د چین ولسمشر شي جن پنګ فرانسې ته خپل سفر پای ته ورساوه او صربیا ته ستون شو.

د راپورونو په اساس، د فرانسې ولسمشر امانول مکرون له خپل چینايي سیال سره په لیدنه کې پر هغه بازار ته د لاسرسي او د اوکرایین د جګړې په برخه کې ځینې نیوکې کړې دي.

په دې اساس شي جن پنګ د بهرني سیاست او سوداګرۍ په برخه کې د امتیازاتو د ورکړې لږ چمتووالی ښودلی.

د رویټرز د راپور له مخې، مکرون تمه درلوده چې د اروپا او چین تر منځ د غیر متعادلې سوداګرۍ په بدل کې چینايي بازارونو ته د اروپا د زیات لاسرسي او پر چینايي شرکتونو د سبسایدۍ د کمولو په برخه کې شي جن پنګ متقاعده کړي.

خو راپورونه وایي چې د چین ولسمشر په دې برخه کې د بدلونو لپاره ډېره لیوالتیا نه وه ښودلې.

د اروپايي ټولنې د بهرني سیاست مشر جوزپ بوریل وویل د اروپايي ټولنې غړو ته یې سپارښتنه کړې وه چې د ولادمیرپوتین د لوړې په مراسمو کې ګډون ونه کړي.

بوریل پرون په بروکسل کې خبریالانو ته وویل:

" د اروپايي ټولنې له غړو هېوادونو سره تر ګڼو بحثونو وروسته مې هغوی ته دا پيغام ورکړ چې زما په باور سم کار دا دی چې د لوړې په دې مراسمو کې برخه وانخلو. زما سپارښتنه دا وه چې دا کار ونکړئ."

۷۱ کلن ولادمیرپوتین پرون د ولسمشرۍ د یوې بلې شپږ کلنې دورې د پیل په خاطر لوړه وکړه. ګڼو لویدیځو هېوادونو دا مراسم تحریم کړي وو او دلیل یې په اوکرایین د روسیې غیر موجه یرغل او د پوتین د بریا لپاره سازمان شوې ولسمشریزې ټاکنې یادوي.

د ایران حکومت د بهرنیو ناقانونه کارګرو د استخدام پر سر جریمه لګولې ده.

په ایران کې بهرني کارګر اکثر د افغانستان دي.

د ایران د کار وزارت د بهرنیو اتباعو د استخدام لوی ریاست پرون اعلان کړی چې که له دې وروسته څوک ناقانونه کارګر وګماري نو د ورځې نږدې یو میلیون او دوه لکه تومنه چې شاوخوا شل ډالره کېږي جریمه کېږي.

چارواکو خبرداری ورکړی چې که څوک د دوی خبرې بابیزې وګڼي او د ناقانونه کارګرو استخدام ته دوام ورکړي جریمه به پرې دوه برابره کړي.

تر دې مخکې هم ایراني چارواکو د افغان کډوالو په وړاندې محدودیتونه وضع کړي چې له ډلې یې ۱۶ ښارونو ته د افغانانو د ورتګ مخنیوی او له اسنادو پرته د درملو او ځینو خوراکي توکو د پېرلو ممانعت شامل دي.

که څه هم ایراني چارواکو لکونه افغان کډوال له خپلې خاورې ایستلي، خو د راپورونو په اساس شاوخوا درې میلیونه افغانان په ایران کې اوسیږي.

د دغو خلکو یوه لویه برخه د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته هلته اړولي او اکثر یې د اوسېدو اسناد نه لري.

حماس وایي، د مصر او قطر په منځګړیتوب یې په غزه کې د اوربند وړاندیز منلی، خو اسراییل ویلي چې دغه موافقه د دوی اساسي غوښتنې نه پوره کوي او د غزې پر جنوبي ښار رفح به پوځي عملیات مخ ته یوسي.

خو اسراییل دا هم ویلي چې په دې اړه به خبرو ته دوام ورکړي.

