د حماس د مشر یحيی سنوار له وژل کېدو وروسته سخت‌دریځې حزب‌الله ډلې ویلي چې، له اسراییل سره په جګړه کې یوې نوې مرحلې ته د داخلېدو په حال کې ده.

د امریکا متحده‌ایالات د حماس ملاتړې حزب‌الله یو تروریستي سازمان ګڼي، خو اروپایي ټولنې یې یوازې پوځي څانګه په تور لېست کې شامله کړې ده.

د ایران له ملاتړه برخمنه دا ډله د لبنان په پارلمان کې څوکۍ لري او د دې هېواد د جنوب پر ډېرې برخې کنټرول لري.

د حماس مشر یحيی سنوار پر اسراییل د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر د اوومې د حملې طراح بلل کېږي، چې پرون پنج‌شنبې په غزې تړانګه کې ووژل شو.

د اسراییل د بهرنیو چارو وزیر یسراییل کاتس د هغه وژنه د اسراییل د پوځ لپاره "یوه پوځي او اخلاقي لاسته‌راوړنه" وبلله.

په ملګروملتونو کې د ایران دایمي استازولۍ نن جمعه وویل، د سنوار له وژل کېدو وروسته به د "مقاومت روحیه پیاوړې شي" او د لبنان حزب‌الله هم اعلان وکړ چې: "د اسراییل په وړاندې به یوې نوې او پراخې مرحلې ته داخله شي."

د امریکا متحده‌ایالتونو په دوو چینایي شرکتونو او یوه اړوند روسي شرکت باندې چې له تولید شویو بې‌پيلوټه الوتکو یې روسیې د اوکراین په جګړه کې کار اخیستی، بندیزونه ولګول.

د امریکا د خزانې وزارت د پنج‌شنبې په ورځ وویل چې شیامن لیمباخ داسې ماشین تولیدوي، چې د ګارپیا بې‌پیلوټه الوتکو ته ځواک ورکوي چې لیرې مزل ووهي او د ردلیپس سنژن شرکت هم روسیې ته د یرغلیزو بې‌‌پیلوټه الوتکو په ورکولو کې ښکېل دی.

د خزانې وزارت په خبره دا لومړی ځل دی چې متحده‌‌ایالات پر چینایي شرکتونو چې له روسي هغو سره په همکارۍ د وسلو بشپړسیسټمونه تولیدوي، بندیزونه لګوي.

تر دې مخکې بندیزونو کې هغه چینایي شرکتونه په نښه شوي چې، د روسیې د پوځي-صنعتي سکتورلپاره یې اساسي پُرزې تولیدولې.

یحیی سنوار چې د سخت‌‌دریځې حماس ډلې له لوري پر اسراییل د ۲۰۲۳ کال د اوکتوبر په اوومه د برید اصلي طراح بلل کېږي، د غزې په جنوب کې وژل شوی دی.

دا د اسراییل د پوځ لپاره چې له دغه برید وروسته یې د حماس د جرړو د ایستلو لپاره په غزه کې جګړه پیل کړې، یوه ستره بریا ګڼل کېږي.

د سنوار له وژل کېدوسره په غزه کې د جګړې د پای ته رسېدو او د هغو کسانو د خوشې کېدو غوښتې بیا زیاتې شوې چې حماس برمته کړي دي.

د امریکا متحده‌ایالات او اروپایي ټولنه حماس د یوې ترهګرې ډلې په توګه پېژني.

د اسراییل پوځ پرون پنج‌شنبې پرخپل ایکس‌‌پاڼه یوازې دومره ولیکل چې، یحيی سنوار ووژل شو خو وروسته یې په یوه اوږده بیان کې وویل چې د ۸۲۸ لوا سرتېرو یې درې ترهګر په نښه کړي و او د هغوی د جسدونو له څېړلو وروسته معلومه شوه چې یو یې یحيی سنوار دی.

د نوموړي په وژل کېدو سره د ایران له ملاتړه برخمنه دا ډله په څه کم درې میاشتو کې دوهم ځل دی چې له خپل مشر څخه بې‌‌برخې کېږي.

د امریکا ولسمشر جوبایډن جرمني ته له رسېدو سره سم او د اسراییل له صدراعظم بنیامین نتنیاهو سره له ټیلفوني خبرو وروسته خبریالانو ته وویل، اوس یې وخت دی چې په غزه کې د اوربند لپاره ګام پورته شي.

