د چچنيا د چارواکو لهخوا د دې هېواد د منتقدينو د ځپنې په اړه د بشري حقونو د څار ادارې يا هيومن رايټس واچ د وروستي راپور تر خپرېدو يوه اوونۍ وروسته د خلکو د ځپنې په دغو قضيو کې دوه نورې اضافه شوې.
هيومن رايټس واچ په خپل وروستي راپور کې چچنيا کې د بشري حقونو د خراب وضعيت په اړه ويلي دي.
د دې راپور تر خپرېدو یوه اوونۍ وروسته دوه نور کسان يو ازاد خبريال او يو د سياسي چارو کارپوه د حکومت لهخوا ونيول شول او محاکمه شول.
آزاد خبريال ژلاودي ګیريېف د اپرېل مياشتې په نيمايي کې ونيول شو کله چې ده غوښتل په يوه کنفرانس کې د ګډون لپاره له ګروزني ښار څخه مسکو ته ولاړ شي.
دی په ۱۶۰ ګرامه مخدره موادو درلودو تورن شو چې د تورونو له مخې ده په تېر دوبي کې کرلي وو.
هغه کسان چې د چچنيا د مشر رمضان قادروف په اړه منفي فکر لري، د پوليسو يا امنیتي پرسونل لهخوا له نيول کېدو وروسته مړه موندل کېږي.
يو داسې کس خضر يې ژيېف وو چې د ګروزني په پوهنتون کې د اقتصاد استاد وو او د يوه انټرنېټي ګروپ غړی وو چې د قادروف پر مشري يې انتقاد درلود.
د ده مړی وروسته له هغه ګروزني ته نېږدې وموندل شو چې د ناپېژانده وسلهوالو له خوا برمته شو.
ګيريېف په جون مياشت کې محاکمه شو خو د ده مدافع وکيل وايي، پر ګيريېف تور وو چې دی په يوه هديره کې په داسې حال کې د پوليسو لهخوا ونيول شو چې مخدره مواد يې څکول خو د ده په شیانو کې چې ورسره نيول شوي دي، کاغذونه، د څکولو لپاره مخدره مواد یا هم اورلګيت نه وو.
د چچنيا د سياسي چارو کارپوه روسلان کوتايېف په ۲۰۱۴میلادي کال کې د شوروي مشر جوزف سټالن په امر د چچن او اينګوش قومونو د ايستل کېدو د اويايمې کليزې په مناسبت یو کنفرانس جوړ کړی وو.
دی ونیول شو، د هيروينو درلودو په تور محاکمه شو او د څلورو کلونو لپاره زنداني شو.
۶۶ کلن روسلان مارتاګوف لیکوال او خبريال دی چې په نيويمه لسيزه کې يې د چچنيا پر مشرتابه انتقاد کړی وو او له هغه خاطره د رژيم د ړنګولو په هڅو تورن شو او په غياب کې په اعدام محکوم شو.
په ۲۰۰۷میلادي کال کې د قادروف واک ته له رسېدو وروسته مارتاګوف په تکراري توګه پر چچنيايي چارواکو او په ځانګړي توګه قادروف انتقاد کړی دی.
د سېپټمبر په لومړۍ نېټه دی ورک شو. دوه ورځې وروسته یې خپلې لور او زوی ته ټليفون وکړ چې د چچنيا امنيتي ځواکونو برمته کړی دی.
د سېپټمبر په څلورمه مارتاګوف کور ته ورسېد او ماښام دولتي تلويزيون د ده یوه ويډيو خپره کړه چې پهکې ده بخښنه غوښتې او ويلي چې دی له خپل يوه پخواني ملګري سره وو.
په ویډيو کې مارتاګوف په ځانګړې توګه پښېماني څرګنده کړه چې د شمالي قفقاز ویبپاڼې دا پېښه د چچنيايي مشرتابه د بدنامولو لپاره وکاروله.
د چچنيا د بشري حقونو مدافعين په دې باور دي چې مارتاګوف ښايي تر ډېر فشار لاندي دا خبرې کړي وي.