خبرونه
هند وايي سپوږمۍ ته يي په بري سره له انسان پرته مصنوعي بيړۍ واستوله.
د چاندريان ١ پنامه دا مصنوعي بيړۍ د هند د فضايي څيړنو د سازمان له خوا جوړه شوي او په سيمه ايز وخت سهار وختي د هند په جنوب کي د شريهاريکوتا فضايي مرکز څخه وتوغول شوه.
د هند د فضايي مرکز مشر مدهاوان نئير وايي مصنوعي سپوږمۍ په بري سره توغول شوي:
دا د هند لپاره تاريخي شيبي دي. مونږ سپوږمۍ ته خپل سفر پيل کړ، او لومړئ ګام مو په بري سره پورته کړ. دا د هندي بيړۍ فوق العاده توغونه ده.
----
چاندريان چي په لرغوني سانسکرت ژبي کي د سپوږمۍ بيړۍ معنئ لري ، د ځمکي له مدار څخه د تاويدو په دوه کلن ماموريت کي به سپوږمې ته د هند د نورو ماموريتونو لپاره د نوراني سطحي د مينرالوو، کيماوي او توپو ګرافيکي خواصو بشپړي نقشي برابري کړي. د هند په دغه ماموريت اتيا ميلونه ډالره لګيدلي دي. که چيري د هند دا ماموريت په بري سره تر سره شي نو دا هيواد به د امريکا د متحده ايالاتو، روسيي، اروپايي اتحاديي ، جاپان او چين په څير سپوږمۍ ته د تللو هيوادونو په ډله کي شامل شي.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
د امريکا انکشافي اداره يوشمېر افغان کروندګرو ته د اقليمي بدلون برخه کې روزنه ورکوي
د امریکا د متحدایالتونو نړیوالې انکشافي ادارې (یوایسایآیډي) ژمنه کړې چې، یوشمېر افغان بزګرانو ته به د اقلیمي بدلون په ارتباط روزنه ورکړي.
یوایسایآیډي پرون په خپله ایکسپاڼه (پخواني ټویټر) کې ولیکل چې، افغانستان په نړۍ کې د اقلیم له اغېزو څخه تر ټولو ډېر زیان منونکی هېواد دی.
یوایسایآیډي لیکي، چې دا ادارې به په لنډ راتلونکي کې دوه سوه افغان بزګران داسې وروزي چې له اقلیمي بدلون سره سم ځانونه او خپل فصلونه اعیار کړي.
د ملګروملتونو په وینا افغانستان د نړۍ په هغو لسو هېوادونو کې شامل دی چې، د اقلیم د بدلون له سختو اغېزو سره مخامخ دی.
پاکستان تر څلور زره د ډېرو سوالګرو نومونه د ممنوعالخروج په لېست کې شامل کړي
پاکستان د څلور زره درې سوه سوالګرو نومونه له دغه هېواده د ممنوعالخروج په لېست کې داخل کړي دي.
وروسته تر دې چې د پنجشنبې په ورځ د پاکستان د کورنیو چارو وزیر محسن نقوي د سعودي عربستان له یوه پلاوي سره خبرې وکړې، اسلاماباد دا پرېکړه وکړه.
نژدې دوې میاشتې مخکې د سعودي عربستان رسنیو خبر ورکړی و چې د حج د مراسمو پرمهال تر پنځوس زره ډېرو پاکستانیانو خیرات غوښت.
تر دې راپورونو وروسته ریاض خبرداری ورکړ، که چېرته پاکستان د دې سوالګرو مخه ونهنیسي د پاکستانیانو لپاره به د عمرې او حج د ویزو شمېر کم کړي.
طالبان: بغلان کې لس زيارت کوونکي وژل شوي
د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالمتین قانع تایید کړه چې، تېره شپه د بغلان په نهرین ولسوالۍ کې پر یوه زیارت په برید کې لږ تر لږه لس کسان وژل شوي دي.
