له ازادو رسنیو څخه د ملاتړ اداره یا نی وايي خبریالانو او رسنیو ته سپکاوی که له هر ادرسه کېږي غیر قانوني عمل دی.

له دغې ادارې څخه په خپرې شوې خبرپاڼه کې راغلي چې د جنبش ګوند د ویاند له لورې ټولو رسنیو ته د اجیر خطاب کول د بیان د ازادۍ ښکاره سپکاوی دی.

خبرپاڼه د نی د اجرائیوي مشر مجیب خلوتګر له قوله وايي، که هر څوک پر رسنیو نیوکې لري باید د قانون سره سم خپل شکایت ثبت کړي نه دا چې سپکاوی یې وکړي.

د نی د معلوماتو له مخې د جنبش ګوند ویاند بشیر احمد ته‌ینج تېره ورځ د جنرال دوستم د کور د محاصرې پر مهال ویلي و چې ټولې رسنۍ اجیرې دي.

بشیر احمد ته‌ینج تر اوسه د نی ادارې د څرګندونو په اړه څه نه‌دي ویلي.

د افغانستان د ساحلي فوټبال ملي ټیم به سبا له متحد عربي اماراتو سره لوبه وکړي.

د افغانستان د فوټبال فدراسیون په وینا دا لوبه به د جمعې په ورځ د کابل په وخت د مازدیګر په څلورو بجو شروع شي.

افغان لوبډله به د یکشنبې په ورځ له ایران سره او د سې شنبې په ورځ د خپل ګروپ وروستۍ لوبه له اندونیزیا سره وکړي.

په هغه راپور کې چې د چهارشنبې په ورځ له رسنیو سره شریک شوی دی په دې ښوونځیو کې به لمریزې تختې د بریښنا لپاره ولګول شي، همداراز به تشنابونه او څاګانې زده کوونکو ته جوړ شي.

د جاپان په ملاتړ یونیسف د ملګرو ملتو له پراختیایي پروګرام ( یو این ډي پي) سره دا ښوونځي د افغانستان په ختیځ، جنوب او مرکزي سیمو کې ودانوي چې تر درې دیرش زره ډيرې نجونې او هلکان به ګټه ترې واخلي.

د دې ښوونځیو د ودانیدو خبر په داسې وخت کې ورکړل شوی دی چې نن د نوي لمریز کال لومړۍ ورځ ده او لاهم په افغانستان کې تر شپږم ټولګي ورپورته د نجونو د مکتبونو د پرانیستو په اړه څه ژمنه نه ده شوې.

ټاکل شوې چې په کابل کې د طالبانو له خوا نیول شوې بریتانوي جوړه نن پنجشنبه ( د کب ۳۰مه) محکمې ته حاضره شي.

د بریتانیا ګارډین ورځپاڼې تېره شپه ناوخته د دغې جوړې د کورنۍ د غړو په حواله ویلي چې ۷۹ کلن پیټر رینولډز او میرمن یې ۷۵ کلنه باربي نن محکمه کیږي.
پر هغوی د لګول شویو تورونو جزیات معلوم نه دي.

دغه عمر خوړلې جوړه تېره میاشت په بامیان ولایت کې ونیول شوه.

د ګارډین د راپور له مخې، پیټر رینولدز په یوه تیلفوني مکالمه کې د کابل د پل چرخي له زندانه خپلې کورنۍ ته د محکمې د ورځې خبر ورکړی دی.

د دغې جوړې لور سارا انتویسټل ګارډین ته ویلي، ژوره اندیښنه لري چې ممکن پلار او مور یې عادلانه محاکمه نه شي.

نوموړې وړاندې تر دې د خپل پلار د روغتیایي وضعیت په اړه هم اندیښنه ښودلې وه او ویلې یې و چې هغه د زړه له ناروغۍ کړېږي.

طالبانو د دغې بریتانوۍ جوړې نیول تایید کړي، خو پر هغوی د لګېدلو تورونو جزیات یې نه دي ورکړي.

په ننګرهار کې د سوداګرۍ او پانګونې خونې د مدیره پلاوي غړي مخلص احمد ازادي راډیو ته وویل چې د جمعې په ورځ به مسافر او ناروغان له دې لارې د تګ راتګ اجازه ترلاسه کړي.

د تورخم دروازه د فبروري په یو ویشتمه پاکستان بنده کړه او ویې ویل چې افغان طالبان د پاکستان د خاورې دننه تاسیسات جوړوي. طالبانو دا ادعا رد کړه او ویې ویل چې د افغانستان د خاورې دننه امنیتي تاسیسات ودانوي.

د دواړو هیوادونو د استازیو تر خبرو وروسته پرون مازدیګر څلورنیمې بجې په سوداګریزو توکو بار لارۍ له دې لارې وروسته له پنځه ویشت ورځو تیرې شوې.

