په داسې حال كې چې د افغانستان د سولي ملي مشورتي جرګې ته چمتوالى روان دى، په كابل كې د سياسي او ټولنيزو سازمانونو يو شمير استازو ټينګار وكړ، چې دغې جرګې ته دې د خلكو ريښتيني استازي راوبلل شي.
غونډې په وينا كې د افغانستان د بشر د حقونو د خپلواك كميسيون مشرې ميرمن سيما ثمر وويل، دا جرګه نه بايد د څو تنو حكومتي چارواكو او يا هم د كوم ځانګړي قوم له خوا جوړه شي:
"ښه داده چې مشخصه شي، موږ له چا سره مذاكره كوو. ايا د افغان دولت وسلوال مخالفين يو موټي دي؟ دا هم بايد معلومه شي.
حكومت چې كله پرېكړه كوي، بايد خلك يې په جريان كې وي، پروسه شفافه وي، كه د افغنستان د خلكو اكثريت د دې پروسې ملاتړ كوونكي نه وي او كه څو تنه حكومتي چارواكي يا ځانګړى قوم دا پروسه پرمخ بوځي، دا سوله پايداره نه شي كيداى."
ټاكل شوې چې د سولې ملي مشورتي جرګه د درېيو ورځو لپاره د ثور د مياشتې په دولسمه نيټه په كابل كې پيل شي.
چارواكي وايي، په دې جرګې كې به د افغانستان د خلكو د ديارلسو كټه ګوريو شاوخوا ديارلس سوه استازي برخه واخلي.
دوى وايي، د دغې جرګې د جوړېدو يو اساسي هدف له وسلوالو مخالفينو سره د روغې جوړې لپاره د يوه ميكانيزم جوړول دي.
بل خوا د غونډې يو شمير برخه والو وويل، دا هم مهمه ده چې د دې جرګې د پريكړو د عملي كيدو تضمين وركړل شي.
د افغانستان د سولې او شخړې د مطالعې د مركز استازي عبدالرزاق بلوڅ چې له هلمند ولايت څخه غونډې ته راغلى و، په دې اړه ازادي راډيو ته وويل:
"دا چې په افغانستان کې څه ډول سوله راتلای شي، په دې اړه کومې لارې چارې چې د دولت یا اوسني حاکمانو له خوا اچول شوي سم دي، خو کومې پرېکړې چې دوی کې باید عملي شي."
د افغانستان جمهور ریيس حامد كرزي هم په خپلې وروستى راډيويي وينا كې له خلكو څخه وغوښتل چې د سولې ملي مشورتي جرګې په كاميابيدو كې همكاري وكړي.
كه څه هم يو شمير كتوونكي د دې جرګې نتايجو ته ډير خوشبينه نه ښكاري خو افغان چارواكي تمه لري چې دا جرګه به په افغانستان كې د سولې راوستلو لپاره يو موثره ګام ثابت شي.
غونډې په وينا كې د افغانستان د بشر د حقونو د خپلواك كميسيون مشرې ميرمن سيما ثمر وويل، دا جرګه نه بايد د څو تنو حكومتي چارواكو او يا هم د كوم ځانګړي قوم له خوا جوړه شي:
"ښه داده چې مشخصه شي، موږ له چا سره مذاكره كوو. ايا د افغان دولت وسلوال مخالفين يو موټي دي؟ دا هم بايد معلومه شي.
حكومت چې كله پرېكړه كوي، بايد خلك يې په جريان كې وي، پروسه شفافه وي، كه د افغنستان د خلكو اكثريت د دې پروسې ملاتړ كوونكي نه وي او كه څو تنه حكومتي چارواكي يا ځانګړى قوم دا پروسه پرمخ بوځي، دا سوله پايداره نه شي كيداى."
ټاكل شوې چې د سولې ملي مشورتي جرګه د درېيو ورځو لپاره د ثور د مياشتې په دولسمه نيټه په كابل كې پيل شي.
چارواكي وايي، په دې جرګې كې به د افغانستان د خلكو د ديارلسو كټه ګوريو شاوخوا ديارلس سوه استازي برخه واخلي.
دوى وايي، د دغې جرګې د جوړېدو يو اساسي هدف له وسلوالو مخالفينو سره د روغې جوړې لپاره د يوه ميكانيزم جوړول دي.
بل خوا د غونډې يو شمير برخه والو وويل، دا هم مهمه ده چې د دې جرګې د پريكړو د عملي كيدو تضمين وركړل شي.
د افغانستان د سولې او شخړې د مطالعې د مركز استازي عبدالرزاق بلوڅ چې له هلمند ولايت څخه غونډې ته راغلى و، په دې اړه ازادي راډيو ته وويل:
"دا چې په افغانستان کې څه ډول سوله راتلای شي، په دې اړه کومې لارې چارې چې د دولت یا اوسني حاکمانو له خوا اچول شوي سم دي، خو کومې پرېکړې چې دوی کې باید عملي شي."
د افغانستان جمهور ریيس حامد كرزي هم په خپلې وروستى راډيويي وينا كې له خلكو څخه وغوښتل چې د سولې ملي مشورتي جرګې په كاميابيدو كې همكاري وكړي.
كه څه هم يو شمير كتوونكي د دې جرګې نتايجو ته ډير خوشبينه نه ښكاري خو افغان چارواكي تمه لري چې دا جرګه به په افغانستان كې د سولې راوستلو لپاره يو موثره ګام ثابت شي.