حماس چې متحده ایالات او اروپایي ټولنه یې د یوې ترهګرې ډلې په توګه پېژني، په ناڅاپي توګه د اوربند دغه موافقه څو ساعته وروسته له هغې مني چې اسراییل د رفح له ختیځو سیمو شاوخوا سل زره کسانو ته له خپلو کورونو د وتلو امر کړی دی.

هغه اقدام چې پر دې سیمې د اسراییل د پوځي عملیاتو د ژر پیلېدو نښه بلل کېږي.

په عین حال کې د ملګرو ملتونو سرمنشي انټونیو ګوټېرېش وایي، د غزې پر جنوبي ښار رفح پوځي عملیات د نه زغملو وړ دي.

هغه نن سهار وختي په یوه وېډیویي پیغام کې چې د ملګرو ملتونو رسنیو خپور کړی، په غزه کې اوربند حیاتي بللی دی.

هغه ویلي په سیمه کې پوځي عملیات به ناوړه بشري عواقب ولري او ورسره به سیمه لا بې ثباته شي.

د اسوشېټېډپرېس خبري اژانس د راپور له مخې اسراییل پرون ناوخته پر رفح هوایي بریدونه پیل کړل.

اسراییل د غزې جنوبي ښار رفح د حماس ډلې وروستی مورچل ګڼي، خو امریکا، ملګري ملتونه او نور اړخونه په دې سیمه کې چې د غزې د نفوس شاوخوا ۱،۴ میلیونه وګړو له جګړو پناه وروړې، د اسراییل له پوځي عملیاتو سره موافق نه دي.

د اوکراین د استخباراتو ادارې یا "ایس‌بي‌یو" (SBU) نن وویل چې د روسیې د استخباراتو د اجنټانو یوه شبکه کې نیولې چې د ولسمشر ولودمیر زیلینسکي او د اوکراین د نورو چارواکو د وژنې پلان یې جوړ کړی و.

د اوکراین استخباراتو ویلي چې دغې شبکې د زیلینسکي تر څنګ د استخباراتي ادارې د مشر واسیلي مالیوک او د پوځي استخباراتو د مشر کیریلو بودانوف د وژنې پلان هم درلود.

د اوکراین استخباراتي ادارې ویلي چې د دولتي ګارډ د ځواکونو دوه ډګروالان چې نومونه یې نه دي اخیستل شوي، د جګړې پر مهال په ملي خیانت او یوه ترویستي عمل تورن شوي دي.

دغه دوه کسان د دوی د کورونو له تالاشۍ وروسته نیول شوي او که دوی مجرم وپېژندل شي، په عمري بند به محکوم شي.

د ملګرو ملتونو د اټومي انرژۍ ادارې مشر رافایل ګروسي چې د ایران په سفر وتلی، نن په اصفهان کې د خبرو پر مهال له تهرانه وغوښتل چې د خپل اټومي پروګرام په برخه کې د همکارۍ د پیاوړتیا لپاره کوټلي ګامونه واخلي.

هغه په عین حال کې له تهران غوښتنه کړې چې د نړیوالو اندېښنې لیرې کړي.

ګروسي په اصفهان کې یوه کنفرانس ته وینا پر مهال وویل چې ایرانو چارواکو سره یې د خبرو وړاندیز کړی و چې پر ډېرو کوټلو، عملي او محسوسو اقداماتو تمرکز وکړي، داسې اقدامات چې د اجرا وړ وي او د دواړو لوریو ترمنځ همکاري چټکه کړي.

د اټومي انرژۍ نړیوالې ادارې مشر رافایل ګروسي د ایران د اټومي انرژۍ د سازمان د مشر محمد اسلامي په ګډون له لوړرتبه ایراني چارواکو سره پر اټومي موضوعاتو او نورو مسایلو خبرې کړې دي.