د فرانسپرس خبري اژانس د راپور لهمخې ښاغلي قانع ویلي چې، یوه وسلهوال کس په دغه زیارت کې د جمعې شپې د مراسمو پر عبادت کونکو ډزې کړي دي.
د رسنیو د راپورونو لهمخې دا برید تېره شپه د نهرین په زاړه ښار کې د سید پاچاآغا چې په سید پاچاجان زیارت هم مشهور دی، هغه مهال شوی چې د صوفې طریقې زیارت کونکي د جمعې شپې لپاره پهکې راټول شوي و او عبادت یې کاوه.
د سیمې اوسېدونکو هم ازادي راډیو ته د دغه برید پخلۍ کړی او ویلي یې دي چې، اکثره قربانیان د سیمې اوسېدونکي و.
ترا وسه چا یا کومې ډلې د دغه برید مسوولیت نهدی اخیستی، خو لهدې مخکې تر ډېره د دا ډول بریدونو مسوولیت د اسلامي دولت ډلې یا داعش د خراسان څانګې منلی دی.
د اوکراین پارلمان د توغندي د ګواښ له امله خپله نننۍ غونډه لغوه کړه
د اوکراین د پارلمان غړي تاراس باتینکو د هووري ویلیکي لویف Hovoryt Velykiy Lviv شبکې سره پرون پنجشنبې په خبرو کې افشا کړه چې، د پارلمان غړیو ته سپارښتنه شوې چې نن جمعه دولتي سیمې ته له تلو ډډه وکړي او پارلمان هم د توغندي د احتمالي برید له امله خپله نننۍ غونډه لغوه کړه.
هغه وویل، موږته وویل شول چې، راتلونکو ورځو کې د دې خطر شته چې په کییف کې پر ویرخوونا رادا Verkhovna Rada سیمې برید وشي او زیاته یې کړه چې پوتین دا خطر د پام وړ زیات کړی دی.
ټاکل شوې وه، چې د پارلمان پهدې غونډه کې له حکومتي چارواکو څخه د پوښتنو بهیر پیل شي.
دغه اقدام څو ورځې وروسته له هغې کېږي چې، د روسیې ولسمشر ولاديمیرپوتین اعلان وکړ، چې د اوریشنیک په نوم منځنی واټن ویشتونکی نوی بالسټیک توغندی یې د اوکراین په جګړه کې په بریالۍ توګه ازمویلی دی.
پوتین ادعا وکړه چې، دا توغندی د اوکراین پر ختیځ ښار دنیپرو په برید کې کارول شوی و او ټینګار یې وکړ چې دا د ناټو "تهاجمي کړنو" او هغو توغندیو ته ځواب و، چې لوېدیځ اوکراین ته ورکړي او دې هېواد ورڅخه د روسیې د خاورې د په نښه کولو لپاره کار اخیستی دی.
ایران په خپلو اټومي تاسیساتو کې یو شمېر نوي او پرمختللي سنتریفیوژونه نصب کړي
ایران نن جمعه وویل چې د ملګرو ملتونو د اټومي څارنې ادارې د هغه تصویب شوي پرېکړهلیک په ځواب کې به چې پر اسلامي جمهوریت یې د نه همکارۍ له امله انتقاد کړی، په خپلو اټومي تاسیساتو کې یو شمېر نوي او پرمختللي سنتریفیوژونه نصب کړي.
دغه پرېکړهلیک چې ایران ته د نړیوالې اټومي انرژۍ ادارې یا "آیاېاياې" د مشر رافایل ګروسي له وروستي سفر وروسته تصویب شوی، غوښتنه کوي چې تهران ته پهکار ده چې د خپلو قانوني مکلفیتونو د پوره کولو لپاره سمدستي اقدام وکړي.
