ته د «علامه اقبال» په نوم د تحصیلي بورسونو د پروګرام درېیم پړاو اعلان کړ.

د دغه پروګرام له مخې ټاکل شوې افغان محصلانو ته په دغو درېیو کلونو کې ۴۵۰۰ تحصیلي بورسونه ورکړل شي.

که څه هم په افغانستان کې د پاکستان د تحصیلي بورسونو په اړه شکونه او بدبینۍ شته، خو پاکستان وايي یوازې به روانه میاشت څه باندې ۲۲زره محصلان په انلاین ډول په دغه تحصیلي پروګرم کې ګډون وکړي.

ویل شوي، دغه بورسونه د طب، انجنیرۍ، کرنې او نورو برخو کې دي او ۳۳ فیصده یې نجونو ته ځانګړي شوي دي.

د افغانستان لپاره د پاکستان ځانګړي استازي محمد صادق دا افغان محصلانو ته تر ټولو محبوب بورسونه بللي دي.

طالبانو د نجونو پر منځنیو او لوړو زده کړو بندیز لګولی او په وروستي مورد کې یې په طبي انستیتیوتونو کې د نجونو او ښځو تعلیم هم منع کړ.

په داسې حال کې چې په افغانستان کې د نجونو او ښځو پر تعلیم او تحصیل د طالبانو محدودیتونه دوام لري نن په پاکستان کې په یوه دوه ورځنۍ غونډه کې پر دغه بندیز بحث کېږي.

ټاکل شوې د اسلامي همکاریو د سازمان (Organization of Islamic Cooperation (OIC) ) دغه غونډه چې د ۴۷ هېوادونو ۱۵۰ استازي په کې برخه لري، نن شنبه په اسلام اباد کې پیل شي.

د پاکستان د پوهنې وزارت پرون جمعه ویلي، په دې غونډه کې د طالبانو استازو ته هم د ګډون بلنه ورکړل شوې، خو معلومه نه ده چې طالبان په کې برخه اخلي که نه.

ویل شوي، د دې غونډې یو هدف، په اسلامي هېوادونو په ځانګړي ډول افغانستان کې د نجونو او ښځو د تعلیم په برخه کې پر پرتو ستونزو او محدودیتونو بحث دی.

د پاکستان د پوهنې وزیر خالد مقبول صدیقي ویلي، په دې غونډه کې د نوبل د سولې جایزې ګټونکې او د ماشومانو د تعلیم فعالې ملالې یوسفزۍ ته هم د ګډون بلنه ورکړل شوې ده.

ملالې پرون پر هغې د برید دوولسو کلونو پوره کېدو په مناسبت ویلي، په افغانستان کې نجونې تر همدردۍ زیات څه ته اړتیا لري.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد پرون ناوخته پر خپله ایکسپاڼه (پخوانی ټویټر) نور تفصیل نه دی ورکړی.

هغه لیکلي، په دې غونډه کې د کانونو پر استخراج، د افغانستان د کرنیزو محصولاتو لپاره پر بازار موندنې او د افغانستان او متحده عرب اماراتو ترمنځ د سوداګرۍ او ترانزیت پر پراختیا بحث وشو.

متقي د چهارشنبې په ورځ په دوبۍ کې د متحده عرب اماراتو د بهرنیو چارو له وزیر شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان او د هند د بهرنیو چارو د وزیر له معین وقار مسري سره کتلي وو.

د طالبانو د بهرنیو چارو سرپرست وزیر د دوشنبې په ورځ د یو پلاوي په مشرۍ متحده عرب اماراتو ته لاړ.

د متحده عرب اماراتو په ګډون هېڅ هېواد تر اوسه د طالبانو حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی، متحده عرب امارات یو له هغو درېیو هېوادونو څخه دی، چې په ۱۹۹۰یمه لسیزه کې یې د سعودي عربستان او پاکستان تر څنګ د طالبانو مخکېنی رژیم په رسمیت پېژندلی و.

د جنوبي افریقا د کرکټ بورډ مشر ریحان ریچارډز پرون وویل، چې پر افغان لوبډلې د بندیز لګولو پریکړه به هغه وخت اغیزمنه وي چې د کرکټ د نړیوالې شورا ټول غړي یوه پریکړه وکړي.

ښاغلي ریچارډز دا نظر وروسته تر دې ورکړ چې د جنوبي افریقا د سپورټ وزیر ګیتون مکنزي تر دې مخکې وویل، له افغان لوبډلې سره باید د دې لپاره مسابقه ونه شي چې د طالبانو حکومت په افغانستان کې د ښځو لوبې منع کړې دي او د نجونو د کرکټ ملي لوبډله یې منحل کړې ده.

