په کابل کې نن د سړک جوړولو د درېیو پروژو چارې پیل شوې.

په دې پروژو کې یوه د خیرخانې مینې کوتل سړک د دویم لاټ جوړول دي چې څه باندې دوه نیم کیلومتره اوږدوالی او شپېته متره عرض لري.

دوهمه پروژه د کابل له قصبې سیمې د شهید تر چوک پورې د سړک جوړول دي چې نژدې دوه کیلومتره اوږدوالی لري او درېیمه پروژه د کابل له نړیوال هوایي ډګر څخه تر ګمرک پورې د سړک د جوړېدو ده.

د طالبانو د ریاست الوزرا د اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر په شمول یو شمېر چارواکو نن د دې پروژو د پرانیستلو په مراسمو کې برخه واخیسته.

د طالبانو تر واک لاندې د باختر اژانس د خبر له مخې دا درې سره پروژې به د ښاروالي له بودیجې څخه د شاوخوا نهه سوه پنځوس میلیونه افغانیو په لګښت د څه باندې یونیم کال په ترڅ کې ګټې اخیستنې ته وسپارل شي.

د بخښنې نړیوال سازمان د طالبانو له حکومته غوښتې چې د خوست درې خبریالان پرته له څه قید او شرطه خوشې کړي.

دې سازمان د جمعې په ورځ په ایکسپاڼه کې په دې اړه اندېښنه وښوده.

خبریالان اسماعیل سعادت، وحیدالله معصوم او احسان‌الله تسل د موسیقي د خپرېدو او له ښځینه اورېدونکو سره د خپرونې پر مهال د خبرو له امله د اپرېل په ۲۲مه توقیف شول.

د امر بالمعروف او نهی عن المنکر ریاست رسنیو ته په استولي پيغام کې ویلي چې دا کسان د دوی د حکومت له قوانینو څخه د سرغړونې له امله محکمې ته معرفي شوي دي.

تر دې مخکې د خبریالانو د خوندیتوب کمېټې او د بې پولي خبریالانو سازمان د دې خبریالانو د سمدستي خوشې کېدو غوښتنه کړې وه.

د افغانستان د ازادۍ جبهه وايي، تېره شپه یې په کابل کې د طالبانو په یوې پوستې عملیات کړي چې په پایله کې یې درې طالبان وژلي او یو بل یې ټپي کړی دی.

دې جبهې تېره شپه یوه خپره کړې اعلامیه کې لیکلي، دا عملیات یې د کابل د یوولسمې ناحیې اړوند د خیر خانې قلعه نجارها سیمه کې کړي دي.

دې جبهې په دې عملیاتو کې د طالبانو حکومت د دوو نظامي موټرو د ویجاړۍ ادعا هم کړې ده.

لا تر اوسه د طالبانو حکومت د کابل امنیه قوماندانۍ په دې اړه غبرګون نه‌دی ښودلی.

یو افغان ‌ډاکتر بسم‌الله شیوامل ته د جرمني یو له سترو جایزو چې "لیوناردو شوابیرر" نومېږي ورکړل شوې ده.

شېوامل چې جراح دی په خپله فېسبوک‌پاڼه د دې جایزې د اخستو خبره کړې او هغه یې د افغانستان ټولې طبي کورنۍ او جراحانو ته ډالۍ کړې ده.

په ورته وخت کې د جرمني یو شمېر رسنیو هم لیکلي، بسم‌الله شيوامل ته دا ډالۍ د هغه علمي او څېړنیزو فعالیتونو له امله ورکړل شوې ده.

د دې ر سنیو په راپورونو کې د خپرو شویو معلوماتو پر بنسټ، دا جایزه په جرمني کې یوه له معتبرو ویاړنو شمېرل کېږي چې ډاکتر بسم‌الله شيوامل ته د جرمني د جراحانو د ټولنې له‌خوا ورکړل شوې ده.

د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي د اروپايي ټولنې له دوو چارواکو سره د کتنې پر مهال د زده‌کړو په ډګر، په تېره د نجونو د تعلیم او همداراز د مور او ماشوم د روغتیا په برخو کې له افغانستان سره د مرستو غوښتنه وکړه.

د دې کتنې جزییات د پخواني ولسمشر پر ایکس پاڼه په یوه بیان کې خپاره شوي دي.

بیان زیاتوي چې کرزي د اروپايي کمیسیون د آسیا او منځني ختیځ د څانګې له مشر پیټریس اوستوبس او په افغانستان کې د اروپايي ټولنې له شارژ دافیرې رافایلا یودیچې سره په پرونۍ کتنه کې دا څرګندونې کړې دي.

په بیان کې راغلي چې کرزي په دې کتنه کې له افغانستان سره د اروپايي ټولنې د مرستو مننه هم وکړه.

د نجونو پر تعلیم او لوړو زده کړو او د ښځو پر کار د طالبانو محدودیتونه هغه لویه ستونزه ده چې افغانستان د ۲۰۲۱م کال په اګست کې د طالبانو له واکمنېدو وروسته ورسره محامخ دی.

د روسیې دفاع وزیر سیرګي شویګو وايي چې د منځنۍ آسیا د هېوادونو لپاره اصلي ګواښ لا هم په افغانستان کې دېره سختدریځې ډلې دي.

شویګو پرون د اپرېل په ۲۶مه په قزاقستان کې د شانګهای د همکارۍ د سازمان د بهرنیو چارو د وزیرانو په غونډه کې د وینا پرمهال دا څرګندونې وکړې.

