خوست کې د ښځو د حقونو یو شمېر فعالانې وايي چې د ښځو په قشر کې نالوستوب او ټولنه کې ځیني ناسم دودونه د دوی د ډېریو حقوقو د ضایع کېدو لامل شوي دي.
دوی زیاتوي، ډېری ښځې د شریعت او قانون په رڼا کې د خپلو حقونو په باب په ډېر څه نهپوهېږي او نه د داسې استدلال څخه برخمنې دي چې د خپلو کورنیو له نارینه قشره د خپلو مدني حقوقو غوښتنه وکړي.
ښځینه فعالانو یادې څرګندونې د یکشنبې په ورځ خوست کې «عدالت د ټولو لپاره» مؤسسې د یوې څانګې په پرانیست غونډه کې ازادي راډيو ته وکړې.
د خوست د ولایتي شورا استازې زهره جلال د ښځو د ډېریو حقونو ضایع کېدل د ښځینه قشر د نالوستوب له کبله بولي.
زهره جلال زیاتوي:
"که زنانه خپل حق غواړي یوازې يې د چا نه اورېدلي وي، که بیا د ورور، پلار او تره لهخوا یو دوه سوکه په خوله ووهل شي، نو هغه بېرته په خپل ځای کې کراره کېني، هغه لازم استدلال نهلري، خپل حقوق مشرانو ته نهشي ښودلای چې قانون کې خپل حقونه ورته بیان کړي چې زه د قانون پر اساس خپل مدني حق غواړم، بناءً حقيې ضایع کېږي چې لامليې بیا هم د ښځو ناپوهي ده."
یوه بله مدني فعاله نادیه باوري په پښتون مېشتو سیمو کې د ښځو له نالوستوب سربېره یو شمېر حاکم دودونه هم د هغه څه په توګه یادوي چې ښځې يې پر دوی د تاوتریخوالي تحمل ته مجبورې کړې دي.
نادیه باوري وايي، که عدالت د ټولو لپاره پروګرام سره عدلي او قضايي ادارې همدا شان ځايي قومي مخور او دیني عالمان کمک وکړي، نو تر یوه بریده د ښځو د حقوقو د ضایع کېدو مخه نیول کېدای شي.
د افغانستان زندانونو کې د ځینو بندیانو د قضیو په څېړلو کې ځنډ د مهمو ستونزو په توګه یادېږي او لهدې کبله یو شمېر کسان له اوونیو تر میاشتو، ان لهدې اوږدې مودې پورې په محبسونو کې بېبرخلیکه پاتې کېږي.
عدالت د ټولو لپاره د مؤسسې مشر اکرم افضلي وايي، د افغانستان په یو شمېر ولایتونو کې يې دفترونو د پرانیستې یوه مهمه موخه دا هم ده چې د بندیانو مسئلې بېبرخلیکه پاتې نهشي.
اکرم افضلي وویل:
"عدالت د ټولو لپاره د هغه فرهنګ چې د اسلام او پرمختګ خلاف دی او د حقوقو د پایمال کېدو سبب ګرځي د هغې پر وړاندې مبارزه کوي، پهدې ولایتونو کې ټول غریب خلک ژوند کوي، ټول ماشومان، زندانیان، ښځینه چې ان څوکيې د محکمې تر دروازې نهپرېږدي او هغه زندانیان چې دوی په محبس کې دي او قضیې يې نهبررسي کېږي، عدالت د ټولو لپاره وکیلان ځي، دروازه په دروازه ګرځي او د قضاياوو دفاعيې کوي."
بلخوا د خوست د استېناف محکمې مرستیال محمد مشعل وهاج مني چې تر اوسه هم یو شمېر قضیو د بېلابېلو لاملونو پر اساس مدافع وکیلان نهدرلودل.
قاضي مشعل وهاج هیله څرګنده کړه چې عدالت د ټولو لپاره مؤسسه به د یادې ستونزې په هواري کې ښه رول ولوبوي.
قاضي مشعل وهاج زیاتوي:
"د محکمې د قضاياوو د رسیدګۍ په مرحله کې محاکمو کې د قانون د نګاه نه تر اوسه موږ داسې موارد درلودل چې قضیې به یا وکیل مدافع نهدرلود، یا بهيې د نیولو مالي توان نهدرلوده، ځکه وکیلان مدافع خپل خدمات د پیسو په مقابل کې وړاندې کوي، بعضې موږ داسې قضایاوې درلودې چې هغوی به پیسې نهدرلودې."
یاده دې وي، عدالت د ټولو لپاره مؤسسه داسې مهال په خوست کې خپله څانګه پرانیزي چې د تېرې چهارشنبې په ورځ د خوست چارواکو ولس ته د حساب ورکونې په غونډه کې په یاد ولایت په عدلي او قضايي ادارو کې د اصلاحاتو خبره کړې وه او ویلي و چې په ۹۵یم لمریز کال کې په خوست کې ۷۷۴ حقوقي او قضايي دوسیو ته رسیدګي شوې ده.
راپور: نجیبالله الوخېل