د ایران د بهرنیو چارو وزارت او د اټومي انرژۍ د سازمان لهخوا په ګډه اعلامیه کې ویل شوي چې د اټومي انرژۍ د ادارې مشر محمد اسلامي د نویو او پرمختللو سنتریفیوژونو د نصبولو په ګډون د اغېزمنو اقداماتو امر صادر کړی دی.
ایران دغه اعلان وروسته له هغې کوي چې د "آیاېاياې" ۳۵ کسیز بورډ پرون پنجشنبې د نومبر په ۲۱مه د تهران د نه همکارۍ غندنه وکړه.
دې ادارې له دې مخکې، په جون میاشت کې هم پر تهران ورته انتقاد کړی و.
دغه پرېکړهلیک ته یوازې چین، روسیې او بورکینا فاسو مخالفې رایې ورکړې.
همدارنګه فرانسې، جرمني او بریتانیا، چې د اروپايي تروییکا یا درې اړخیزې ډلې په نوم یادېږي، پرون په یوه اعلامیه کې د ایران له لوري د خپلو یورانیمو د زېرمو تر شاوخوا ۶۰ سلنې پورې پر غني کولو اندېښنه څرګنده کړه او ویې ویل چې دا اندازه اوس د اتومي موافقې تر ټاکل شوې اندازې ۳۲ چنده زیاته ده.
د هندوستان او اسټرالیا ترمنځ د پنځو ټېسټ سیالیو لوبلړۍ پیل شوه
د هندوستان او اسټرالیا د کرکټ ملي لوبډلو ترمنځ د پینځو ټیسټ سیالیو لوبلړۍ نن جمعه د نومبر په ۲۲مه نېټه د اسټرالیا په پرت ښار کې پیل شوه.
دا د کرکټ نړیوالې شورا د ټېسټ اتلولیو(چمپین شېپ) اړوندې سیالۍ دي.
د لومړۍ ټېسټ لوبې پچه هندوستان ګټلې او توپوهنه یې غوره کړې چې په لومړۍ پاڼۍ کې یې ۱۵۰ منډې کړې دي.
نتیش کومار ریدي یوازېنی مخکښ هندی منډه جوړونکی و چې په ۴۱ منډو سوځېدلی دی.
اسټرالیا ته بیا جاش هاذلیووډ ۴ لوبغاړي سوځولي دي.
اسټرالیا هم د خپلې توپوهنې د لومړۍ پاڼۍ پیل ښه نه دی کړی چې په ۵۷ منډو یې ۶ لوبغاړي له لاسه ورکړي دي.
د ټېسټ لوبو دغه لوبلړۍ به د نوي ۲۰۲۵م کال د جنورۍ تر ۷مې نېټې دوام لري.
ټرمپ د فلوریډا پخوانۍ لوی څارنواله د عدلیې وزیرې په توګه نوموي
د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ پرون پنجشنبې وویل چې دی به د فلوریډا پخوانۍ لوی څارنواله پام باندي د عدلیې د وزیرې په توګه ونوموي.
دا وروسته له هغه چې د نوموړي لهخوا دې پوست ته نومول شوي لومړني کاندید میټ ګیټز پر ځان د لګول شویو جنسي تورونو په ترڅ کې اعلان وکړ چې له دغې دندې تېرېږي.
باندي د ټرمپ یوه سخته مدافع وه.
هغه د ټرمپ د استیضاح په لومړۍ محاکمه کې چې پر نوموړي له واک څخه د ناوړه ګټې اخیستنې تورونه لګول شوي وو، خو محکوم نهشو، یوه مدافعې وکیله و.
ټرمپ تورن شوی و چې له اوکراین سره د امریکا پوځي مرستې په دې پوره تړي چې هغه هېواد دې د هغه مهال د مرستیال ولسمشر جوبایډن په اړه څېړنه وکړي.
ټرمپ په ټولنیزو رسنیو کې وویل: "له ډېرې مودې راهیسې د عدلیې وزارت زما او نورو جمهوري غوښتونکو پر ضد د وسلې په توګه کارول شوی چې نور یې باید مخه ونیول شي."
