د امریکا د بهرنیو چارو وزارت له مخدرو موادو سره د مبارزې اداره په خپل نوي راپور کې وايي، چې د نړۍ د نشه یي موادو په سلو کې نوي لاهم په افغانستان کې تولیدېږي.
راپور زیاتوي د کوکنارو له کرنې نیولې د خرڅلاو لپاره، ترجوړو هیرویینو پورې په افغانستان کې د مخدرو موادو د تولید یوه بشپړه کړۍ فعاله ده.
د راپور په وینا، په ۲۰۱۰ کال کې په افغانستان کې د کوکنارو کرنه په خپل حال پاتې وه خو د تریاکو تولید په هغو ولایتونو کې، چې ډېر کوکنار په کې کرل کېږي، په کروندو کې د زراعتي افتونو له وجې، راکم شوی دی.
له مخدروموادو سره د ملګروملتونو د مبارزې د ادارې اټکل له مخې په ۲۰۱۰ کال کې په افغانستان کې د کوکنارو د کروندو حاصل یوازې ۳۶۰۰ ټنه، خو په ۲۰۰۹ کال کې ۶۹۰۰ ټنه و.
قاچاقبران
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت راپور زیاتوي چې د افغانستان په سلو کې اته نوي کوکنار د جنوب او جنوب لویدیځ په هغو ولایاتو کې کرل کېږي، چې وسله وال فعالیتونه په کې زیات دي او قاچاقبران د خپل ځان د ساتنې په بدل کې وسله والو ته مالیه او نور امکانات ورکوي.
راپور وايي، په افغانستان کې وسله وال او د نشه يي موادو قاچاقبران له یوبل سره همکاري لري، داسې چې قاچاقبران مالي امکانات، وسلې او نورې اړتیاوې ورته برابروي او هغو په بدل کې د قاچاقي لارو، کروندو او لابراتوارونو امنیت ورته ټینګوي.
په راروانو کلو کې په هغو ولایاتو کې چې ډېر کوکنار کرل کېږي، د کوکنارو د کروندو د محدودولو، په نورو ولایاتو کې د کوکنار د کم کښت د دوام د یقیني کولو، د قاچاقبرانو د ځپلو او په هېواد کې دننه په مخدرو موادو د روږدو معتادانو د ستونزې د حل په مقصد، راپور ټینګار کوي، چې باید د دولت په ټولو پوړیو کې له سیاسي پلوه ستره لېوالتیا وي، په مسوولو ادارو کې ظرفیتونه لوړ شي، امنیت ټینګ او نورې پراخې هلې ځلې وشي.
په راپور کې وړاندې راغلي، چې د افغانستان له مخدرو موادو سره د مبارزې وزارت کم سیاسي نفوذ او محدود امکانات لري او د نورو وزارتخانو، د مثال په ډول د کورنیو چارو، عامي روغتیا، کرنې، د کلیو د پراختیا د وزارتونو او همداراز د نړیوالو مرستندویو موسسو پر ملاتړ متکي دی.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت له مخدرو موادو سره د مبارزې د ادارې راپور د ملګروملتو او افغان حکومت د سروې ګانو په حواله وايي، په ۲۰۱۰ کال کې د کوکنارو له کروندو د خلاصو ولایتونو شمېر هماغه شل و چې په مخکینې کال کې و.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په خپل راپور کې په افغانستان کې د چرسو د بوټو په کرنه کې د زیاتوالي خبر هم ورکوي او په دې برخه کې د ملګرو ملتونو او حکومت د لومړنۍ سروې په حواله وايي، چې د افغانستان د چرسو تولید په کال کې درې نیم زره ټنه ته رسېږي او افغانستان د نړۍ د چرسو تر ټولو ستر تولیدوونکی هېواد هم دی.
په راپور کې د ملګروملتونو او افغان حکومت هغې سروې ته اشاره شوې چې وايي، په افغانستان کې په نشه یي موادو د روږدو کسانو شمېر د شپاړسو او څلورشپېته کلونو ترمنځ د هېواد د وګړو په سلو کې اتو یعنې تخمیناً نهه لکه او څلوېښت زرو ته رسېږي.
د امریکا د بهرنیوچارو وزارت په راپور کې د نشه يي موادو د قاچاق یوبل اړخ یعنې په هېواد کې د فساد مسالې ته هم اشاره شوې او لیکي، چې که څه هم د افغانستان حکومت د نشه يي موادو د کښت، تولید او قاچاق هڅونه نه کوي، خو ګومان کېږي چې د مرکز، ولایتونو او ولسواليو په کچه ګڼ شمېر حکومتي چارواکي به د مخدرو موادو له کاروباره پیسې ګټي، چې په دې کې قاچاقبرانو ته د امکاناتو له چمتو کولو نیولې د بډو تر اخیستو پورې د فساد بېلابېل ډولونه شامل دي.
راپور د جزا په وړاندې د معافیت روحیه د افغانستان لپاره ډېره لویه ستونزه بولي او د مثال په توګه د نشه یي موادو د قاچاق او فساد په تور د سرحدي پولیسو د یوه قوماندان حاجي دلجان یادونه کوي، چې وروسته بیا د هېواد لویې څارنوالۍ د هغه د خوشې کېدو حکم ورکړ او په دې اړه تحقیقات یې په نامعلومو دلایلو وځنډول.