په تیرې نږدې یوې میاشتې کې د دې لارې د تړل کیدو له امله د دواړو لوریو سوداګرو ته په میلیونونو ډالر زیان اوښتی دی.

د ایران د بشري حقونو او نړیوالو چارو لپاره د عدلیې وزارت مرستیال عسکر جلالیان ایراني رسنیو ته پرون وویل چې هیواد یې یو سل او نهه څلویښت زندانیان افغان لورې ته تسلیم کړل چې د بند پاتې موده د خپل هیواد په زندانونو کې تیره کړي.

د ایراني چارواکو په وینا دا بندیان د ایران په سیستان و بلوچستان، یزد، سمنان او هرمزګان زندانونو کې بندیان وو.

جلالیان وایي چې اکثر دا بندیان د مخدر موادو په ارتباط نیول شوي وو.

ایراني رسنیو پرون خبر ورکړ چې د تهران او کابل ترمنځ د شوي توافقنامې له مخې دا بندیان افغانستان ته سپارل شوي دي او تمه ده چې په لنډ راتلونکې کې نور بندیان هم افغانستان ته انتقال شي.

په ننګرهار کې د سوداګرۍ او پانګونې خونې د مدیره پلاوي غړي دکتور مخلص احمد ازادي راډيو ته وویل، د کابل په وخت څلور نیمې بجې په سوداګریزو توکو بار موټر له کرښې بلې غاړې ته تېر شو.

نوموړي دا هم وویل چې د راتلونکې جمعې په ورځ د مارچ په ۲۱ مه به پاکستانی لوری د مسافریونو د تګ راتګ په موخه خپل سیستمونه فعالوي او دغه دروازه له هغې وروسته د هر ډول تګ راتګ په وړاندې پرانستل شي.

په همدې حال کې په تورخم کې د طالبانو د حکومت کمیسار ملا عبدالجبار حکمت رسنیو ته په استولي پیغام کې ویلي چې د دروازو له خلاصون وړاندې د دواړو لوریو مسولینو خبرې وکړې او د دروازې پر خلاصون هوکړې ته ورسېدل.

پنځه ویشت ورځې وړاندې د فبرورۍ ۲۱ مه دا د تورخم دروازه د پاکستان له لوري ظاهر کرښې ته نه نږدې د طالب ځواکونو له لوري د یوې پوستې د جوړېدو په غبرګون کې تړل شوې وه چې له امله یې دواړو لوریو ته په زرګونه مسافر او دغه راز زرګونه په سوداګریزو توکو بار موټر بند پاتې شول.

د پاکستان د خلکو ګوند مشر بلاول بوټو زرداري وايي، افغانستان د ترهګرو په پټنځای بدل شوی او نړیواله ټولنه باید د دې ډلو د ملاتړ په برخه کې د طالبانو پر رول خبر وي.

نوموړي دا څرګندونې پرون سه شنبې د (مارچ۱۸مه) د پاکستان د پارلمان د ملي امنیت کمیټې ته په علني غونډه کې وکړې.

هغه خبرداری ورکړ چې په پاکستان کې د ترهګرۍ اور کولی شي ګاونډیو هېوادونو ته هم خپور شي، او له سیمه‌ییزو هېوادونو يې وغوښتل چې دا ګواښ جدي ونیسي.

بوټو دا څرګندونې وروسته له هغې کړي چې د پاکستان په بلوچستان ایالت کې د مسافرو پر اورګاډي په یوه برید کې له ۴۰۰ زیات کسان یرغمل شول.

د "بلوچ ازادي غوښتونکو" ډلې د برید مسولیت ومانه.

د پاکستان د حکومت استخباراتي ادارو ویلي وو، په دې برید کې بریدګر په افغانستان کې له خپلو ملګرو سره په تماس کې وو.

تر دې مخکې د پاکستان پوځ هم ادعا کړې وه چې برید د افغانستان له خاورې تنظیم شوی و.

که څه هم تراوسه د طالبانو حکومت د بلاول بوټو زرداري تازه څرګندونو ته رسمي غبرګون نه دی ښودلی، خو له دې وړاندې يې د پاکستان د حکومت ورته اعادوې رد کړي دي.

په ننګرهار کې د طالبانو د حکومت د ولایتې ادارې ویاند قاضي ملا عادل رسنیو ته په استولي ویډیو پیغام کې ویلي چې د دواړو لوریو د مسئولينو د هوکړې له مخې نن د چهارشنبې ورځ مازديګر څلور بجې تورخم دروازه د سوداګرۍ او بېړنيو ناروغانو پرمخ پرانیستل کيږي.

نوموړي ویلي چې د دغه هوکړې له مخې به د راتلونکې جمعې په ورځ یاده دروازه د هر ډول تګ راتګ په وړاندې به بشپړ ډول خلاصه شي.