د ترکیې پولیسو ۳۰ افغان کډوال او څلور قاچاقبران نیولي
د ترکیې پولیسو پرون پنجشنبې په اغري ښار کې د یوه باروړونکې موټر د تلاشۍ په ترڅ کې ۳۰ افغان کډوال او ۴ انساني قاچاقبران ونیول.
له دې جلا پولیسو د دغه ښار په یوه زاړه او متروک کور کې د ۲۹ افغان او یوه پاکستانی پناه غوښتونکو د نیولو راپور ورکړ.
د ترکیې رسنیو د پنجشنبې په ورځ د آغری ښار د پولیسو له قوله راپور ورکړ چې په دې ښار کې په دوو بېلابېلو سیمو کې ۵۹ افغانان او یو پاکستانی نیول شوي دي.
دا کسان تر نیولو وروسته د بهرنیو وګړو د ایستلو مرکزونو ته انتقال شوي دي.
ترکیې سږ کال ګڼ شمېر افغان پناه غوښتونکي، چې هڅه کوي د ترکیې له لارې اروپا ته لاړ شي، نیولي او افغانستان ته لېږلي دي.
پوتین: د اوکراین جګړه په شدت د یوې نړیوالې نښتې خوا ته روانه ده
د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین پرون پنجشنبې اعلان وکړ چې د اوکراین جګړه په شدت د یوې نړیوالې نښتې خوا ته روانه ده.
د روسیې ولسمشر دا څرګندونې وروسته له هغه وکړې چې متحدو ایالتونو او بریتانیا اوکراین ته اجازه ورکړه چې د دوی له اوږد واټن ویشتونکو وسلو څخه د روسیې خاوره په نښه کړي.
پوتین خبرداری ورکړ چې مسکو ممکن ځواب ورکړي.
پوتین وویل چې روسیې د امریکا او بریتانیا د توغندیو د کارولو په ځواب کې د منځني واټن د یوه نوي هایپرسونیک توغندي په وسیله په اوکرایني پوځي تاسیساتو برید کړی او خبرداری یې ورکړ چې ښایي نور بریدونه هم وشي.
ده زیاته کړه چې تر هر برید څخه مخکې به ملکي وګړو ته خبر ورکول کېږي.
پوتین وویل چې اوکراین د متحدو ایالتونو د ولسمشر جو بایډن په تایید د نومبر په ۱۹مه د امریکا په اکټمز ATACMS توغندیو پر روسیې برید وکړ.
همداراز، د نومبر په ۲۱مه یې د بریتانیا "سټورم شیډو" توغندي او د امریکا هایمارس سیسټم هم کارولی دی.
د ملګرو ملتونو یوې استازې په سوریه کې د اسراییلو وروستی برید خونړی وباله
د ملګرو ملتونو یوې استازې پرون ویلي، د سوریې پر تدمر ښار هغه بمباري چې په نتیجه کې لسګونه کسان ووژل شول، تراوسه په سوریه کې د اسراییل له خونړیو بریدونو و.
د سوریې د بشري حقونو د څار بنسټ ویلي، په دغه تاریخي ښار کې چې د یونیسکو د فرهنګي میراثونو په فهرست کې شامل دی، په هغه حمله کې چې تېره چهارشنبه وشوه ۷۹ ایران پلوه جګړه مار ووژل شول.
د سوریې لپاره د ملګرو ملتونو د ځانګړي استازي مرستیالې نجات رشدي د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته په خبرو کې وویل، په سوریه کې د اسراییل هوايي حملې د پام وړ زیاتې شوې دي.
له کله چې سوریه په ۲۰۱۱م کال کې په کورنۍ جګړه کې ښکېله شوه اسراییل پر دغه هېواد په سلګونو هوايي حملې کړي چې تر ډېره یې پوځي او د ایران پلوه دلو اهداف په نښه کړي دي.