نړۍ
ټرمپ: منځني ختیځ ته د سفر پر مهال راته د قطر په اړه شکایت شوی
د امریکا ولسمشر ډونالد ټرمپ وايي، کلهیې چې منځني ختیځ ته د خپل وروستي سفر پر مهال د افراطي ایډیالوژۍ څخه د ملاتړ د پای ته رسولو غوښتنه وکړه، د منځني ختیځ ځینو مشرانو په دې برخه کې د قطر په اړه شکایت وکړ.
ښاغلي ټرمپ پر خپله ټویټرپاڼه په دې اړه یو لړ څرګندونې کړي او ترې څرګندېږي چې نوموړی غواړي ووايي چې له قطر سره د یو شمېر هېوادونو لهخوا د اړیکو د پرې کولو پرېکړه ورته د درک وړ ده.
ولسمشر ټرمپ لیکلي:
"منځني ختیځ ته زما د وروستي سفر په ترڅ کې ما وویل چې نور به د افراطي نظریې تمویل نهکېږي، رهبرانو قطر ته ګوته نیوه."
قطر د سخت دریځۍ د ملاتړ تورونه رد کړي.
د جون میاشتې په پنځمه نېټه سعودي عربستان، مصر، متحده عربي اماراتو، بحرین، مالدیف او لیبیا د قطر سره د هغه څه په خاطر خپلې هر ډول اړیکې پرې کړې چې وايي، دغه هېواد د سخت دریځۍ ملاتړ کوي.
خو د ټرمپ د څرګندونو سربېره پنټاګون ویلي:
"موږ پلان نهلرو چې په قطر کې خپل فعالیت کې کوم بدلون راولو."
د امریکا دفاع وزارت په دې اړه د ټويټر پر ټولنیزه پاڼه د ولسمشر ټرمپ د څرګندونو په اړه له تبصرې ډډه کړې.
د یادونې وړ ده چې په قطر کې ۱۰ زره امریکايي سرتېري مېشت دي او دغلته امریکا یوه لویه پوځي اډه لري.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
امریکا د ښه نیت په توګه پر سوریې ځینې محدودیتونه کم کړل
د امریکا حکومت په داسي حال کې چې پر سوریې د بشار اسد د حکومت په مهال بندیزونه په خپل حال ساتلي، د دغه هیواد نویو چارواکو ته د ښه نیت د څرګندولو لپاره یو لړ محدودیتونه لیري کړل.
د جو بایډن حکومت په یوه اقدام کې، چې د دمشق د نویو واکمنانو په وړاندې د "ښه نیت" څرګندونه ګڼل کېږي، د سوریې پر وړاندې د بندیزونو د ساتلو ترڅنګ، د بشري مرستو او اساسي خدماتو د انتقال په برخو کې محدودیتونه کموي.
رویټرز خبري اژانس د جو بایډن د حکومت له دې پرېکړې د خبرو سرچینو په قول وویل چې د دې اقدام هدف دا دی چې د جګړه ځپلې سوریې د خلکو د ژوند شرایط په داسې حال کې ښه شي چې د متحده ایالاتو د بندیزونو د فشار وسیله هم پر ځای پاته شي.
د رویټرز د راپور له مخې، د بشار اسد د حکومت له پرزېدو او د "هیئت تحریر الشام" د لنډمهاله حکومت له واک ته رسېدو وروسته، د واشنګټن د حکومت چارواکو تر اوسه څو ځله د دې نوي حکومت له غړو سره لیدنې کړې دي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت یوه پلاوي، چې مشري یې باربرا لیف کوله، د نوي حکومت په لومړیو ورځو کې د هیئت تحریر الشام له مشر احمد الشرع سره په دمشق کې ولیدل. له دې وروسته اعلان وشو چې د هیئت تحریر الشام د قومندان په اړه هغه لس میلیون ډالري جایزه، چې واشنګټن د تېرو کلونو په ترڅ کې ټاکلې وه، لغوه شوې ده.