د ښځو ترمنځ د کرکټ په شل اوریز نړیوال جام کې د پنج‌شنبې په ورځ د اکټوبر په ۱۷مه نېټه لومړۍ نیمه پایلوبه د سویلي افریقا او اسټرالیا ترمنځ ترسره شوه چې سویلي افریقا وګټله.

دغه سیالي چې د عربي متحده اماراتو د دوبۍ په لوبغالي کې ترسره شوه، سویلي افریقا یې پچه ګټلې وه او توپ اچونه یې وکړه.

اسټرالیا د ۵ لوبغاړو تر سوځېدو وروسته د ۱۳۵ منډو هدف وټاکه، چې یادې لوبډلې ته بېت موني تر نورو ډېرې ۴۴ منډې وکړې.

سویلي افریقا ته ایوبونګا خاکا دوه لوبغاړې وسوځولې.

د اسټرالیا هدف سویلي افریقا د ۲ لوبغاړو تر سوځېدو وروسته په اتلسم اور کې پوره کړ او پایلوبې ته ووتل.

د سویلي افریقا په توپوهونکو کې انیکي بوش ۷۴ منډې وکړې او غوره لوبغاړې ونومول شوه.

ټاکل شوې ده چې نن جمعه د اکټوبر په ۱۸مه نېټه دویمه نیمه پایلوبه د نیوزیلنډ او ویسټ اینډیز ترمنځ د شارجې په لوبغالي کې ترسره شي.

د ویلو ده چې د دې شل اوریز نړیوال جام پایلوبه به د اکټوبر په ۲۰مه نېټه ترسره شي.

د افغانستان د کرکټ د ابدالیانو په نوم الف لوبډله نن جمعه د اسیا ایمرجینګ جام په سیالیو په لړ کې خپله لومړۍ لوبه له سریلانکا سره کوي.

د افغانستان کرکټ بورډ په خبر کې راغلي، چې دا سیالي به د کابل پر وخت ماښام ۶:۰۰ بجې پیل شي.

افغان لوبډله چې په A ګروپ کې شته، دویمه سیالي یې د یک‌شنبې په ورځ له بنګله‌دېش او وروستۍ یې د سه‌شنبې په ورځ له هانګ کانګ سره ده.

کرکټ بورډ د دغو سیالیو لپاره د دروېش رسولي په لوبډلمشرۍ ۱۵ کسیزه لوبډله ټاکلې، چې له وړاندې یې په عمان کې دوې تمریناتي سیالۍ کړې دي.

په دغو شل اووره مسابقو کې د افغانستان تر څنګ ۷ نور اسیايي هېوادونه هم ګډون لري او پایلوبه به یې د اکټوبر په ۲۷مه نېټه وشي.

په ازبکستان کې د مرکزي اسیا د والیبال د اتلولۍ سیالۍ چې افغانستان هم په‌کې ګډون لري نن جمعه پیلېږي.

د افغانستان د والیبال ملي لوبډلې چې یوه میاشت یې تمرینات کړي وو، پرون ازبکستان ته لاړه.

په دغو سیالیو کې د افغانستان تر څنګ کوبه هېواد ازبکستان، ترکمنستان، قرغزستان، نیپال، مالیف، سریلانکا، بنګله‌دېش او بوتان برخه لري.

د ازبکستان په تاشکند کې دا مسابقې د اکتوبر میاشتې تر ۲۵مې نېټې دوام کوي.

پولیسو پرون ویلي، په پېښه کې شاوخوا ۱۰۰ کسان چې ماشومان هم په‌کې شامل دي، ټپیان شوي دي.

د پولیسو ویاند لاوان شیسو اډم ویلي، دغه چاودنه د چهارشنبې په ورځ په ماجیه ښارګوټي کې شوې او د ځینو ټپیانو وضعیت خراب دی.

راپورونه وايي، د ټانکر چلوونکي پر موټر کنټرول له لاسه ورکړی او ټرافیکي پېښه شوې ده.

ویل شوي، له خبرداریو سره-سره ځايي اوسېدونکي د پېښې په ساحه کې راټول شوي وو او هڅه یې کوله له ټانکر بهېدونکي پټرول ټول کړي.