د ملا عادل دا هم ویلي چې پاکستاني لوری هڅه کوي چې د جمعې ورځې پورې د مسافرينو تګ راتګ په موخه خپل سيستمونه فعال کړي چې ور سره به دواړو لورو ته بند پاتې مسافرين تګ راتګ پيل کړي.

د تورخم دروازه پنځه ویشت ورځې وړاندې د فبرورۍ په ۲۱ مه کرښې ته نږدې د طالبانو له لوري د یوې پوستې په غبرګون کې پاکستاني لوري وتړل شوه، چې له امله یې دواړو لوریو ته په زرګونه مسافر او دغه راز زرګونه په سوداګریزو توکو بار موټر بند پاتې شول.

د دغه دروازې د خلاصون په هدف دوه ځل د دواړو اړخونو سوداګرو او قومي مشرانو هم د جرګې په بڼه ناستې وکړې.

د جرګې یو شمېر غړو ازادي راډيو ته وویل چې د جرګې په وروستۍ ناسته کې پرېکړه شوې وه چې د داوړو اړخونو کمیساران به د چهارشنبې په ورځ ناسته کوي او د تورخم دروازې د خلاصون په سر به خبرې کوي.

د پاکستان صدراعظم د هېواد له سیاسي مشرانو غوښتي دي چې د پوره ځواک په کارولو سره د وسله والو ډلو د ځپلو په چاره کې د حکومت ملاتړ وکړي.

بلوڅ بېلتونپالو تېره اونۍ د یو اورګاډي سلګونه سپرلۍ یرغمل کړې او د چارواکو په وینا ۲۶ یرغمل یې ووژل. وروسته دولتي ځواکونو په عملیاتو کې بیا ۳۳ تنه بریدکوونکي هم ووژل شول.

صدراعظم شهباز شریف پرون وویل چې ده له دې حملې وروسته د پاکستان د پارلمان د ملي امنیت د کمیټې غونډه راوبلله چې د پوځ لوی درستیز جنرال عاصم منیر هم ګډون پکې کړی و. د پاکستان حکومت په یوه بیان کې ویلي چې په دې غونډه کې له وسله والو سره د مقابلې لپاره د حکومت د پوره قوت د کارولو او د ستراتیژیک او متحد سیاسي اقدام پر اړتیا ټینګار وشو او په وینا یې ګډونوالو د تروریزم پرضد د مبارزې لپاره د ملي اجماع غوښتنه وکړه.

ښاغلي شریف وویل چې غونډې په یوه آواز د بلوچستان پېښه وغندله خو زیاته يې کړه چې دی له دې کبله خواشینی دی چې د پخواني صدراعظم عمران خان تحریک انصاف ګوند دا غونډه تحریم کړه.

ښاغلي شریف که څه هم د کومې ځانګړې ډلې نوم یاد نه کړ خو په پاکستان کې د ډېری وروستیو حملو پړه د بلوڅانو د آزادي بښونکي پوځ په نوم وسله والې ډلې او د پاکستاني طالبانو تحریک یا ټي ټي پي منلې ده.

د آزادې اروپا، آزادۍ راډیو، د امریکا د نړیوالو رسنیو د ادارې او د دې ادارې د دوو چارواکو کېري لېک او ویکتور مورالیز پرضد محکمې ته شکایت کړی څو د دې راډیو د فدرال تخصیص د بندولو د هڅې مخه ونیسي.

ښاغلی مورالیز د متحدوایالاتو د نړیوالو رسنیو د ادارې سرپرست اجراییه رییس او مېرمن لېک یې جګپوړې سلاکاره ده.

په دعوه کې استدلال شوی چې د آزادې اروپا، آزادي راډیو ته د هغه تخصیص مخنیوی چې د امریکا کانګرس تصویب کړی له فدرال قوانینو او اساسي قانون سره په ټکر کې دی ځکه چې دا قوانین د فدرالي ادارو د لګښتونو په مسئله کې کانګرس ته ځانګړی صلاحیت ورکوي.

آزادۍ راډیو چې مرکز یې د چک جمهوریت په پلازمېنه پراګ ښار کې دی، خپل دا شکایت د واشنګټن ډي سي محکمې ته وړاندې کړی دی. د آزادې اروپا، آزادۍ راډیو عمومي رییس سټیفن کاپوس په یوه بیان کې ویلي دی باور لري چې دا دعوه ګټي او زیاتوي چې د دې راډیو د بندېدو لپاره د نړۍ په بېلابېلو هېوادونو کې د مستبدانو خوشالي له وخته مخکې ده.

پرون له دې مخکې د اروپايي ټولنې سیاستوالو وویل چې دوی به د آزادۍ راديو د احتمالي مالي ملاتړ په اړه هڅو ته دوام ورکړي.