خو د رویټرز پر اساس، متحده ایالات لا هم دا ډله، چې له القاعدې سره یې خپلې پخوانۍ اړیکې پرې کړې او د هغې پر وړاندې یې جګړه کړې، یوه ترهګره ډله بولي. واشنګټن له "هیئت تحریر الشام" سره د ترهګرۍ پر ضد د مبارزې او د ټولې سوریې د خلکو د استازي حکومت د جوړېدو په شان برخو کې د همکارۍ غوښتونکی دی.
وال سټریټ ژورنال راپور ورکړی چې د بایډن حکومت د تېرې اوونۍ په پای کې له سوریې سره د مرستو اړوند محدودیتونه کم کړل او اعلان یې وکړ چې دا اقدام به د خزانې وزارت ته اجازه ورکړي چې هغو ډلو او شرکتونو ته معافیت ورکړي چې د خلکو اساسي اړتیاوې لکه اوبه، بریښنا، او نورې بشري مرستې برابروي.
د امریکا د خزانې وزارت ویاند، چې د سوریې بندیزونه څاري او تطبیقوي، د دې راپور په اړه له څه ویلو ډډه وکړه؛ نه یې رد کړ او نه یې تایید.
وال سټریټ ژورنال زیاته کړې چې د بایډن د حکومت پرېکړه د سوریې پر وړاندې د بندیزونو د پاتې کېدو په اړه دا ښیي چې سپینه ماڼۍ لا هم د سوریې د نویو مشرانو په اړه اندېښنې لري.
د دمشق د موقت حکومت چارواکو ویلي چې بندیزونه د بشار اسد پر حکومت پورې اړه لري او له نړیوالې ټولنې یې د بندیزونو د لرې کولو غوښتنه کړې ده. د موقت حکومت د بهرنیو چارو وزیر د یکشنبې په ورځ قطر ته د سفر پر مهال د امریکا د بندیزونو د ختمېدو غوښتنه وکړه.
د امریکا او اروپايي اتحادیې بندیزونه د سوریې د کورنۍ جګړې په تعقیب ولګول شول، چې په زرګونو کسان په کې وژل شوي، په ځانګړې توګه په هغو بمبارونو کې چې د کیمیاوي وسلو د کارونې شک پرې موجود و.
د سوریې د بشري حقونو د څار ډلې تېره اوونۍ د کورنۍ جګړې په اړه وویل چې په دې جګړه کې د ۵۲۸ زره کسانو د وژل کېدو اسناد موجود دي.
د فرانسې او جرمني د بهرنیو چارو وزیرانو، چې په تېرو ورځو کې یې په دمشق کې له احمد الشرع سره لیدلي، ویلي چې د اروپايي اتحادیې د بندیزونو لرې کول به په دې پورې اړه ولري چې د سوریې نوي واکمنان په سیاسي برخه کې کوم لوري ته روان دي.
بلینکن د روسیې کورسک سیمه د اوکراین لپاره په خبرو کې مهمه وبلله
د امریکا د بهرنیو چارو وزیر، انتوني بلینکن، پرون (دوشنبې) اعلان وکړ چې د روسیې په کورسک سیمه کې د اوکراین موقعیت په هر ډول راتلونکو خبرو کې ډېر اهمیت لري.
بلینکن ټینګار وکړ، د جو بایډن حکومت، چې د ۲۰۲۲ کال په فبرورۍ کې پر اوکراین د روسیې له پراخ برید وروسته کییف ته میلیاردونه ډالره امنیتي مرسته ورکړې، غواړي ډاډ ترلاسه کړي چې «اوکراین په خبرواترو کې برلاسی دی.»
نوموړي د جنوبي کوریا په پلازمېنه سیول کې خبریالانو ته وویل: «د اوکراین دریځ په کورسک کې ډېر اهمیت لري ځکه چې دا به په راتلونکي کال کې د هر ډول احتمالي مذاکراتو لپاره اغېزناک وي.»
امریکايي چارواکي وړاندوینه نه کوي چې د اوکراین په ختیځ کې به د جګړې په کرښو کې لوی بدلون راشي. سره له دې.