که څه هم د روسیې دفاع وزیر د دې ډلو نومونه یاد نه کړل، خو په افغانستان کې د څو وروستیو حملو پړه د داعش ډلې خراسان څانګې منلې ده.

د طالبانو د حکومت د بهرنیوچارو سرپرست وزیر امیرخان متقي تېره اوونۍ په یوه وینا کې ادعا وکړه چې د افغانستان لږترلږه درې ګاونډي هېوادونه په سیمه کې د داعش ډلې د فعالیت امکانات برابر کړي، خو هغه د کوم ځانګړي هېواد نوم یاد نه کړ.

د شانګهای د همکارۍ سازمان د امنیتي همکاریو په هدف جوړه شوې ټلواله ده چې روسیه، هند، چین، ایران، پاکستان، قزاقستان، ازبکستان، قرغزستان او تاجکستان غړیتوب په‌کې لري.

قزاقستان د ترکمنستان له لارې افغانستان ته د غلې د صادراتو د کچې زیاتولو ته لېوالتیا ښودلې ده.

د قزاقستان د حکومت مطبوعاتي ادارې پرون د اپرېل ۲۶مه په یوه بیان کې ویل چې د قزاقستان مرستیال صدراعظم کابل ته د سفر پر مهال د طالبانو د حکومت د رییس الوزرا له مرستیال ملاعبدالغني برادر سره په کتنه کې وویل، هېواد یې غواړي د کسپین سمندرګي له بینو ترمینل څخه ترکمنستان او له هغه ځایه افغانستان ته د غلو دانو صادرات زیات کړي.

له دې مخکې ملي راډیو ټلویزیون چې طالبان یې اداره کوي، راپور ورکړی و چې د طالبانو د حکومت د صنعت او سوداګرۍ سرپرست وزیر نورالدین عزیزي په کابل کې د قزاقستان له مرستیال صدراعظم او د ترکمنستان د ولسمشر له مرستیال سره د افغانستان، قزاقستان او ترکمنستان په درې اړخیزه غونډه کې ګډون وکړ.

د راپور له مخې په دې غونډه کې له جنوبي آسیا سره د منځنۍ آسیا د اتصال، د دریو واړو هېوادونو په قلمروونو کې د ټرانزیټي لګښتونو د کمولو او یوشمېر نورو موضوعاتو په اړه خبرې وشوې.

په پاکستان کې د راجسټر شویو افغان کډوالو د اوسیدو موده د جون میاشتې تر دېرشمې تمدید شوه.

دا پرېکړه د پاکستان د صدراعظم شهباز شریف په مشرۍ نن د مرکزي کابینې په غونډه کې وشوه.

د ملګرو ملتونو د کډوالو د چارو د ادارې په وینا، په پاکستان کې یو میلیون او څلور لکه راجستر شوي افغان کډوال ژوند کوي.

د ملګرو ملتونو د پروسږکال د احصایې له مخې، په پاکستان کې د ټولو افغان کډوالو شمېر نژدې درې میلیونه او اوو لکو ته رسیږي.

د پاکستان حکومت پروسږکال د اکتوبر په میاشت کې له خپلې خاورې د هغو افغانانو د ایستلو پریکړه اعلان کړه چې په پاکستان کې د اوسیدو قانوني اسناد نه لري.

دا لړۍ چې په ژمي کې لږ ورو شوې وه لاهم روانه ده.

اروپايي ټولنې د کډوالۍ له نړیوال سازمان یا "آی‌او‌ایم" سره د ۱۷ میلیونه یورو په ارزښت یوه موافقه لاسلیک کړه چې هدف یې افغان کډوالو او کوربه ټولنو ته د اساسي خدماتو برابرول او د اقتصادي فرصتونو زیاتول دي.

دغې ټولنې نن په یوه اعلامیه کې چې ازادۍ راډیو ته یې هم رالېږلې لیکلي چې د مرستې په دغه پروګرام کې په ځانګړي ډول د ښځو او نجونو اړتیاوې لومړیتوب لري.

د اروپايي ټولنې د معلوماتو له مخې د ۲۰۲۳م کال له جنورۍ د ۲۰۲۴م کال تر اپرېل میاشتې پورې څه باندې یو نیم میلیون افغانان له پاکستان او ایرانه افغانستان ته ستانه شوي دي.

پاکستان له نومبر میاشتې د بې اسناده افغان کډوالو د اخراج لړۍ ګړندۍ کړې، ورسره له ایرانه هم افغان کډوال وخت ناوخت افغانستان ته ایستل کېږي.

د طالبانو چارواکو تر سختو اورښتونو وروسته د سېلابونو بهېدو له کبله د هرات-بادغیس د لویې لارې د تړل کېدو خبر ورکړی دی.

باختري خبري اژانس چې د طالبانو په کنټرول کې دی، دا خبر پرون ناوخته ورکړی دی.

په همدې حال کې د هواپېژندنې اداره وايي، چې نن جمعه او سبا شنبه د افغانستان په ټولو ولایتونو کې د اورښتونو، تالندې، برښنا او سېلابونو اټکل شوی دی.

دغه اداره چې د طالبانو له خوا کنټرولېږي وايي، په بېلابېلو ولایتونو کې به د باران اندازه له ۲۰ تر ۵۵ ملي مترو وي.

وړاندې ویل شوي چې په بېلابېلو سیمو کې د سختو بادونو د لګېدو اټکل هم شوی دی.