د چهارشنبې په ورځ د پېښې په لومړیو کې د مړو شمېر ۱۴۰ ښوول شوی و.

د ایران د بهرنیو چارو وزیر له مصري چارواکو سره پرون په سیمه کې د کړکېچ د زیاتېدو پر مسئله خبرې وکړې.

دا له کله چې عباس عراقچي د ایران د بهرنیو چارو وزیر په توګه ټاکل شوی، دا یې قاهرې ته لومړی رسمي سفر و.

عراقچي پرون له خپل مصري سیال بدر عبدالعاطي، د مصر له ولسمشر عبدالفتاح السیسي سره د غزې او لبنان په وړاندې د اسرايیل د زیاتېدونکې شخړې د کمولو پر مسئله تمرکز وکړ.

د مصر ولسمشر په غزه کې د اسرايیل د جګړې د ختمولو غوښتنه وکړه، چې په یوه سیمه‌ییزه شخړه بدله نه‌شي.

السیسي په لبنان کې هم د زیاتېدونکې شخړې د مخنیوي غوښتنه وکړه او په لوېدیځه غاړه کې یې د سرغړونو د پای رسېدو غږ هم وکړ.

د ایران د بهرنیو چارو وزیر روانه میاشت د سوریې، لبنان، قطر، عمان او عراق له چارواکو سره هم کتلي او تمه کېږي تر مصر وروسته ترکیې ته لاړ شي.

د ملګروملتونو د خوړو نړيوال پروګرام وايي، تېره میاشت یې د چین په مالي مرسته افغانستان کې څه باندې ۲۵۰زره اړو کسانو ته د خوړو مرستې برابرې کړې دي.

دغې ادارې پرون پنج‌شنبه په یوه راپور کې د چین د دې مالي مرستې مننه کړې او ویلي یې دي، دا مرسته په‌داسې حال کې شوې چې دغه پروګرام په افغانستان کې د بوديجې له کمښت سره مخ دی.

په کابل کې د چین د سفارت د اقتصادي او تجارتي چارو سلاکار ما چن ګوانګ په‌دې اړه کابل کې یوې غونډې ته ویلي، چین به د خوړو له نړیوال پروګرام سره خپلو مرستو ته دوام ورکړي، څو له هغو افغان کورنیو سره د خوراکي توکو مرستې وشي، چې د ژوندي پاتې کېدو لپاره لاس‌نیوي ته اړتیا لري.

د خوړو نړیوال پروګرام وايي، د بوديجې د کموالي له کبله تېر کال دوی له لسو ميلیونو خلکو سره مرستې کمې کړي او سږ اوړی، د تمویل د روان بحران له امله، ۱۱ ميلیون خلکو بېړنۍ خوراکي مرستې نه‌دي ترلاسه کړي.

د دغه پروګرام په وینا په‌دې کې دوو ميلیونو څخه ډېرې مېندې او د دوی ماشومان شامل دي چې، له خوارځواکۍ سره د مبارزې لپاره یې ځانګړي اضافي خواړه نه‌دي ترلاسه کړي.

د سره صلیب یوه مشره وايي، ځمکني ماینونه او ناچاوده مهمات لا هم په افغانستان کې د خلکو، په ځانګړي ډول د ماشومانو لپاره یو دوامداره ګواښ دی.

په افغانستان کې د سره صلیب نړیوالې کمېټې د استازولۍ مشرې کاټرینا ریتځ (Katharina Ritz) پرون پر خپله ایکس‌پاڼه دا معلومات خپاره کړي.

هغې د نازیې په نوم د یوې کوچنۍ افغانې نجلۍ عکس هم خپور کړی، چې تازه مصنوعي پښه ورته لګول شوې ده.

مېرمن ریتځ لیکلي، نازیې د یوه ماین په چاودنه کې یوه پښه له لاسه ورکړې او په وروستیو کې د سره صلیب د فزیکي توانمندۍ په یوه مرکز کې ورته مصنوعي پښه لګول شوې ده.

د ملګرو‌ملتونو د بشري چارو د همغږۍ ادارې یا اوچا په زمري/ اسد میاشت کې ویلي وو، په افغانستان کې نږدې درې نیم ميلیونه وګړي د ماینونو او د جګړې د پاتې شویو ناچاودنه مهماتو له امله د زیانمنېدو له دوامداره ګواښ سره مخامخ دي.