د کاناډا صدراعظم د خپل کوند له مشرۍ استعفا ورکړه
د کاناډا صدراعظم جسټین ټروډو، وايي چې د واکمن لیبرال ګوند له مشرتابه څخه استعفا ورکوي، خو د هغه د ځایناستی تر ټاکل کېدو پورې به د صدراعظم په توګه خپلې دندې ته دوام ورکړي.
هغه چې په پارلمان کې د خپل ګوند د استازو له خوا تر فشار لاندې و، د دوشنبې په ورځ (د جنورۍ ۱۷مه) په یوه خبري کنفرانس کې همداراز اعلان وکړ چې د کاناډا پارلمان به د مارچ تر ۲۴ پورې ځنډول شوی پاتې شي.
نظرپوښتنې ښيي چې د جسټین ټروډو ګوند به په راتلونکو انتخاباتو کې سخته ماتې وخوري، او د هغه د استعفا یو دلیل هم دا ګڼل شوی.
۵۳ کلن جسټین ټروډو د ۲۰۱۵ په نوومبر کې واک ته ورسېد او دوه ځله نور هم وټاکل شو، خو دوه کاله وړاندې، د بیو د لوړوالي او د کورونو د کموالي له امله، د هغه محبوبیت کم شو
د سوریې د حکومت ۳ جګپوړي چارواکي متحده عرب اماراتو ته ورسېدل
د سوریې د حکومت درې جګپوړي چارواکي نن دوشنبه په رسمي سفر متحده عرب اماراتو ته ورسېدل.
د سوریې خبري اژانس سانا راپور ورکړی، چې د بهرنیو چارو وزیر اسعد حسن شېباني، دفاع وزیر مرحف ابو کسرا او د استخباراتو مشر انس خطاب به د خلیج له دغه هېواد سره د همکارۍ او همغږۍ پر امکاناتو خبرې وکړي. دغو چارواکو د یکشنبې په ورځ په دوحه کې د قطر له صدراعظم او د بهرنیو چارو له وزیر محمد بن عبدالرحمن بن جاسم ال ثاني سره کتلي وو.
شیباني قطر ته د خپل سفر په ترڅ کې وویل چې بندیزونه د هغه هېواد د ګړندۍ بیارغونې پر لاره خنډ دی او یو ځل بیا یې د امریکا پر متحده ایالتونو غږ وکړ چې پر جګړه ځپلې سوریې، لګېدلي بندیزونه لیرې کړي. د سوریې د ولسمشر بشارالاسد رژیم شاوخوا میاشت مخکې نسکور شو او د هیئت التحریر الشام په مشرۍ یاغیانو پر قدرت ولکه ټینګه کړه
د موزمبیق د اپوزیسیون مشر د ولسمشر د لوړې مراسمو لپاره دغه هېواد ته ستنېږي
د موزمبیق د اپوزیسیون مشر چې له دغه هېواده بهر، د ولسمشرۍ ټاکنو د نتایجو په اړه د څه باندې دوو میاشتو مرګونو اعتراضونو مشري کوله وايي، د پنج شنبې په ورځ د ولسمشر د لوړې مراسمو لپاره دغه هېواد ته ستنېږي.
ونانسیو موندلانه (Venancio Mondlane) پرون یکشنبه په هغه وینا کې چې پر فېسبوک په ژوندۍ بڼه خپرېدله، وویل د پنج شنبې په ورځ به پر ځايي وخت اته بجې او پنځه دقیقې د ماوالان هوايي ډګر ته ورسېږي.
د فرانسې خبري اژانس د راپور له مخې موندلانه د اکتوبر میاشتې پر ۲۱مه له موزمبیق څخه وتلی و، ځکه چې د ده په وینا خپل ژوند ته اندېښمن و. هغه د ولسمشرۍ د اکتوبر میاشتې د نهمې ټاکنې چلنج کړې دي.
د دغو نتایجو له مخې هغه د اپوزیسیون د کاندید په توګه په دویم کتار کې راغلی دی.
