د ایران د بهرنیو چارو وزارت سرپرست د طالبانو د باندنیو چارو وزارت له سرپرست سره په ټیلیفوني خبرو کې وویل چې ایران چمتو دی چې له خپلو ګاونډیانو سره د هغو ننګونو په هوارولو کې مرسته وکړي چې ورسره مخامخ دي.

د ایران د مهر خبري اژانس د راپور له مخې، علي باقري کني د یکشنبې په ورځ له امیر خان متقي سره په ټیلیفوني خبرو کې د ایران او افغانستان د اړیکو او همدا راز د غزې د جنګ ځپلي وضعیت په اړه خبرې وکړې.

په دې ټیلیفوني مکالمه کې امیرخان متقي د دواړو هېوادونو ترمنځ اړيکې ښې وبللې او هيله يې څرګنده کړه چې متقابلې همکارۍ لا زياتې شي.

د ایران د ګمرک یوه چارواکي اعلان وکړ چې د اختر په مناسبت به د یوې اوونۍ په مخه له افغانستان او پاکستان څخه د مالونو واردات ودروي.

د ایران د سیستان او بلوچستان د ګمرکونو یوه چارواکي محمدعلي خاشع له سوداګرو وغوښتل چې په دې موده کې دې پولې ته د بار وړونکو توکو له لېږدولو ډډه وکړي.

ده وویل، د شنبې له ورځې څخه تر پنجشنبې پورې به د سراوان، میرجاوې او میلک ګمرکونه د خدماتو لپاره تړلي وي.

ایران د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته د افغانستان پر یوه مهم سوداګري شریک بدل شوی دی.

د طالبانو د سوداګرۍ او صنایعو وزارت ویاند مخکې ویلي وو چې په ۱۴۰۲ مالي کال کې د دواړو هېوادونو ترمنځ دوه اړخیزه سوداګري ۲.۲۵ میلیارد ډالرو ته رسېدلې ده.

د طالبانو حکومت وایي چې د دوی مشر ملا هبت‌الله اخندزاده نن د کندهار په عیدګاه جومات کې د لوی اختر د لمانځه امامت کړی دی.

د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد پر خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر لیکلي چې زرګونه کسان د کندهار په دغه جومات کې د اختر لمانځه ته راټول شوي وو.

طالبانو سږ کال د سعودي عربستان برخلاف یوه ورځ وروسته لوی اختر اعلان کړی دی.

پرون په سعودي عربستان او ګڼو نورو اسلامي هېوادونو کې د لوی اختر لومړۍ ورځ وه.

د بدخشان ولايت چارواکي وايي چې په دغه ولايت کې د يوې ترافيکي پېښې له امله يو تن مړ شوى او ١٢ نور ټپيان دي.

باختر اژانس چې د طالبانو تر واک لاندې دی د بدخشان د امنیې قومندانۍ د ویاند احسان الله کامګار په حواله ویلي چې په دې پېښه کې یوه ۴۵ کلنه ښځه مړه او د ښځو او ماشومانو په ګډون ۱۲ تنه ټپیان شوي دي.

دا پېښه د یکشنبې په ورځ په ارګو ولسوالۍ کې شوې ده.

د پېښې د څرنګوالي په اړه څه نه دي ویل شوي.

د موټر چلوونکو بې احتياطي، د ترافيکي قوانينو نه مراعت او د سړکونو خرابوالى په افغانستان کې د ترافيکي پېښو اصلي لاملونه بلل کېږي.

د کرکټ په نړیوال جام کې سبا سهار وختي افغانستان او ویسټ اینډیز لوبه کوي.

دا په ګروپي پړاو کې د افغانستان او ویسټ اینډیز وروستۍ یا څلورمه لوبه ده.

لوبه په سنټ لوشیا ښار کې د افغانستان پر وخت د سهار پنځو پيلېږي.

افغانستان په خپل ګروپ کې درې لومړۍ لوبې له یوګاندا، نیوزیلینډ او پاپوا نیوګینې ګټلي دي.

د نړیوال جام په تېرو لوبو کې بیا پاکستان او ایرلینډ بېګا خپله وروستۍ لوبه وکړه.

دا لوبه پاکستان له ایرلینډ وګټله، خو ورسره یې له نړیوال جام سره مخه ښه وکړه ځکه واردمخه له مخکې تګه پاتې راغلی و.

د طالبانو حکومت ویلي چې په غور کې یې سېلاب ځپلو ته د یوه ښارګوټي د جوړولو چارې پیل کړې.

د طالبانو په کنټرول کې د ارګ په بیان کې راغلي چې د طالبانو د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر تېره ورځ په غور کې د دغه ښارګوټي د جوړولو چارې پرانیستې.

د بیان پر اساس تمه ده په دغه ښارګوټي کې له دولتي بودیجې څخه ۲۰۰ کورونه، کلینیک، ښوونځی، مدرسه، د اوبو او برښنا شبکې جوړې او سېلاب ځپلو کورنیو ته وسپارل شي.

د ملا برادر په حواله راغلي چې حکومت یې د خلکو په فکر کې دی او هڅه کوي اړین خدمات ورته ورسوي.