ټاکل شوې ده چې جنوبي افریقا د فبروري میاشتې په ۲۱مه په پاکستان کې له افغان لوبډلې سره لوبه وکړي.

تر دې مخکې د بریتانیا څه باندې ۱۶۰ سیاستوالو د خپل هېواد له کرکټ بورډه غوښتي و چې بریتانیا دې د افغانستان په وړاندې د فبروري پر ۲۶مه پلان شوې سیالي لغوه کړي.

د کرک اینفو په نوم د سپورټ مشهورې ویبپاڼې د کرکټ د نړیوالې شورا ( ای سي سي) د یوه ویاند په وینا چې د هغه نوم یې نه دی اخیستي پرون خبر ورکړ چې د افغانستان کرکټ بورډ د طالبانو د حکومت د تګلارو مسوول نه دی.

د سره صلیب نړیوال فدراسیون او سره میاشت ټولنه وايي، په افغانستان کې سړې هوا د نورو وختونو پرتله د عامو خلکو ژوند سخت کړی دی.

دغو دوو ادارو پرون چهارشنبې په ریلف ویب کې په یوه راپور کې ویلي، "سړې هوا څه باندې ۳۲۵ زره خلک په اتلس ولایتونو کې زیانمن کړي".

په راپور کې راغلي،" د سړې هوا له کبله په زرهاوو څاروي تلف شوي، چې د خلکو ژوند يې نور هم سخت کړی دی".

په راپور کې د یو شمیر هغو ولایتونو یادونه شوې چې په وروستیو اوونیو کې د دوتوخې درجه په کې راښکته شوې ده.

دغو ادارو ویلي، په غور ولایت کې د تودوخې درجه د سانتي ګراد منفي ۳۳ ته ټیټه شوې چې له کبله یې ۷۰ کسانو ژوند له لاسه ورکړی او په نورستان کې بیا د واورې د اورېدو له کبله ۲۵ تنه مړه او ۲۰ کورونه وران شوي دی.

د ملګروملتو د بشري مرستو د همغږۍ اداره یا اوچا وايی، په روان ۲۰۲۵ کال کې نژدې شپږ میلیونه افغانان سرپناه او د غیرخوارکي توکو مرستو ته اړتیا لري.

په افغانستان کې د برتیانیايي ځواکونو د جنایتونو د څیړنو په لړ کې یو شمیر سرتیرو اعتراف کړی چې د جګړې پر مهال يې بې وسلې افغانان وژلي دي.

د نیویارک ټایمز د راپور پر بنسټ، دغو سرتیرو پرون چهارشنبې د بندو دروازو ترشا په محکمه کې دا خبرې کړي دي.

یوه سرتیری چې نوم یې نه دی خپور شوی، محکمې ته ویلي، " دوی ته ویل شوي و، چې ټول نارینه جنګیالي ووژنئ، حتی هغه کسان چې د هغوی له خوا تاسې ته کوم خطر نه وي او وسلې ونه لري".

سرتیرو محکمې ته ویلي، "د ځینو کسانو پر خوله به یې مخکې تر دې چې ډزې پرې وکړي، بالښت کېښود".

د برتیانیا د دفاع وزارت په ۲۰۲۲ کال کې اعلان وکړ چې د ۲۰۱۰ او ۲۰۱۳ کلونو ترمنځ په افغانستان کې د برتیانیايي ځواکونو له خوا د جنګي جنایتونو څیړل پیل کړي دي.

په هغو اسنادو کې چې د چهارشنبې په ورځ خپاره شوي، د برتیانیا د لوړ رتبه افسرانو په زرهاوو داسې ایمیلونه او لیکونه شامل دي چې په افغانستان کې د جنګي جنایتونو په اړه شاهدي ورکوي.

له دې وړاندې نړیوالو رسنیو له هغې ډلې بي بي سي داسې تحقیقي راپورونه خپاره کړي، چې ښيۍ برتیانیايي ځواکونو په افغانستان کې جنګي جنایتونه کړي دي.

د کابل کندهار پر لویه لار په یوې ترافیکې پېښه کې پنځه کسان وژل شوي دي.

د غزني ولایت د امنیې قومندان تیره شپه د (جنوري په ۹مه) رسینو ته ویلي،" پېښه هغه مهال رامنځته شوه چې د مسافر یو موټر د کابل کندهار پر لویه لار د یو باروړنکې موټر سره ټکر وکړ".

که څه هم د دې پېښې علت معلوم نه دی، خو په افغانستان کې د سړکونو خرابوالی او د موټروانونو له خوا د ترافیکي اصول نه رعایت ډیر کله د ترافیکي پېښو د رامنځته کیدو سبب کیږي.