ټاکل شوې چې د موزمبیق د واکمن ګوند کاندید دانیل چاپو د جنورۍ پر ۱۵مه د منتخب ولسمشر په توګه لوړه وکړي. موزمبیق د افریقا لویې وچې په جنوب ختیځ کې پروت دی او پلازمېنه یې ماپوتو ښار دی.
د اسرایلي وګړو پر بس په ډزو کې ۳ کسان وژل شوي دي
په لوېدیځه غاړه کې پر هغه بس چې اسرائیلي وګړي یې لېږدول، د ډزو په نتیجه کې لږ تر لږه ۳ کسان وژل شوي دي.
د اسوشېټېډ پریس خبري اژانس د خبر له مخې، د اسرائیل د اضطراري خدماتو او ژغورنې ملي ادارې ویلي، په دې حمله کې چې نن شوې لږ تر لږه ۶ نور کسان ټپیان شوي دي.
دغه حمله د فلسطینیانو په الفندوق کلي کې شوې ده. هغه عمده لار چې له ختیځ څخه د لوېدیځ پر لوري غزېدلې له دې کلي تېرېږي. د حمله کوونکي او قربانیانو د هویت په باب څه نه دي ویل شوي.
له کله چې حماس ډلې د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر میاشتې پر اوومه پر اسرائیل ناببره حمله وکړه په لوېدیځه غاړه کې ناکراري زیاته شوې ده.
د امریکا متحد ایالتونه اروپايي ټولنه حماس ډله یو تروریستي سازمان ګڼي. په بل خبر کې د فلسطینیانو روغتیا وزارت وايي په اشغال شوې لوېدیځه غاړه کې پرون د اسرائیلي ځواکونو په ډزو دوه فلسطینیان وژل شوي، چې یو تن یې ۱۷ کلن هلک دی.
د اسرائیل پوځ ویلي چې په نابلس کې د شوې پېښې په باب څېړنې کوي. د اسرائیل پوځ وايي دوی پر هغو وسلوالو ډزې وکړې چې په نابلس ساحه کې د دوی پر لوري د منفجره وسایلو ګوزار کاوه.
د متحده عربي اماراتو دولتمشر پاکستان ته تللی
د متحده عربي اماراتو د دولت رییس شیخ محمد بن زاید آل نهیان پرون (یکشنبه) پاکستان ته لاړ.
د پاکستان حکومت په یوه بیان کې ویلي چې د متحده عربي اماراتو د دولت رییس د پاکستان له صدراعظم شهبازشریف سره د پنجاب په رحیم یار خان ښار کې لیدلي او په دوه اړخیزو مساییلو یې خبرې کړي دي.
د بیان په اساس شیخ محمد بن زاید آل نهیان د کانونو په کیندلو او کرنې برخو کې له پاکستان سره د همکاریو ډاډ ورکړی.
شهبازشریف هم په خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې ویلي چې د اماراتو د دولت له رییس سره یې په لیدنه کې د پاکستان او اماراتو د همکاریو د لا غښتلتیا ډاډ ورکړ او د ستراتیژيکې ملګرتیا په چوکاټ کې یې د اړیکو د زیاتېدو غوښتنه وکړه.
د اماراتو د دولت رییس داسې وخت پاکستان ته سفر کوي چې دا هېواد وروستۍ څو ورځې یو وار بیا د بریدونو شاهد دی. په دې سربېره د پخواني صدراعظم عمران خان د پلویانو د پراخو لاریونو په سبب سیاسي وضعیت هم کړکېچن بلل کېږي.
روسیه وایي، د اوکراین لسګونه بې پیلوټه الوتکې یې نسکورې کړي
روسيې د یکشنبې په ورځ (د جنورۍ په ۵مه) وویل چې د شپې پر مهال یې د اوکراین ګڼ ډرون الوتکې ویشتلي دي.
پر ټولنیزو رسنیو خپرې شوې ويډوګانې په روستوف سیمه کې له لرې واټنه چاودنې ښکاروي.