ګروسي په داسې حال کې د اټومي مسایلو پر سر د اختلافاتو پر حل ټینګار کړی چې منځنی ختیځ له سختو شېبو سره مخامخ دی، په ځانګړې توګه په غزې تړانګه کې د اسراییل او د ایران له ملاتړه د برخمنې فلسطیني ډلې حماس ترمنځ روانه جګړه.

د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین نن د پنځمې دورې لپاره د ولسمشر په توګه د وفادارۍ لوړه وکړه.

په کرملین ماڼۍ کې یواویا کلن پوتین د بلې شپږکلنې دورې لپاره دا لوړه، په هغو مراسمو کې پرځای کړه چې اکثرو غربي هېوادونو په اوکراین کې د روسیې د جګړې له کبله بایکاټ کړي وو.

دغو هېوادونو د روسیې د ولسمشرۍ ټاکنې هم چې په نتیجه کې یې پوتین په اسانۍ بریا خپله کړه، غندلې وې.

د اسراییل د ټانکونو یوې لوا نن د غزې تړانګه پر هغه برخه ولکه ټینګه کړه چې رفح ښار ته نږدې پروت دی.

رفح ښار له مصر سره یوه سرحدي دروازه لري.

که څه هم د حماس له چارواکو سره د اوربند پر سر خبرې حساس پړاو ته رسېدلي، د غزې تړانګې په جنوبي ښار کې بیا هم پوځي عملیات پرمخ بېول کېږي.

د اسراییل پوځ وايي دغه لوا نن سهار وختي رفح ښار ته ننوتله.

د پوځ په وینا، دوی د بشري مرستو رسېدو او هغو کسانو لپاره چې کولی شي مصر ته واوړي، د دې مهمې سرحدي دروازې "عملیاتي کنټرول" په لاس کې واخیست.

تر دې مخکې د ملګرو ملتونو سرمنشي انټونیو ګوټېرېش د غزې پر جنوبي ښار رفح پوځي عملیات د نه زغملو وړ یو کار بللی و.

د چین په جنوب کې نن سې شنبه په یوه روغتون کې د حملې په نتیجه کې لږ تر لږه لسو کسانو ته مرګ ژوبله واوښته.

د رسنیو په راپورونو کې د حملې د څرنګوالي په باب نور وضاحت نه دی ورکړل شوی.

پېښه د چین په جنوب کې د ینان ولایت په ژین­شیونګ سیمه کې شوې ده.

د چین دولتي خبري اژانس سینهوا لیکلي چې دغه حمله د سیمې په یوه روغتون کې پر ځايي وخت د ماسپښین یوه بجه او ۲۰ دقیقې وشوه چې په نتیجه کې یې تر لسو زیاتو کسانو ته مرګ ژوبله واوښته.

د چین چارواکو د دې پېښې په باب د څېړنو د پیل خبر ورکړی دی.

په چین کې ډله‌ییز تاوتریخوالی لږ کېږي، ځکه د دغه هېواد وګړي د وسلو له ساتلو منع شوي، خو په وروستیو کلونو کې د چړو په مرسته د حملو شمېر زیات شوی دی.

د چین ولسمشر شي جینپینګ د خپل اروپایي سفر په ترڅ کې نن سه شنبه د بالکان حوزې یوه هېواد سربیا ته روان شوی دی.

د رویټرز په وینا٬ د هغه سفر له یوې سمبولیکې نېټې سره برابر شوی هغه دا چې نن د مې ۷مه په بلګراد کې د چین پر سفارت د امریکا د جیټ الوتکو د بمبارۍ ۲۵مه کلیزه ده.

په ۱۹۹۹ کال کې پر کوسوو د ناټو د هوایي برید په ترڅ کې د امریکا جېټ الوتکو په بلګراد کې د چین پر سفارت پنځه بمونه وغورځول چې له کبله یې اور ولګېد او درې چینایي اتباع په کې ووژل شول.

امریکا هغه مهال د خپلې بمبارۍ په اړه بخښنه وغوښته او د چین پر سفارت یې برید یوه تېروتنه وبلله.