راپور زیاتوي د کوکنارو له کرنې نیولې د خرڅلاو لپاره، ترجوړو هیرویینو پورې په افغانستان کې د مخدرو موادو د تولید یوه بشپړه کړۍ فعاله ده.
د راپور په وینا، په ۲۰۱۰ کال کې په افغانستان کې د کوکنارو کرنه په خپل حال پاتې وه خو د تریاکو تولید په هغو ولایتونو کې، چې ډېر کوکنار په کې کرل کېږي، په کروندو کې د زراعتي افتونو له وجې، راکم شوی دی.
له مخدروموادو سره د ملګروملتونو د مبارزې د ادارې اټکل له مخې په ۲۰۱۰ کال کې په افغانستان کې د کوکنارو د کروندو حاصل یوازې ۳۶۰۰ ټنه، خو په ۲۰۰۹ کال کې ۶۹۰۰ ټنه و.
قاچاقبران
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت راپور زیاتوي چې د افغانستان په سلو کې اته نوي کوکنار د جنوب او جنوب لویدیځ په هغو ولایاتو کې کرل کېږي، چې وسله وال فعالیتونه په کې زیات دي او قاچاقبران د خپل ځان د ساتنې په بدل کې وسله والو ته مالیه او نور امکانات ورکوي.
راپور وايي، په افغانستان کې وسله وال او د نشه يي موادو قاچاقبران له یوبل سره همکاري لري، داسې چې قاچاقبران مالي امکانات، وسلې او نورې اړتیاوې ورته برابروي او هغو په بدل کې د قاچاقي لارو، کروندو او لابراتوارونو امنیت ورته ټینګوي.
په راروانو کلو کې په هغو ولایاتو کې چې ډېر کوکنار کرل کېږي، د کوکنارو د کروندو د محدودولو، په نورو ولایاتو کې د کوکنار د کم کښت د دوام د یقیني کولو، د قاچاقبرانو د ځپلو او په هېواد کې دننه په مخدرو موادو د روږدو معتادانو د ستونزې د حل په مقصد، راپور ټینګار کوي، چې باید د دولت په ټولو پوړیو کې له سیاسي پلوه ستره لېوالتیا وي، په مسوولو ادارو کې ظرفیتونه لوړ شي، امنیت ټینګ او نورې پراخې هلې ځلې وشي.
د افغانستان د چرسو تولید په کال کې درې نیم زره ټنه ته رسېږي او افغانستان د نړۍ د چرسو تر ټولو ستر تولیدوونکی هېواد هم دی.
م.م
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت له مخدرو موادو سره د مبارزې د ادارې راپور د ملګروملتو او افغان حکومت د سروې ګانو په حواله وايي، په ۲۰۱۰ کال کې د کوکنارو له کروندو د خلاصو ولایتونو شمېر هماغه شل و چې په مخکینې کال کې و.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په خپل راپور کې په افغانستان کې د چرسو د بوټو په کرنه کې د زیاتوالي خبر هم ورکوي او په دې برخه کې د ملګرو ملتونو او حکومت د لومړنۍ سروې په حواله وايي، چې د افغانستان د چرسو تولید په کال کې درې نیم زره ټنه ته رسېږي او افغانستان د نړۍ د چرسو تر ټولو ستر تولیدوونکی هېواد هم دی.
په راپور کې د ملګروملتونو او افغان حکومت هغې سروې ته اشاره شوې چې وايي، په افغانستان کې په نشه یي موادو د روږدو کسانو شمېر د شپاړسو او څلورشپېته کلونو ترمنځ د هېواد د وګړو په سلو کې اتو یعنې تخمیناً نهه لکه او څلوېښت زرو ته رسېږي.
د امریکا د بهرنیوچارو وزارت په راپور کې د نشه يي موادو د قاچاق یوبل اړخ یعنې په هېواد کې د فساد مسالې ته هم اشاره شوې او لیکي، چې که څه هم د افغانستان حکومت د نشه يي موادو د کښت، تولید او قاچاق هڅونه نه کوي، خو ګومان کېږي چې د مرکز، ولایتونو او ولسواليو په کچه ګڼ شمېر حکومتي چارواکي به د مخدرو موادو له کاروباره پیسې ګټي، چې په دې کې قاچاقبرانو ته د امکاناتو له چمتو کولو نیولې د بډو تر اخیستو پورې د فساد بېلابېل ډولونه شامل دي.
راپور د جزا په وړاندې د معافیت روحیه د افغانستان لپاره ډېره لویه ستونزه بولي او د مثال په توګه د نشه یي موادو د قاچاق او فساد په تور د سرحدي پولیسو د یوه قوماندان حاجي دلجان یادونه کوي، چې وروسته بیا د هېواد لویې څارنوالۍ د هغه د خوشې کېدو حکم ورکړ او په دې اړه تحقیقات یې په نامعلومو دلایلو وځنډول.