د روسیې دفاع وزارت ویلي، هوايي دفاعي سیستم یې د تېرې شپې په ترڅ کې ۶۱ اوکرایني بې پیلوټه الوتکې وویشتې چې ډېری یې د اوکراین پولې ته په څېرمه سیمو کې ویشتل شوې دي.
د روسیې د ملکي هوايي چلند ادارې روزا ویاتسیا یوه ویاند ویلي، څلورو هوايي ډګرونو د یکشنبې په سهار د "امنیتي" دلایلو له امله د لنډې مودې لپاره ترافیک وځنډاوه او لږترلږه اته الوتکې لاره بدلولو ته اړې شوې.
د روستوف سیمې د سیمه ییز والي یوري سلیوسار په وینا، د تاګانروګ په بندري ښار او شاوخوا سیمو کې، د بې پیلوټه الوتکو د لوېدو له امله ملکي خلکو ته زیان اوښتی دی.
مسکو او کییف په نژدې درې کلنه جګړې کې نژدې هره ورځ د بې پیلوټه الوتکو بریدونه تبادله کړي چې د جګړې له لومړۍ کرښې لیري ملکي سیمو ته یې زیان اړولی.
د غزې چارواکي وايي، د اسراییل په تازه هوايي حملو کې لږترلږه ۲۱ کسان وژل شوي دي
د غزې د تړانګې روغتیايي چارواکي وايي چې د اسراییل په پرونیو هوايي حملو کې د دوو ماشومانو په ګډون لږترلږه ۲۱ کسان وژل شوي دي.
د غزې د روغتیا وزارت چې حماس ډله یې اداره کوي، په تېرو ۲۴ ساعتونو کې د اسراییلو په بمباریو کې د ۵۹ کسانو د وژل کېدو او له ۲۷۰ د ډېرو نورو کسانو د ټپي کېدو خبر ورکړی.
اسراییلو د غزې پر تړانګه دا حملې وروسته له هغه پیل کړې چې حماس ډلې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷مه ناڅاپه پر اسراییلو برید وکړ.
دا په داسې حال کې ده چې په غزه کې له ۱۵ میاشتنې جګړې وروسته د اوربند د ټینګولو لپاره په قطر کې د منځګړو هڅې بیا چټکې شوې دي.
قطر، مصر او متحدایالات چې د دې خبرو منځګړتوب کوي، له څو میاشتو راهیسې د اسراییلو او حماس ترمنځ د مخامخ خبرو د پیل لپاره هڅه کوي خو د دوی هڅو تراوسه نتیجه نه ده ورکړې.
د حزب الله مشر وايي، له اوربند څخه د اسراییل سرغړونو ته شپېته ورځې انتظار نه شي کولای
د حزب الله مشر نعیم قاسم وايي د ده ډله له لبنان څخه د اسراییلو د شاتګ د ۶۰ ورځني مهلت له پای ته رسېدو مخکې له اوربند څخه د اسراییل سرغړونو ته د ځواب ویلو لپاره چمتو ده.
د اسراییل او حزب الله ترمنځ کاواکه اوربند د دواړو لورو له جګړې وروسته د نوامبر په ۲۷مه نافذ شو، خو دواړه لوري یو- بل د اوربند په ماتولو تورنوي.
ښاغلي قاسم پرون (د جنوري ۴مه) وویل موږ اوربند ته فرصت ورکوو چې عملي شي او زغم هم لرو، خو هغه ټینګار وکړ چې دا په دې معنا نه ده چې دوی به ۶۰ ورځې انتظار کوي.
متحدایالتونه حزب الله چې د سیاسي فعالیت ترڅنګ پوځي څانګه هم لري، د یوې تروریستي ډلې په توګه پېژني خو اروپايي ټولنې یې یوازې پوځي څانګه په خپل تور لیست کې شامله کړې ده.
د اسراییل، لبنان، فرانسې، امریکا او د ملګروملتونو د سوله ساتو ځواکونو د استازو په ګډون یوې کمیټې ته د اسراییل او حزب الله ترمنځ د اوربند د څارنې دنده سپارل شوې ده.