افغان ولسمشر محمد اشرف غني وايي، تېرو تجربو په ښه ډول دا مسئله واضح کړې چې د واک مطلق تمرکز ستونزې نهشي حلولای.
ښاغلي غني چې د پنجشنبې په ورځیې په ارګ ماڼۍ کې د تاریخپوه فیض محمد کاتب هزاره د مړینې د ۸۶ تلین په مناسبت په جوړ شوي علمي سیمینار کې خبرې کولې وویل چې له کړکېچونو د وتلو یوازنۍ لار ګډ مشارکت او د یو بل د ستونزو درک کول دي.
نوموړي زیاته کړه:
"موږ د تاریخي پوهاوي په لرلو سره دا ویلی شو چې مطلقه قدرت ستونزې نهشي حلولای او له ملت جوړونې پرته دولت جوړونه هم، کار کوم ځای ته نهرسوي. په افغانستان کې اوسنی جنګ چې د بیارغونې او پرمختګ چارې یې له ګواښ سره مخ کړي دي یو لاملیې تاریخي بېخبري ده."
ولسمشر محمد اشرف غني په داسې حال کې دا څرګندونې کوي چې د حکومت اجرائیه رئیس ډاکټر عبدالله عبدالله په ګډون د پخواني ولسمشر حامد کرزي مرستیال یونس قانوني او یو شمېر نورو د واک د نهتمرکز په اړه ځیني وړاندیزونه کړي دي.
د پخواني ولسمشر مرستیال یونس قانوني څه موده وړاندې په کابل کې یوې غونډې ته وویل چې د واک مطلق تمرکز ګڼې ستونزې جوړې کړي خو د پارلماني نظام په رامنځته کېدو کې به تر ډېره په دې برخه کې ستونزې حل شي.
یو شمېر سیاسي څېرې: اوسنی نظام دې په مختلط نظام بدل شي
له اجرائیه ریاسته د پنجشنبې په ورځ په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي چې اجرائیه رئیس په افغانستان کې د غیر متمرکز نظام غوښتونکی دی.
اجرائیه ریاست: اوسنی نظام باید بدلون وکړي
له دې ټولو سره-سره د ولسمشر دوهم مرستیال سرور دانش د تاریخپوه فیض محمد کاتب هزاره د مړینې د ۸۶م کال په اړه جوړ شوي علمي سیمینار کې پر ملي یووالي ټینګار وکړ.
ښاغلي دانش وویل چې یوازې ژبه، قوم او نژاد نهشي کولای چې د ولسونو ملي هویت وټاکي بلکې د یو بل په منلو سره کېدای شي پیاوړي ملتونه رامنځته شي.
نوموړي زیاته کړه:
"ژبه، قوم او نژاد نهشي کولای چې یوازې د لوی ملي هویت په ټاکلو کې اغېز ولري ، عیني واقعیتونه دا ښيي چې دا مهال په نړۍ کې ډېر ملتونه شته چې فکري ورتهوالی نهلري خو یو ملتیې جوړ کړی دی."
په ورته وخت کې د ولسمشر دوهم مرستیال علامه فیض محمد کاتب هزاره د افغانستان د دري ژبې د معاصر تاریخ یوه لویه هستي وبلله چې په خبرهیې په ټولې امانتدارۍ او صداقت سرهیې په دې برخه کې نهستړي کېدونکې هلي ځلې کړي.
ولسمشر غني د تاریخپوه علامه فیض محمد کاتب هزاره په اړه په جوړ شوي علمي سیمینار کې همداراز د ښاغلي کاتب پر مزار د څلي د جوړېدو او د ده په نامه د حکومتي مډال د جوړولو سپارښتنه هم وکړه.
راپور: محمد حدیث پردېس