غور د افغانستان له هغو ولایتونو دی چې تېرو څو اوونیو کې سېلابونو په‌کې خلکو ته درانه مالي او ځاني زیانونه رسولي دي.

د طالبانو د حکومت د ټرانسپورټ او هوايي‌ چلند وزارت د هوا پېژندنې ادارې د افغانستان په یو شمېر ولایتونو کې د سختو بارانونو او سېلابونو د راوتلو وړاندوینه کړې ده.

د هوا پېژندنې ادارې پرون شنبې پر خپله ایکسپاڼه کې ولیکل چې په پروان،‌ کابل،‌ میدان وردګ،‌ ننګرهار،‌ بامیان او سمنګان ولایتونو کې د نسبتاً تیز باران، تالندې، برښنا او سېلابونو اټکل کېږي.

د دغه وزارت د معلوماتو پر اساس په یادو ولایتونو کې به باران له ۱۵ څخه تر ۲۵ ملي مترو پورې واوري.

د هوا پېژندنې د نړیوالو ادارو په وینا، د سږ کال د اپریل او مې د میاشتو ورښتونه د کال په دې وخت کې په تېرو ۴۰ کلونو کې بې ساري و.

د سختو ورښتونو او سېلابونو له کبله سلګونه افغانان مړه او ژوبل شول او ډېر مالي تاوانونه یې واړول.

د طالبانو د حکومت د اوبو او انرژۍ وزارت نن او سبا د غبرګولي ۲۸مه د هېواد په ځینو سیندیزو حوزو کې د اوبو د سطحې د لوړېدو او د سېلابونو اټکل کړی دی.

دې وزارت پرون شنبې پر خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې ویلي چې د هېواد د هواپېژندنې د ادارې او نورو نړیوالو ادارو د وړاندوینې له مخې د پنج، آمو، کابل او هلمند سیندونو په حوزو کې د نسبتاً سختو بارانونو او په نتیجه کې د ناڅاپي سېلابونو د راوتلو احتمال شته.

په بیان کې همداراز راغلي چې د بدخشان، تالقان، بامیان، لوګر، پنجشېر، غوربند، میدان وردګو، کونړ، لغمان، پکتیا، سمنګان، بلخ، دایکنډي، فراه او غور د سیندونو په اوږدو کې د ورښتونو، د واورو د ویلي کېدو او د اوبو د کچې د لوړېدو په نتیجه کې د سېلابونو د راوتلو امکان شته دی.

د طالبانو د حکومت د اوبو او انرژۍ وزارت ویلي چې د انساني مرګ ژوبلې د مخنیوي لپاره د دې سیمو له اوسېدونکو غواړي چې د سېلاب پرمهال د سیندونو غاړو ته له تلو دې ډډه وکړي او همداراز د لوړو سیمو اوسېدونکي دې د کوزنیو سیمو خلکو ته سمدستي د سېلابونو د راوتلو خبر ورکړي.

د طالبانو د حکومت د چاپېریال ساتنې اداره وايي چې د ملګرو ملتونو دوو ادارو په افغانستان کې د څه باندې لس میلیون ډالرو په لګښت د دوو پروژو د تطبیق طرحه تایید کړې ده.

د چاپیریال ساتنې ملي ادارې پرون په یو بیان کې وویل، د ملګرو ملتونو د صنعتي پرمختګ او د نړیوال پرمختګ ادارې به دا پروژې د ۲۰۲۹م کال تر جولای میاشتې په کونړ او بدخشان ولایتونو کې پلې کړي.

د بیان له مخې دا پروژې د انعطاف وړ کرنیزو فعالیتونو، د ویجاړو ځمکو د احیا، د ځنګلونو د کېنولو او د چاپېریال ساتنې په نورو اړوندو برخو کې دي.

افغانستان که څه هم د نړۍ په اقلیمي بدلونو کې ډېره ونډه نه لري، خو له ناوړه اغېزو څخه یې ډېر متضرر شوی او چاپېریال ته یې د سېلونو او وچکالیو په څېر د طبیعي پېښو له کبله سخت زیان اوښتی دی.

د طالبانو د حکومت د کورنیوچارو وزارت پرون د لوی اختر په شپو ورځو کې د ځانګړو امنیتي تدابیرو خبر ورکړ.

د دې وزارت ویاند عبدالمتین قانع په یوه ویډیويي پیغام کې په اخترونو او نورو جشنونو کې ګڼو ترافیکي پېښو ته د اشارې په ترڅ کې ویلي: "د لوی اختر په مناسبت د زړه بوږنوونکو ترافیکي پېښو د مخنیوي په موخه ټولو هېوادوالو ته سپارښتنه کېږي چې د موټر چلولو پرمهال ترافیکي اصول او قواعد په جدي توګه مراعات کړي."

قانع دا هم ویلي چې خلک دې د نورو د خوندیتوب په خاطر د اختر په ورځو کې له هوايي ډزو څخه ډډه وکړي.

هغه خبرداری ورکړی چې له متخلفو کسانو سره به قانوني چلند وشي.